Muzeum Kanału Dętka w Łodzi

Podziemia Odsłony: 23441

Muzeum Kanału Dętka w Łodzi

Wystawa Muzeum Miasta Łodzi umiejscowiona we fragmencie łódzkich kanałów pod placem Wolności w Łodzi.

Udostępniona zwiedzającym Dętka to zbliżony do torusa zbiornik na wodę znajdujący się pod placem Wolności. Zbiornik został wybudowany w 1926 roku wg projektu Williama Heerleina Lindleya, a prace nadzorował Stefan Skrzywan. Gromadząca się w nim woda służyła do okresowego oczyszczania kanałów w centrum miasta. Zbiornik może pomieścić 300 m³ wody, ma 142 metry długości, 187 centymetrów wysokości i ok. 1,5 metra szerokości. Uroczyste otwarcie "Dętki" nastąpiło 28 kwietnia 2008 roku, a dla zwiedzających udostępniono dwa dni później. Wewnątrz zbiornika można obejrzeć wystawę przedmiotów, dokumentów i archiwalnych zdjęć ukazujących powstawanie łódzkiej sieci kanalizacyjnej i wodociągowej. Projekt aranżacji przestrzeni i oświetlenia wystawy przygotowany przez arch. Macieja Słowińskiego. Wystawa przygotowana przez Roberta Kuśmirowskiego.

Muzeum Kanału „Dętka” powstało w 2008 roku i jest najmłodszym oddziałem Muzeum Miasta Łodzi. Odkrywa ono dotychczas nieznane fakty z historii miasta. Bo z jednej strony prawie nikt nie widział łódzkich podziemi (blisko 4 tysięcy kilometrów wodociągów i kanałów!), z drugiej zaś, mało kto wie o rozmachu i zapale, z jakimi w latach 20. i 30. ubiegłego wieku budowano ten podziemny labirynt.

Muzeum Kanału mieści się pod placem Wolności, w zabytkowym owalnym zbiorniku na wodę deszczową, wybudowanym w 1926 roku z myślą o płukaniu sieci kanalizacyjnej w centrum miasta. Jako jeden z pierwszych odcinków miejskiej kanalizacji zaprojektowany został przez brytyjskiego inżyniera, Williama Heerleina Lindleya. Nadzór nad całością prac budowlanych sprawował inżynier Stefan Skrzywan, budowniczy łódzkich wodociągów. Korytarzem „Dętki”, wykonanym z czerwonej cegły można obejść plac Wolności pod ziemią. Ma on ponad 142 metry długości i mieści ok. 300 metrów sześciennych wody. Jest wysoki na 187 centymetrów i szeroki na około półtora metra, co sprawia, że spokojnie można nim spacerować. Jest połączony zasuwami ze zbiegającymi się przy placu Wolności kilkoma kanałami. Dziś zbiornik pod placem Wolności to budowla zabytkowa, bo sieć kanalizacyjną od ponad 40 lat czyszczą samochody ciśnieniowe. Dzięki temu „Dętka” mogła stać się atrakcją turystyczną Łodzi oraz - jako pierwszy kanał w Polsce otwarty dla zwiedzających - pionierskim założeniem muzealnym w skali całego kraju. Udostępnienie jej szerokiej publiczności zaproponował Zakład Wodociągów i Kanalizacji. Projekt adaptacji „Dętki” wykonał Krzysztof Wardecki, a wystawę w kanale, który dziś jest częścią Muzeum Miasta Łodzi przygotował znany artysta Robert Kuśmirowski w ramach projektu Kanał realizowanego przez Galerię Manhattan w Łodzi /www.galeriamanhattan.pl/

Działalność Muzeum Kanału „Dętka” nastawiona jest nie tylko na udostępnianie i promocję samego obiektu. Oddział ten wyznaczył sobie za cel ożywienie przestrzeni publicznej, jaką jest plac Wolności, dawny rynek Nowego Miasta, dziś bardziej punkt przesiadkowy i parking dla samochodów. Aby urzeczywistnić wizję placu Wolności jako miejsca zasługującego na swoją nazwę – obszaru żywego, otwartego na ludzi, inicjatywy artystyczne i kulturalne – Muzeum wychodzi do łodzian i turystów z propozycją niekonwencjonalnych i nowatorskich aktywności. Dzięki współpracy z organizacjami pozarządowymi cały czas pojawiają się nowe propozycje. W letnie weekendy „Dętka” zaprasza do pierwszej w Łodzi czytelni „pod chmurką”, oferując duży wybór książek z biblioteki Klubu Krytyki Politycznej oraz o tematyce typowo łódzkiej. We współpracy ze Stowarzyszeniem Topografie zrealizowano już kilka gier miejskich, a dzięki Stowarzyszeniu Obywatele Obywatelom udało się na jeden dzień stworzyć Wolne Muzeum, które było przenikającą się formą warsztatu i performance`u. To tylko niektóre przykłady działań, które wpisują się w charakter Muzeum Kanału „Dętka”.

Muzeum Kanału „Dętka” – Oddział Muzeum Miasta Łodzi