Źródło i kanion rzeki Cetina, Chorwacja
Cetina jest najdłuższą rzeką w Dalmacji mająca źródła w okolicach miejscowości o tej samej nazwie w Górach Dynarskich. Wijąca się na długości 105 km przedziera się przez potężny masyw Mosor, tworząc głęboki i malowniczy kanion. Do Adriatyku uchodzi przełomem w miejscowości Omiš. w VII – XI wieku u ujścia Cetiny mieściło się państwo plemienne słowiańskiego ludu Narentan, znanego z uprawiania piractwa morskiego. W przesmyku widać dwie twierdze. Ta na dole to Tvrđava Mirabela która opierała się najdłużej Republice Weneckiej. Ponad zatoką widoczna jest wyspa Brač. Ale od początku...
Źródło rzeki Cetina
Będąc precyzyjnym to nie jedno i nie dwa a właściwie trzy źródła ma Cetna - Veliko Vrilo, Vokovića Vrilo oraz Batića Vrilo. Głównym i najważniejszym jest oczywiście błękitne jeziorko bez dna a właściwie to dotąd poznane, bo nurkom udało się zejść na głębokość 115 metrów. Taki efekt jest dla obserwatorów podziwiających ten fenomen z platformy widokowej zbudowanej na skarpie kilkanaście metrów powyżej lustra wody. Dodając do tego masyw Dinary zamykający kadr, widok jest przepiękny. Woda leniwie przetacza się płytkim strumieniem by połączyć się z inną odnogą rzeki mającej początek w Izvor Vuković (mniejsze źródło rzeki Cetina). W połowie odległości pomiędzy dwoma źródłami, znajduje się trzecie, szczelnie otoczone kępą drzew. To trzecie źródło znajduje się w odległości ok. 200 m na zachód od kościoła Świętego Zbawienia. Kościół jest wyjątkowym zabytkiem i to miejsce także warto odwiedzić. Tak połączona Cetina meandrując przez pola, wpływa do długiego jeziora Peruča.
Przełom Cetiny w Omiszu
Przełom w Omiszu to wyjątkowo malowniczy kanion który swoją urodą przyciąga turystów z odległych regionów Europy a także pasjonatów raftingu czy wspinaczki. Kanion rzeki Cetina jest jednym z wyjątkowych miejsc w Chorwacji które należy zobaczyć. Jest kilka punktów widokowych skąd rozpościera się piękna panorama na rzekę, przesmyk i Adriatyk. Jeden z takich punktów znajduje się na serpentynach drogi tuż przy tunelu. Przygotowana jest platforma widokowa a nieco poniżej stoi pomnik kobiety o imieniu Mila spoglądającej na przesmyk i miasteczko Omiš.
Mila Gojsalić była lokalną dziewczyną która zdecydowała się poświęcić swoją cnotę, niewinność, aby ratować republikę. W czasach napadania Turków na ten region, jej zadaniem było wchodzenie do obozu wojskowego i uwiedzenie głównego dowódcy wojsk Tureckich. Zmęczony upojną nocą dowódca nie wstał jak zwykle wcześnie rano i tym samym nie postawił na nogi pozostałych żołnierzy. Dziewczyna wykradła się niepostrzeżenie z namiotu i podpaliła skład prochu i amunicji, wysadzając cały obóz wroga. Jej jednak udało się przeżyć. Uciekła z obozu ścigana przez Turków a tego dnia była bardzo gęsta mgła. Zdołała dojść do widocznej skały nad urwiskiem gdzie stoi obecnie jej pomnik. Mila skoczyła z tej skały w przepaść ale o tej przepaści nie wiedzieli ścigający ją żołnierze. Skacząc za nią zginęli wszyscy którzy nie zginęli w wybuchu w obozie. W ten sposób jedna kobieta ocaliła niepodległość republiki Polickiej.
Zatoczka gdzie można zatrzymać samochód jest nieoznaczona a jest ok 100 m wyżej (w miejscu robienia zdjęcia). Niestety ale z uwagi na specyfikę drogi górskiej, nie ma bezpiecznego pobocza czy parkingu.
Kolejny punkt widokowy znajduje się obok zabytkowego kościółka a dokładnie Crkva sv. Juraj. To przy tym kamiennym stole odbyły się pierwsze wybory w tym regionie. Przy drodze nr 70 prowadzącej ze Splitu przez Omiš do Gata jest spory dobrze oznaczony parking. Przy parkingu jest duża tablica wraz z mapą regionu. Do punktu widokowego prowadzi 200 metrowa ścieżka pośród drzew. To także dobe miejsce na piknik czy odpoczynek w drodze.
Źródło rzeki Cetina
pierwsze metry rzeki Cetina
150 m od źródła już jako pełnoprawna rzeka
Kanion Cetiny i twierdza Nutjak gdzie kręcony był Winnetou
Kolejny punkt widokowy na przełom rzeki Cetina znajduje przy drodze przed miejscowością Trilj. Widoczna na skarpie nad rzeką jedna z 12 wież jakie tutaj isniały a był to system obronny przeciwko Turkom. To także jedno z miejsc gdzie kręcono film Winnetou (kolejne filmowe lokacje to Jeziora Plitwickie, Gorski Kotar, Biokovo).
Kanion rzeki Cetina, ok 25 km od Splitu, Chorwacja
Jadąc dalej dawną "Rzymską Drogą" warto zatrzymać się na chwilę by zobaczyć
pozostałości rzymskich koszar Tilurium, miejscowość Trilj
W pobliżu znajduje się jedna z piękniejszych jaskiń w Chorwacji
Jaskinia Vranjaca w Chorwacji, Dalmacja
