rocznica zimowego wejścia na Everest

Inne Odsłony: 14934

31. rocznica zimowego wejścia na M. Everest

17 lutego 1980 r. Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki zdobyli Mt. Everest. Nikt przed nimi nie wszedł na żaden ośmiotysięcznik zimą.

Andrzej Zawada (foto. Bogdan Jankowski)

Krzysztof Wielicki (foto. Bogdan Jankowski)

Leszek Cichy (foto. Bogdan Jankowski)

Zespół (foto. Bogdan Jankowski)

Opis sylwetki autora jednych z najsłynniejszych zdjeć Polskiego Himalaizmu .

http://pryzmat.pwr.wroc.pl/

Jankowski, Bogdan (18.04.1938 Grodno -), taternik i alpinista, instruktor alpinizmu, zamiłowany fotograf, z zawodu elektronik, dr inż., pracownik naukowy Politechniki Wrocławskiej. Wspina się od 1959, najpierw w Tatrach (współautor pięciu nowych dróg), potem w Alpach (m.in. 1. polskie przejście, z J. Porębą, dr. Browna-Whillansa na zach. ścianie Aig. de Blaitiére, 1967). W latach 1969-2003 brał udział w licznych wyprawach, z których kilka osiągnęło wybitne wyniki sportowe i zajęło trwałe miejsce w histori i alpinizmu polskiego i światowego. W 1969 w Pamiro-Ałaju był współzdobywcą 5 dziewiczych szczytów, m.in.: 25-lecia Polski Ludowej (5207 m), Minteke (5484 m) i najwyższego szczytu tych gór Piku Skalistego (5621 m), a w 1970 w Pamirze wszedł na Pik Lenina (7134 m). Uczestniczył w wyprawach, które dokonały 1. wejścia (1971) na Kunyang Chhish (7852 m), w Karakorum i 1.wejścia zimowego (1979/80) na Mount Everest. Brał udział także w innych zimowych wyprawach Andrzeja Zawady: na Lhotse (8501 m) - pierwsza próba zdobycia zimą ośmiotysięcznika (1974), dwukrotnie (1987/88 i 2002/03) na K2 (8611 m), i dwukrotnie (1996/97 i 1997/98). na Nanga Parbat (8126 m). Bogdan Jankowski jest zasłużonym dla środowiska górskiego działaczem organizacyjnym. W 1977-92 był członkiem Zarządu PZA, a w kadencji 1995-98 pełnił funkcję wiceprezesa. W latach 1974-1980 był prezesem Klubu Wysokogórskiego we Wrocławiu i także przez wiele lat członkiem jego zarządu. Jako licencjonowany radioamator-krótkofalowiec zajmuje się łącznością radiową w górach i kieruje zespołem łączności radiowej PZA. Jest pomysłodawcą i opiekunem nowoczesnej sieci łączności radiowej PZA w Tatrach; organizował łączność także podczas wypraw wysokogórskich. Od 1964 jest instruktorem alpinizmu, corocznie latem i zimą szkoli młodzież w COS PZA na Hali Gąsienicowej. Został dwukrotnie odznaczony złotym medalem "Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe" (1971, 1980) oraz otrzymał nagrodę "Fair Play" Polskiego Komitetu Olimpijskiego (1999). Jest współautorem książki Ostatni atak na Kunyang Chhish (1973) oraz autorem wielu artykułów w "Taterniku" i licznych zdjęć i panoram górskich. (MKi)

Wysokość 8848,43 m n.p.m.
Szerokość geogr. 27°59'16" N
Długość geograficzna 86°56'40" E
Położenie Azja: na granicy Nepalu i Tybetu (Chiny)
Łańcuch górski Himalaje
Budowa geologiczna granit, gnejs, wapień, łupki
Lodowce najdłuższe Khumbu (17 km), Rongbuk (19 km) oraz Kankhung
Pierwsze wejście Edmund P. Hillary i Norkay Tenzing 29 maja 1953, wyprawa
brytyjska pod dowództwem Johna Hunta
Liczba ofiar 186
Polacy na szczycie 27 w tym 5 Polek
Mt. Everest (8850 m n.p.m.), Góra Gór, Dach Świata, Sagarmatha, Chomolungma,
góra położona w środkowej części Himalajów Wysokich na granicy nepalskochińskiej,
od wieków fascynująca ludy mieszkające w pobliżu, uważana za siedzibę
bogów oraz za boginię. Dlaczego tak fascynuje i przyciąga ludzkość? Po prostu
dlatego, że jest najwyższa! Jest celem samym w sobie, mimo, że aby osiągnąć jej
wierzchołek wymyślono już naprawdę wiele sposobów, pobito kolejne rekordy,
naciągnięto do granic wytrzymałości strunę wytrzymałości ludzkiego organizmu oraz
pokonano wiele "nieprzekraczalnych" barier. Na szczycie Everestu stanęli już
wspinacze nie korzystający w ogóle z tlenu, niewidomi, niepełnosprawni, niektórym
zajęło to zaledwie niecałe 17 godzin z Base Campu, a inni spędzili na szczycie
ponad 21 godzin. Byli też tacy, którzy znaleźli się tam 10 albo nawet 11 razy! Bardzo
spektakularne było też "zejście" z góry w ciągu 11 minut dzięki paralotni oraz wejście
na nią w rekordowym czasie z poziomu morza. Góra ta jest tak silnym i
niewyczerpanym źródłem inspiracji dla ludzkiej wyobraźni, że dla wielu stała się
miejscem ostatniego spoczynku. I o tym warto pamiętać, zanim ktoś postanowi
zmierzyć się z Matką Gór.
W 1856 Królewskie Towarzystwo Geograficzne ogłosiło, że Peak XV wznosi się na
wysokość 29002 stóp, czyli 8848 m n.p.m. oraz nadało mu imię Mount Everest na
cześć brytyjskiego głównego geodety Indii Sir George'a Everesta. W Nepalu góra po
dziś dzień nazywana jest Sagarmatha (słowo z sanskrytu oznaczające dokładnie
czoło nieba, co przekłada się jako Bogini Nieba). W Tybecie nazywana jest
Chomolungma lub Qomolangma (Bogini Matka Ziemi).
Pamiętając, że na stokach Everestu spoczęło do dziś około
120 wspinaczy, warto się przed wyprawą na tę górę solidnie
przygotować. Od strony nepalskiej najtrudniejszym
elementem jest Lodospad Khumbu - labirynt wiecznie przemieszczających się brył
lodowych i szczelin, którego nikt chyba nie lubi. Wejście od strony tybetańskiej jest
trudniejsze technicznie - na drodze do szczytu staje, m.in. kilka progów skalnych,
które trzeba pokonać przed granią szczytową. Generalnie, nagłe załamania pogody,
huraganowe wiatry, bardzo niskie temperatury, no i wysokość sprawiają, że wejście
na Everest to ogromne wyzwanie dla organizmu. Mierząc więc siły na zamiary,
trzeba dać sobie odpowiednio dużo czasu na aklimatyzację i liczyć, że Bogini
uśmiechnie się ze swojego tronu i ześle dobrą pogodę...
Historia "podbojów" Everestu posłużyła już jako temat niejednej książki i filmu.
Heroizm pierwszych zdobywców i niezwykła determinacja przeplatają się w niej z
wybujałą ambicją i brawurą. Po przeszło 50 latach prób podejmowanych przez różne
wyprawy, Everest został zdobyty przez dwóch ludzi: nowozelandzkiego wspinacza
Edmunda Hillary'ego oraz Szerpę Tenzinga Norgaya. Miało to miejsce 29 maja 1953
r. drogą przez Przełęcz Południową. Obecnie, oprócz dwóch klasycznych dróg
wiodących na Dach Świata, mamy do wyboru kilkanaście innych o różnym stopniu
trudności. W historii chlubnie zapisały się, m.in. pierwsze zimowe wejście Polaków
(L. Cichy i K. Wielicki, 1980 r.) oraz pierwsze wejście solo (R. Messner, 1980 r.).
Masyw Everestu objęty jest ochroną parku Sagarmatha National Park. Rządy obu
państw, na których terytorium góra leży czynią także od wielu lat starania, aby
ograniczyć masowy napływ wspinaczy, czego efektem jest, m.in. wprowadzenie
astronomicznych cen pozwoleń na prowadzenie działalności wysokogórskiej w
obrębie Himalajów, obejmujących wiele popularnych szczytów.
Polacy na szczycie:
1978 Wanda Rutkiewicz (†)
1980 zima Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki
wiosna Andrzej Czok (†) i Jerzy Kukuczka (†)
1989 Eugeniusz Chrobak (†), Andrzej Marciniak
1993 Maciej Berbeka
1994 Ryszard Pawłowski
1995 ponownie Ryszard Pawłowski, Piotr Pustelnik
1999 Jacek Masełko, Tadeusz Kudelski (†), Ryszard Pawłowski –
trzecie wejście
2000 Anna Czerwińska
2005 Marcin Miotk – pierwsze polskie wejście bez tlenu
2006 Janusz Adamski, Tomasz Kobielski, Martyna
Wojciechowska, Dariusz Załuski, Bogusław Ogrodnik
2007 Marian Hudek, Roman Dzida, Robert Rozmus
2008 Jarasław Hawrylewicz, Agnieszka Kiela – Pałys
2009 Anna Barańska

Przeżyć Mount Everest
W maju 1953 roku nowozelandzki himalaista i badacz polarny Edmund Hillary z Szerpą Tenzingiem Norgayem stali się pierwszymi zdobywcami Mount Everestu. Dziesięć lat później na ten najwyższy szczyt świata dotarli pierwsi Amerykanie, wśród nich fotograf National Geographic Barry Bishop. Z okazji 50. rocznicy pierwszej wspinaczki, synowie tych trzech mężczyzn organizują ekspedycję śladami ojców.