Lanckorona Miasto Aniołów

Lanckorona Miasto Aniołów

Lanckorona nazywana Miastem Aniołów 

 

  Lanckorona to miasto do 13 VII 1933, obecnie wieś, siedziba gminy. Znana szczególnie w kręgach artystycznych, miejscowość letniskowa. Gościła tu cała plejada znanych polskich malarzy, artystów, reżyserów, pisarzy i innych zagorzałych wielbicieli… Unikatowy w skali kraju małomiasteczkowy układ urbanistyczny, malownicze niepowtarzalne krajobrazy, swoisty mikroklimat, czyste powietrze, a przede wszystkim cisza i spokój, które dają możliwość dobrego wypoczynku od zgiełku współczesnej cywilizacji. Lanckorona jest też dobrym punktem wypadowym do wycieczek - w Beskid Makowski, Dróżki Kalwaryjskie, do Wadowic i Krakowa.

Spacer po Lanckoronie rozpoczynamy na malowniczym zabytkowym Rynku. Zachowały się tutaj XIX-wieczne drewniane domy charakteryzujące się budownictwem zrębowym, ze stromymi dachami konstrukcji przyczółkowej, z wysuniętymi poddaszami i szerokimi mieczowanymi bramami wjazdowymi. Stylowe latarnie i ławeczki zapraszają zmęczonych do odpoczynku.

 
 
 
 

Na Rynku, w sąsiedztwie końcowego przystanku autobusowego, przyjeżdżający mogą zobaczyć tablicę informacyjną z planem zabudowy Lanckorony, lokalizacją XIV-wiecznego zamku oraz rozmieszczeniem sieci alejek i ścieżek spacerowych na północnych zalesionych stokach Góry Lanckorońskiej.

 
 

Opuściwszy Rynek, wędrujemy w stronę Góry Zamkowej ulicą św. Jana. Po drodze zwiedzamy zabytkowy XIV-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela, pamiętający czasy Kazimierza Wielkiego, i pniemy się pod górę, podziwiając piękne widoki, które rozciągają się aż po Babią Górę i Tatry.

 
 
 

Zamek lanckoroński

Przed nami na stromym kilkunastometrowym stoku widać fragmenty baszt wschodniej i zachodniej, połączone od południa murem obronnym. Pnąc się po stoku otoczonym fosą mijamy resztki fundamentów mostu zwodzonego i wchodzimy na dziedziniec zamkowy. Niestety niewiele się tutaj zachowało. Fragmenty baszt i murów obronnych oraz fundamenty niegdyś budowli mieszkalnych wyznaczają obrys dziedzińca zamkowego.
 

Zamek gotycki w Lanckoronie

 
 
Zamek został wzniesiony z fundacji Kazimierza Wielkiego w latach 1336-66. Ze względu na charakter budowli jak i na strategiczne położenie, zamek odegrał w swojej historii znaczącą rolę. Zebrzydowscy władali tu w XVI i XVII w., a następnie Czartoryscy, Maszkowscy i Wielopolscy. W 1655 r. zamkiem zawładnęli Szwedzi. W latach 1768-72, umocniony przy udziale inżynierów francuskich, stanowił jeden z najsilniejszych punktów oporu konfederatów barskich i dopiero w 1772 r. zajęły go wojska austriackie.
Po I rozbiorze zamek został opuszczony i zaniedbany popadł z czasem w ruinę. Zamek stał na rzucie prostokąta i posiadał dwie czworoboczne, potężne baszty. Do warowni prowadził od wschodu most wsparty na filarach, a za nim brama. Zamczysko otoczone było fosą, a w czasach konfederacji barskiej powstały dodatkowo fortyfikacje ziemne typu bastionowego. Do dziś przetrwały jedynie fragmenty murów, ponieważ w XIX w. miejscowa ludność wykorzystywała budulec z zamku na własne potrzeby.
 
 
 

Nasyciwszy oczy pięknymi widokami i odkrywszy tajemnice zamku lanckorońskiego, wybieramy się na wędrówkę alejkami i ścieżkami spacerowymi w masywie leśnym Góry Lanckorońskiej. W wyborze trasy pomaga nam umieszczona na polanie pod ruinami tablica informacyjna z planem oznakowanych tras spacerowych.


Zespół urbanistyczny

W Lanckoronie mamy do czynienia z jednym z najciekawszych na terenie Polski zespołów urbanistyczno - krajobrazowych. Tworzą go charakterystyczne domy drewniane typu małomiasteczkowego.

 
 
 

Ośrodek założenia urbanistycznego stanowi rozległy, prostokątny plac o wymiarach 90 x 110 metrów, powstały w okresie lokacji (XIV wiek). Pierwotnie z każdego rogu rynku odchodziła jedna ulica, tworząc tzw. układ turbinkowy lub wiatrakowy. W późniejszym czasie układ ten się zatarł poprzez wytyczenie kolejnych dróg. Ograniczona ilość działek lokacyjnych przy rynku narzuciła typ zabudowy zwartej, szczytowej. Prostokątne, tynkowane domy parterowe konstrukcji zrębowej, powstałe głównie w latach 1868 - 1872 tworzą niezwykle malowniczy i charakterystyczny zespół, naruszony nieznacznie nowszymi budowlami. Dachy kryte są gontem, dwuspadowe (siodłowe) z naczółkami i daleko wysuniętymi okapami, tworzącymi z frontu rodzaj podcieni, jednak bez słupów wspierających. Poszczególne budynki rozdzielone są miedzuchami, nad którymi gdzieniegdzie zachowały się drewniane rynny. Domy są dwudzielne lub trójdzielne, z sienią przejazdową z boku lub na osi. Daty ich powstania podane są na sosrębach. Najlepiej zachowała się wschodnia pierzeja rynku oraz domy przy ulicach: Świętokrzyskiej, Zamkowej, Krakowskiej i Piłsudskiego. Domy, prostokątne i parterowe, ustawione są szczytami do ulic.

 
 
 

Muzeum Regionalne im. prof. Antoniego Krajewskiego

Muzeum powstało kilkadziesiąt lat temu, z inicjatywy profesora Antoniego Krajewskiego, w jednej z nielicznych chałup, jakie przetrwały pożar z 1869 r. Znajduje się w stylowym, narożnym domu podcieniowym w Rynku nr 133. Dwie części drewnianego, krytego gontem budynku, przedzielone są szeroką sienią. Pełno tu teraz sprzętów – potrzebnych niegdyś w gospodarstwie – sita, cepy, sieczkarnie, kołowrotki. w izbach zobaczyć można „święte obrazy” zawieszone ponad posłaniem, kołyskę i liczne – typowe dla dawnej Lanckorony – sprzęty.

 
 
 
 


Kościół Grobu Matki Bożej w Brodach koło Kalwarii Zebrzydowskiej


Świątynia, ufundowana przez Jana Zebrzydowskiego, przypomina sarkofag, do którego dostawiono barokową arkadową kruchtę z oryginalną kopułą. Barokowy kościół zbudowany został w latach 1615- 1642 z fundacji Zebrzydowskich. Jest to największy, poza klasztorem, obiekt sakralny w obrębie zespołu dróżek w Kalwarii Zebrzydowskiej. Przed wejściem znajdują się figury 12 apostołów, a poniżej bramy grota Matki Boskiej z Lourdes. Wewnątrz znajdują się oryginalne amfiladowe schody prowadzące za ołtarzem na wyższy poziom kościoła.

 
 
 
 
 


W kalwarii odprawianie są nabożeństwa dróżek Pana Jezusa oraz dróżek Matki Bożej. Procesje odwiedzają kolejne stacje, wysłuchując odpowiednich rozważań, modlitw i pieśni. Obie dróżki mają prawie tę samą trasę, różnią się natomiast kierunkiem marszu. Dróżki Pana Jezusa to 28 stacji (w 24 obiektach) przypominających ostatnie dni Chrystusa.
 
 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Pokrewne artykuły

Administratorem Twoich danych osobowych jest Fundacja Klubu Podróżników Śródziemie Aleja Podróżników KRS: 0000556344 na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b RODO. Skontaktować się z nami możesz mailowo alejapodroznikow@gmail.com

Jeżeli chcesz wykorzystać materiały naszego autorstwa zamieszone na portalu skontaktuj się z nami: alejapodroznikow@gmail.com