Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie

Podziemia Odsłony: 17618

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie koło Stronia Śląskiego odkryta w 1966 roku.

To bez wątpienia jedna z najpiękniejszych jaskiń w Polsce. Miejsce które należy zobaczyć, by docenić piękno podziemnego świata. Najdłuższa jaskinia całych Sudetów, położona w Masywie Śnieżnika, w dolinie Kleśnicy, w pobliżu wsi Kletno. Odkryta podczas eksploatacji kamieniołomu marmuru w 1966 roku. Badania geofizyczne pozwalają przypuszczać, że możliwa jest kontynuacja ciągów Jaskini Niedźwiedziej pod kopułą Śnieżnika Kłodzkiego aż na stronę Republiki Czeskiej, do Doliny Morawy. W miejscu tym odkryto szkielety niedźwiedzia jaskiniowego, lwa jaskiniowego i wiele innych zwierząt plejstoceńskich.

Kopalnie, jaskinie, sztolnie, kazamaty czy podziemia miast, to sposób na zwiedzanie bez względu na pogodę. W podziemiach temperatura utrzymuje się na podobnym poziomie przez cały rok. Jesienią czy w zimie nie utkniemy przed kasami w długich kolejkach. Na trasie zwiedzania nie będziemy popędzani przez przewodników w otoczeniu głośnych wycieczek szkolnych. Nie czekając na wakacje, zejdźmy do magicznego świata podziemi.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 16

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie jest najdłuższą z jaskiń sudeckich i jedną z najdłuższych i najgłębszych w Polsce. Jaskinia jest rozwinięta horyzontalnie na trzech poziomach. Znana długość sal i korytarzy wynosi ponad 5 km, natomiast głębokość to ponad 100 m. Poziom górny zachowany jest szczątkowo. Poziomem środkowym biegnie udostępniona dla turystów niezwykle atrakcyjna trasa turystyczna z niepowtarzalną i dobrze zachowaną szatą naciekową jaskini oraz dużą ilością kości zwierząt epoki lodowcowej. Partie dolne są niedostępne dla turystów. Powstanie Jaskini Niedźwiedziej wiąże się ściśle z występowaniem skał węglanowych.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 15

Marmury wchodzące w skład budowy geologicznej Masywu Śnieżnika są wieku prekambryjskiego (ok. 600 mln lat). Występują w postaci izolowanych ławic lub soczew pływających w masie niekrasowych skał krystalicznych budujących tę część Sudetów. Takie występowanie skał wapiennych nazywamy krasem sudeckim lub wyspowym. Skały te powstały w wyniku osadzania się szczątków ówczesnych organizmów zamieszkujących morza występujące na tych terenach. Warstwy te w kolejnych okresach były przykrywane innymi osadami i poddawane działaniu olbrzymich ciśnień i temperatur panujących we wnętrzu skorupy ziemskiej.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 9

W ten sposób wapienie przekształciły się w wapienie krystaliczne, czyli marmury. U stóp Jaskini Niedźwiedziej szumi potok Kleśnica. To właśnie wodom tego potoku zawdzięczamy w dużej mierze wyrzeźbienie Jaskini Niedźwiedziej. Wszystko zaczęło się ok. 28 mln lat temu, kiedy wody powierzchniowe zainicjowały tworzenie podziemnego systemu jaskiniowego, łącząc swoje siły przez system spękań i szczelin istniejących w skale. W ten sposób przez miliony lat tworzyły się korytarze, sale, kominy. Woda nie tylko niszczy górotwór, ale i potrafi pięknie tworzyć, czego efektem jest szata naciekowa jaskini z wielką różnorodnością form i barw.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 12

Podczas zlodowaceń powstawały w jaskini namuliska bogate w szczątki żyjących wtedy zwierząt. Największe ilości szczątków należą do niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus Spelaelus), stąd też jaskinia wzięła swoją nazwę. Znaleziono w niej również kości lwa jaskiniowego, hieny jaskiniowej, wilka, żubra, kuny, nietoperzy (kilka gatunków), bobra, sarny, dzika, lisa i wielu gryzoni. Pochodzenie tych szczątków bywa różne. Są to kości zwierząt zamieszkujących jaskinię, ofiary drapieżników, czy w końcu kości naniesione tu przez wodę.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 17

W jaskini spotkać można nietoperze, które tutaj zamieszkują w dużych ilościach. Liczenia tych ssaków pokazały, że Jaskinia Niedźwiedzia jest największym i zarazem najważniejszym zimowiskiem nietoperzy na Dolnym Śląsku. W roku 2016 zaobserwowano około 1200 osobników, w tym ponad 600 osobników nocka orzęsionego, jednego z bardzo rzadkich gatunków nietoperzy. Odkrycie tak dużej liczby zimujących nocków orzęsionych czyni Jaskinię Niedźwiedzią wyjątkowym w skali Polski i Europy Środkowej zimowiskiem.

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 10

Z uwagi na nietoperze zimujące w jaskini, w ciągu roku należy liczyć się z dwoma przerwami sezonowymi, trwającymi po około dwa tygodnie. Jedna zaczyna się w połowie listopada a druga na wiosnę.

Jaskinia jest czynna przez cały rok oprócz poniedziałków i czwartków (w czwartki czynna od maja do sierpnia). Czas zwiedzania jaskini wynosi ok. 45 minut.

Rozłożone horyzontalnie korytarze mają łączną długość ponad 5 km i rozwinęły się na 3 poziomach. Dla turystów od 1983 roku dostępne są partie środkowe o długości około 700 m.

http://jaskinianiedzwiedzia.pl/

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 3

szkielet niedźwiedzia jaskiniowego

Otwór wejściowy jaskini został odsłonięty w trakcie eksploatacji marmuru w wyrobisku Kletno III, 14 Października 1966 r. był to otwór w kształcie poziomej szczeliny ok. 2 m powyżej poziomu eksploatacji. Prowadził on do niewielkiej komory nazwanej później Salą Niedźwiedzia. Pomiędzy blokami urobku zauważono dużą ilość kości dużych ssaków. Najwięcej było kości niedźwiedzia jaskiniowego. Część końcowa tej sali zachowała się do dzisiaj i jest widoczna w śluzie wejściowej do Jaskini.

Ze względu na naukową i przyrodniczą wagę tego odkrycia w grudniu 1966 roku wstrzymano eksploatację kamieniołomu. Była to na ówczesne czasy bezprecedensowa decyzja, gdyż dokumentacja geologiczna złoża marmuru w kamieniołomie Kletno III stwarzała poważne podstawy rozwoju wydobycia surowca rzędu 200 tys. t/rok. A pamiętajmy, że w tych czasach po marmur ze Stronia Śl., samochody ciężarowe z całej polski czekały w kolejkach po kilka dni.

Odkryciem jaskini zainteresowali się żywo naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz wrocławskiej Akademii Rolniczej. Równolegle z badaniami postępowała eksploracja jaskini prowadzona przez Sekcję Grotołazów Akademickiego Klubu Turystycznego we Wrocławiu oraz Sekcję Grotołazów ze Stronia Śląskiego
Do końca 1966 r. odkryto korytarze środkowego piętra jaskini po Salę Lwa oraz dolne partie, co sprawiło, że długość jaskini sięgała już 200 m. W kolejnych latach prowadzono tam intensywne badania naukowe.
3 grudnia 1967 r. po zakończeniu wykopu w stropie sali Lwa Jaskiniowego zespół dokonał odkrycia Sal Pałacowych oraz Korytarza Człowieka Pierwotnego z przyległymi korytarzami Jaskinia liczyła teraz już 350 m.
W latach 1968-69 prowadzono dalszą eksplorację, w trakcie których odkryto tzw. stare wrocławskie piętro, położone za Salą Blokową oraz silnie strzaskane tektonicznie partie z Korytarzem Wodnym. W grudniu 1971 r. długość jaskini przekraczała 800 m.

W dniach 26-29 stycznia 1972 r. czteroosobowy zespół Strońskiej Sekcji Grotołazów odkrył duży system korytarzy i sal nazwany dolnym nowym piętrem jaskini o łącznej długości ponad 1 km.

Kolejne prace skupiały się na penetracji Komina Maurycego w Sali Szampańskiej i przekopach w Korytarzach Błotnych, położonych tuż za wielką szczeliną w dolnym piętrze jaskini. W ich wyniku długość jaskini przekroczyła 2,5 km
Na początku lat siedemdziesiątych zostaje powołany Naukowy Komitet Opiekuńczy Jaskini Niedźwiedziej przy Państwowej Radzie Ochrony Przyrody w Warszawie. Staje się on inicjatorem prac badawczych w jaskini oraz sprawuje kontrolę nad ochroną tego obiektu.
W 1977 r. dla ochrony Jaskini oraz cennego kompleksu przyrodniczego w bezpośredniej bliskości jaskini został utworzony Rezerwat Przyrody ?Jaskinia Niedźwiedzia? na powierzchni 89,05 ha. Został utworzony dla ochrony ciekawych i rzadkich gatunków chronionych oraz naturalnych zbiorowisk roślinnych. Rezerwat utworzono głównie jako otulinę, dla zachowania i ochrony ?Jaskini Niedźwiedziej? z bogatą szatą naciekową i cennymi znaleziskami kostnymi zwierząt plejstoceńskich, otaczającego drzewostanu z interesującymi gatunkami roślin runa leśnego i rzadkimi gatunkami roślin wokół jaskini oraz zjawisk krasowych. Ochroną objęto dolny zachodni fragment wzniesienia Stroma (1166 m n.p.m.) z "Jaskinią Niedźwiedzią", oraz górną część doliny Kleśnicy, na których występują stanowiska świerka sudeckiego i fragmenty naturalnego lasu mieszanego.

11 czerwca 1983 r. po ośmioletnich pracach przygotowawczych (prace górnicze i budowlane w jaskini, założenie oświetlenia, budowa pawilonu wejściowego, modernizacja dróg dojazdowych i parkingu) otwarto Jaskinię Niedźwiedzią dla ruchu turystycznego.

info: Jaskinia Niedźwiedzia

Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie 4