Dlaczego kuchnia gruzińska jest taka dobra? Przepis na chinkali i chaczapuri
Gruzja wielu z nas kojarzy się z krajem wielkich kontrastów, a przy tym z pięknymi widokami oraz znakomitym winem. Każdy Polak z pewnością doda do tego: i ze znakomitą kuchnią! W rzeczywistości, bogactwo kuchni gruzińskiej oraz jej niepowtarzalny smak zjednały sobie zwolenników nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie.
Chyba można śmiało powiedzieć, że kuchnia gruzińska na stałe zadomowiła się w Polsce. Patrząc tylko po liczbie gruzińskich restauracji i piekarni, które pojawiły się w ostatnich latach jak grzyby po deszczu, nie ma wątpliwości, że kaukaski smak przypadł Polakom do gustu. Nie trzeba jednak wychodzić za każdym razem do restauracji, aby nad talerzem chaczapuri czy chinkali poczuć się jak w Gruzji. Przepisy kuchni gruzińskiej można włączyć do domowej książki kucharskiej i delektować się samodzielnie przyrządzonymi potrawami we własnych czterech ścianach.
Wiele potraw gruzińskich zasługuje na szczególną uwagę – zobaczmy, w jaki sposób je przyrządzić.
Krótka charakterystyka kuchni gruzińskiej
Ale najpierw dwa słowa o tym, co tak naprawdę charakteryzuje gruzińską kuchnię i co sprawia, że jest ona tak wysoko ceniona również nad Wisłą. Przede wszystkim bogactwo produktów, które rodzi kaukaska ziemia. Również położenie kraju na skrzyżowaniu szlaków pomiędzy Europą i Azją miało swój wpływ na charakter rodzimej kuchni (na przykład w postaci pojawienia się nowych przypraw czy produktów, do dziś wykorzystywanych w przepisach kuchni gruzińskiej).
Słusznie kojarzy się też ona z dużą ilością mięsa. W spisie produktów wielu potraw znajdziemy przede wszystkim mięso baranie. Jednocześnie trzeba podkreślić, że wegetarianie nie są na straconej pozycji: w potrawach często wykorzystuje się między innymi sery i orzechy, no i oczywiście wiele warzyw, takich jak pomidory, papryka czy bakłażan. Mamy też czysto jarskie potrawy, takie jak adżapsandali, czyli swego rodzaju warzywny gulasz, składający się z papryki, pomidorów, bakłażanu, cebuli, czosnku i ziemniaków, a także badridżani, czyli bakłażan podawany z pastą orzechową. Słowem – dla każdego coś dobrego.
Zobacz także: Tradycyjna kuchnia gruzińska
Przepisy kuchni gruzińskiej cieszą się coraz większą popularnością w polskich kuchniach. Poprawnie przygotowane chaczapuri, chinkali czy słodka czurczchela, przyrządzana z orzechów i winogron, nie wymagają specjalnie dużo pracy, a z pewnością urzekną swoim smakiem. Przygotowaliśmy kilka podstawowych przepisów narodowych dań gruzińskich, które bez problemów można przyrządzić w zaciszu domowej kuchni.
Chaczapuri adżarskie
Chaczapuri to po prostu zapiekany placek z serem, przygotowywany w różnych wariantach. Jest to jedna z popularniejszych potraw gruzińskich: w każdej restauracji zajmuje ona główne miejsce w menu.
My przyjrzymy się przepisowi na chaczapuri adżarskie, czyli z serem i jajkiem. Jego nazwa pochodzi od autonomicznej republiki w Gruzji – Adżarii.
Na ciasto przygotujmy:
- mąkę pszenną
- łyżeczkę drożdży, cukru, soli
- pół łyżki oleju
- jajko
Na farsz będziemy potrzebować:
- 200 gram sera (np. feta)
- 50 gram mozzarelli i trochę goudy
- mleko (ok. 10 ml)
- jajko, a dokładniej żółtko
- masło
Przygotowane ciasto zostawiamy, aby wyrosło. Nadajemy mu formę elipsy. Następnie zawijamy dłuższe brzegi, aby w środku powstała przestrzeń dla farszu – mieszanki serów. Całość układamy w charakterystyczną łódkę i wrzucamy do dobrze rozgrzanego piekarnika (ok. 250 stopni) na kilkanaście minut, czekając aż się zarumieni. Smacznego!
Chinkali, czyli smak Gruzji w małym pierożku
Chinkali to chyba najbardziej znane danie gruzińskie w formie niewielkich, stożkowych pierożków wypełnionych przepysznym mięsnym farszem i bulionem.
Warto też od razu napisać, w jaki sposób prawidłowo jeść chinkali. Nie jest to wcale takie oczywiste dla kogoś, kto nie miał wcześniej bliższej styczności z kuchnią gruzińską. Po pierwsze, chinkali jemy z reguły rękami, zwłaszcza te, które są faszerowane mięsem. Łapiąc za ogonek, przechylamy pierożek, nadgryzamy go i wypijamy znajdujący się w środku bulion. Dopiero potem dojadamy resztę, zostawiając twardy ogonek na brzegu talerza.
Przepis na wyśmienite chinkali
Pora przyjrzeć się przepisowi na chinkali. Najpierw należy przygotować ciasto, a następnie farsz.
Dla przygotowania ciasta będziemy potrzebować:
- ok. pół kilo mąki pszennej
- ciepłej wody
- łyżki oleju
- soli
Z kolei na farsz przygotujmy:
- ok. pół kilo mięsa wołowego
- bulion warzywny (ok. 200 ml)
- cebulę
- sól i pieprz
Przygotowanie farszu polega na wymieszaniu wszystkich składników i stopniowym dodawaniu bulionu. Następnie zagniatamy ciasto i zawijamy farsz w charakterystyczną sakiewkę. Pierogi wrzucamy do gotującej i osolonej wody. Po wypłynięciu na wierzch gotujemy przez ok. 20 minut. Voila!
Zobacz także: Chinkali
Kolejnym przepysznym daniem, które przypadło do gustu Polakom, jest szkmeruli (często zapisywane jako czkmeruli). Najprościej rzecz ujmując, to kawałki kurczaka w sosie czosnkowym. Na pierwszy rzut oka wydawałoby się – nic prostszego! Trzeba jednak wiedzieć, w jaki sposób poprawnie przyrządzić to danie.
Do przygotowania szkmeruli będziemy potrzebować:
- kurczaka
- czosnku (5 ząbków)
- oliwy z oliwek
- pół szklanki mleka
- pół szklanki bulionu (może być warzywny)
- sos adżyka
- sól
- pieprz
Po przygotowaniu i przyprawieniu kurczaka solą i pieprzem, wkładamy go do piekarnika (ok. 190 stopni) na ok. 30 minut. Następnie przygotowujemy to, co najważniejsze: sos. Wszystkie składniki, tj. czosnek, sos adżyka, mleko i bulion wrzucamy do blendera. Następnie przelewamy sos do naczynia z mięsem i wkładamy jeszcze na ok. kwadrans do piekarnika. Dla ozdoby można wykorzystać kolendrę.
Racza, czyli malowniczy region, z którego wywodzi się szkmeruli, słynie też ze znakomitego lobiani, czyli chaczapuri z czerwoną fasolą. Można powiedzieć, że to wegetariańska propozycja dla tych, którzy uwielbiają kuchnię gruzińską, ale czasem chcą zrobić sobie przerwę od mięsnych potraw.
Gruzińskie wino z najwyższej półki
Na koniec wspomnijmy jeszcze o gruzińskim winie, które z pewnością nie ustępuje jakością kuchni tego kraju. Warto wspomnieć, że sztuka winiarska, unikalna w skali światowej, znana jest na tych terenach od kilku tysięcy lat – to właśnie Gruzja uważana jest za najstarszy region winiarski świata. We względnie niewielkim kraju znajduje się ponad 520 szczepów winorośli, z najpopularniejszym szczepem Saperavi. Z winogron tej odmiany produkuje się między innymi półsłodkie, białe Pirosmani, wytrwane, czerwone Mukuzani (przez wielu uważane za najlepsze gruzińskie wino), czy półsłodkie, czerwone Kindzmarauli. W zależności od potrawy możemy dobrać znakomite wino z kaukaskiego regionu, którego butelkę zawsze warto mieć pod ręką.