Kopalnia Węgla w Nowej Rudzie

Podziemia Odsłony: 32920

Kopalnia Węgla w Nowej Rudzie

Turystyczna Trasa Podziemna i Muzeum Górnictwa

Będąc w południowej części Gór Sowich, czy też w Kotlinie Kłodzkiej, nie sposób pominąć na swych turystycznych ścieżkach tego wyjątkowego i zachowanego z wielkim pietyzmem obiektu. Szczególnie że obecna w kopalni podziemna kolejka, jest pierwszą tego typu atrakcją w Polsce, a czwartą w Europie. Niegdyś służyła do przewozu górników, dzisiaj mogą z niej skorzystać turyści kończąc zwiedzanie Podziemnej Trasy Turystycznej. Pociąg składa się z lokomotywy i trzech wagoników, w których jednocześnie może być przewożonych 36 osób. Po zwiedzaniu części podziemnej, możemy przenieść się na pobliską hałdę, by poczuć się jak poszukiwacze skarbów. Pośród skał i resztek węgla, można natrafić na wiele skamielin pochodzących sprzed 310 mln lat. W minerały czy skamieliny zaopatrzyć można się także w sklepie z pamiątkami. Jednak to nie to samo, co wykute ze skały własnoręcznie.

W Nowej Rudzie na 7 poziomach wydobywano mało zasiarczony, najwyższej jakości węgiel koksujący. Skomplikowana budowa geologiczna i geometria złoża uniemożliwiały jednak mechanizację prac pod ziemią, co sprawiło, że z czasem eksploatacja stawała się coraz bardziej kosztowna, a w końcu wręcz nieopłacalna. Ostatecznie postanowiono kopalnie zlikwidować i ostatni węgiel z pola Piast został wywieziony na powierzchnię w dniu 15 września 1994 roku.

W 1995 roku zlikwidowano część podziemną, pozostawiając kompleks wyrobisk długości około 750 m przy sztolni Lech, w którym uczniowie Zespołu Szkól Górniczych odbywali praktyki, podczas których uczyli się przyszłego zawodu. Po likwidacji szybów i naturalnym ich zalaniu przez wodę prawie wszystkich podziemnych chodników w 1996 roku na polu górniczym Piast powstało Muzeum Górnictwa, które po znacznych zmianach organizacyjnych i własnościowych udostępnione jest obecnie jako Podziemna Trasa Turystyczna „Kopalnia Węgla Kamiennego w Nowej Rudzie”.

Ściana dawnego wyrobiska, której również warto się przyjrzeć, miała wyjątkowo dobre warunki do eksploatacji – była krótka (ok. 50 m, co stanowi wyjątek, gdyż przeważnie minimalna długość ścian wynosiła 100 m) i bardzo wysoka (powiększali ją uczniowie szkoły górniczej podczas odbywanych w kopalni praktyk). Średnia grubość pokładów węgla wynosiła 1,3 m. Pokład zapadał się pod kątem 16-23 stopni. Na tej ścianie również można podziwiać kolejną skamieniałą araukarię.

Na wypadek zawalenia się wejścia do sztolni tworzono drogi ucieczkowe, prowadzące do przedziału drabinowego 40-metrowego szybu Piast II, którym można było wydostać się na powierzchnię.

przenośna toaleta nazywana ulem

Warto poznać jeszcze dwa określenia stosowane przez górników. „Ul” był górniczą ubikacją, a sanitarka to wagonik służący do przewozu rannych górników. Oba niezbędne urządzenia nadal stoją w kopalni, podobnie jak różnego rodzaju wagoniki towarowe, platformy do przewozu kołowrotów czy lutnie wentylacyjne.

W kopalni znajdują się również komory podziałowe. Są to pomieszczenia, w których odbywały się zebrania załóg z osobą wyższego dozoru w celu rozdzielnia prac, a także różne warsztaty itp.

Inne komory były przeznaczone na przechowywanie narzędzi: łopat, urządzeń podciągowych, wiertarek i młotków oraz pił na sprężone powietrze.

Z większych urządzeń pracujących na ścianach zachował się kombajn węglowy i wrębiarka.

Kopalnia wyposażona była również w tamy bezpieczeństwa – zamurowane wejścia do szybu Piast I i nieczynnych korytarzy. Posiadały one korki do pomiaru stężenia trujących gazów. Tamy oddzielały nieużywane chodniki od chodników eksploatowanych i w ten sposób zabezpieczały przed rozprzestrzenianiem się częstych w kopalni pożarów.

Szyb Piast II – główny szyb kopalni, zagłębiony był do poziomu VII, czyli znajduje się 700 m pod ziemią. Posiadał on dwie 4-piętrowe klatki zjazdowe. Winda przewoziła ludzi z prędkością 8 m/s, urobek natomiast z prędkością 16 m/s.