Stulecie urodzin reportera Olgierd Budrewicz (1923-2011)
opracowanie Grzegorz Micuła
10 lutego przypada setna rocznica urodzin Olgierda Budrewicza. Olgierd urodził się sto lat temu 10 lutego 1923 r. w Warszawie, w kamienicy przy ul. Wilczej 2 na rogu Alei Ujazdowskich. Z okien mieszkania oglądał parady wojskowe. Po rozwodzie rodziców przeniósł się z matką na Żoliborz, gdzie mieszkał do końca życia – w wolnych chwilach, kiedy nie wałęsał się po świecie.
Olgierd w Agadirze fot Grzegorz Micuła
Przed wojną jako uczeń liceum księcia Józefa Poniatowskiego był sportowcem – gimnastyka, rower i narty, oraz członkiem żeglarskiej drużyny harcerskiej. We wrześniu 1939 wyszedł z grupą kolegów z Warszawy na Wschód po apelu płk. Umiastowskiego. Podczas okupacji ukończył podziemną szkołę średnią i zdał maturę. Następnie studiował prawo na podziemnym Uniwersytecie Warszawskim. Skończył AK-owską podchorążówkę. W międzyczasie zorganizował drużynę piłkarską “Promyk”, która brała udział w rozgrywkach podziemnej, jak wszystko wtedy, ligi piłkarskiej na Żoliborzu oraz jako kapitan drużyny Żoliborza w rozgrywkach ogólnowarszawskich. Występował jako obrońca. Jego piłkarską działalność opisał w dedykowanej mu książce “Zakazane gole” jego młodszy kolega Juliusz Kulesza.
Podczas Powstania Warszawskiego Olgierd walczył przez ponad miesiąc w linii na Żoliborzu i Marymoncie a następnie został skierowany przez dowódcę Powstania na Żoliborzu, pułkownika Mieczysława Niedzielskiego “Żywiciela” do pracy w redakcji powstańczej gazety “Dziennik Radiowy XX okręgu AK”. Po powstaniu wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. Po wojnie kończył prawo na uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz Uniwersytecie Warszawskim. Zaczął pracować jako dziennikarz miejski w “Wieczorze Warszawy” a później w
innych gazetach i czasopismach.
Olgierd Budrewicz Tunezja marzec 2000 fot Grzegorz Micuła
W roku 1956 popłynął jako marynarz, pomocnik palacza na parowcu “Szczecin” w rejs po Morzu Śródziemnym do Albanii, Egiptu i Libanu, skąd napisał pierwsze reportaże zagraniczne w “Przekroju”. Przez kilkanaście lat pracował w “Przekroju” skąd wyjeżdżał jako reporter w świat.
W roku 1963 kiedy Afryka wybijałą się na niepodległość, odwiedził Kongo (Brazzaville i Leopoldville), wyzwalające się spod kolonialnej władzy Francuzów i Belgów, popłynął rzeką Ubangi, śladami Josepha Conrada do jądra ciemności. Nawet dzisiaj są to tereny niebezpieczne, a co dopiero wówczas, bez telefonów (nie tylko komórkowych) czy Internetu, o czym warto pamiętać, czytając relacje z tej wyprawy.
Spotkał wtedy wielu interesujących ludzi, od polskich lekarzy, przez przedsiębiorców rozmaitej narodowości, po obdarzonych nadzwyczajnym zmysłem orientacji Babingów, plemię Pigmejów z dżungli. Jego przewodnikiem w tej wyprawie był legendarny myśliwy, Stach Hempel. Po powrocie napisał jedną z ważniejszych swoich książek “Równoleżnik zero”.
Olgierd Budrewicz z tubylcem w Australii, zdjęcie z archiwum Olgierda Budrewicza
Publikował reportaże w prasie oraz filmy w telewizji m.in. w Klubie Sześciu Kontynentów. Zdobył dużą popularność. W kolejnych latach pracował w “Perspektywach”, “Wprost” i “Stolicy” oraz współpracował z wieloma innymi tytułami m.in. “Poznaj Świat” i “Podróże”. Pisał też książki, których wydał ponad sto, m.in. “Pozłcana dżungla”, “Karnawał na wulkanie”, “Romans Morza Karaibskiego” czy “Piekło w kolorach” nakręcił także kilkanaście filmów telewizyjnych.
Poza reportażami ze świata rozmawiał ze spotkanymi w drodze Polakami, których znajdował w różnych, nieraz odległych zakątkach świata. Powstały książki o Polonii: “Orzeł na gwiaździstym sztandarze” “Wśród polskich kangurów” czy “Rodacy spod klonowego liścia”.
Odwiedził ponad 160 krajów. Był też wybitnym varsawianistą, wydał kilkanaście książek o Warszawie w tym słynny “Bedeker Warszawski”, “Sagi warszawskie” czy “Zdumiewająca Warszawa”. W roku 2004 wydał książkę “Byłem wszędzie”, podsumowanie swojego podróżniczego życia, nazywaną podróżniczą biblią. Był Rotarianinem. Wielokrotnie odznaczany.
Olgierd Budrewicz zmarł jesienią 2011 roku. Pochowany został na warszawskich Starych Powązkach, w kwaterze 167-1-2.
Olgierd Budrewicz lato 2011 fot Grzegorz Micuła
Powstał o Nim film telewizyjny (można go obejrzeć na fb na profilu Olgierd Budrewicz) i książka “Olgierd Budrewicz Dżentelmen w podróży” ze wspomnieniami 70 kolegów i przyjaciół.
Olgierd Budrewicz w 2017 r został uhonorowany w Alei Podróżników, Odkrywców i Zdobywców www.alejapodroznikow.org
Grzegorz Micuła – polski dziennikarz, pisarz, podróżnik, krajoznawca. Autor książek i przewodników turystycznych. Biograf podróżnika i reportażysty Olgierda Budrewicza.