Panorama Racławicka, obraz Bitwa pod Racławicami, Muzeum we Wrocławiu

Panorama Racławicka, obraz Bitwa pod Racławicami, Muzeum we Wrocławiu

   Odwiedzając Wrocław i spacerując jego ulicami, każdy turysta dociera do kilku miejsc będących żelaznymi punktami. To oczywiście Rynek, Wyspa Piasek, Ostrów Tumski, Hala Stulecia, Hydropolis czy Afrykarium w ZOO. Miejsc czy obiektów w stolicy Dolnego Śląska jest oczywiście znacznie więcej a to ile z tych miejsc można zobaczyć, uzależnione jest wyłącznie czasem jakim dysponujemy podczas naszej wizyty. Dla wielu wycieczek czy turystów indywidualnych zarówno z kraju jak i zagranicy, głównym punktem wizyty jest natomiast legendarna już Panorama Racławicka. Obraz który przeszedł niedawno żmudną i czasochłonną konserwację wzbudza niesłabnące zainteresowanie i aby mieć pewność przyjrzenia się z bliska Bitwie pod Racławicami,  należy zadbać o bilet z wyprzedzeniem. 

 

 

Obraz olejny przedstawia bitwę pod Racławicami (1794), jeden z epizodów insurekcji kościuszkowskiej, zwycięstwo wojsk polskich pod dowództwem gen. Tadeusza Kościuszki nad wojskami rosyjskimi pod dowództwem gen. Aleksandra Tormasowa. 

Obraz został namalowany na płótnie żaglowym, sprowadzonym z Belgii w czternastu kawałkach o długości 15 metrów, które zszyto w jedną całość i rozpięto na specjalnym, stalowym rusztowaniu sprowadzonym z Wiednia, wykonanym przez firmę Gridla. Do namalowania obrazu użyto płótna długości 120 metrów na 15 metrów (z czego przestrzeń malarska ma w sumie długość 114 metrów oraz wysokość 15), czyli 1800 metrów kwadratowych tkaniny. Do zagruntowania płótna zużyto 750 kg farby.

Stając twarzą w twarz z tym wielkim dziełem, nie sposób nie docenić jego wyjątkowości. To także lekcja historii i konfrontacja z tym wszystkim o czym uczyliśmy się w szkole o bitwie pod Racławicami.

 

 

Uroczyście otwarta  14 czerwca 1985 roku Panorama Racławicka – arcyciekawa rotunda przy ul. Jana Ewangelisty Purkyniego fantastycznie eksponująca obraz przedstawiający zwycięską bitwę pod Racławicami – natychmiast po otwarciu stała się główną atrakcją miasta i pozostaje nią nieprzerwanie do dziś.

 

 

Muzeum „Panorama Racławicka”
ul. J. E. Purkyniego 11   Wrocław

https://mnwr.pl

 

 

 

Historia

 Pomysłodawcą Panoramy Racławickiej, olbrzymiego obrazu o wymiarach 15 × 114 m, był znany lwowski malarz Jan Styka (1858–1925), który zaprosił do współpracy znakomitego batalistę Wojciecha Kossaka (1856–1942). Pomagali im Ludwik Boller, Tadeusz Popiel, Zygmunt Rozwadowski, Teodor Axentowicz, Włodzimierz Tetmajer, Wincenty Wodzinowski i Michał Sozański.
Autorom pomysłu zależało głównie na upamiętnieniu tradycji narodowych w 100. rocznicę insurekcji kościuszkowskiej – bitwy stoczonej 4 kwietnia 1794 r. pod Racławicami przez wojska powstańcze (z udziałem słynnych kosynierów) pod wodzą generała Tadeusza Kościuszki (1746–1817) z wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez generała Aleksandra Tormasowa.

 

 

„Krzepiąca serca” bitwa racławicka miała dla będącego wówczas w niewoli narodu niezwykłe znaczenie. Dlatego organizowana w roku 1894 we Lwowie Powszechna Wystawa Krajowa była dobrą okazją do realizacji projektu Styki. Specjalnie tkane płótno zakupiono w Brukseli, żelazną konstrukcję rotundy projektu Ludwika Ramułta – w Wiedniu. Budynek rotundy, usytuowanej w Parku Stryjskim we Lwowie gotowy był w lipcu 1893. Olbrzymie panoramowe dzieło powstało w ciągu zaledwie 9 miesięcy, między sierpniem 1893 a majem 1894. Uroczyste otwarcie Panoramy Racławickiej nastąpiło 5 czerwca 1894. Od początku cieszyła się niesłabnącym zainteresowaniem widzów i od razu stała się głównym magnesem przyciągającym do Lwowa rzesze turystów.

Wojenne i późniejsze losy Panoramy Racławickiej okazały się burzliwe. Obraz przeżył bombardowanie, wieloletnią egzystencję z trutką na szczury w naprędce skleconej drewnianej skrzyni, a po wojnie wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafił do Wrocławia. Tu stał się obiektem starć i kartą przetargową polityków najwyższego szczebla i przez wiele lat nie był udostępniany publiczności, przeprowadzono jedynie kilka konserwacji płótna w szkolnych salach gimnastycznych.

Kolejne społeczne komitety czyniły starania o właściwą konserwację i ekspozycję płótna, jednak niewygodna dla władz PRL-u tematyka obrazu powodowała wstrzymywanie działań. Oczekiwania wielu Polaków spełniły się dopiero po wstrząsie sierpnia 1980, kiedy to pomysł wybudowania we Wrocławiu rotundy ekspozycyjnej uzyskał nareszcie przysłowiowe zielone światło. Dzieło Styki i Kossaka stało się wtedy świadectwem solidarności Polaków, którzy wielkodusznie zorganizowali zebranie funduszy na stworzenie odpowiedniego miejsca ekspozycji.

info: Muzeum „Panorama Racławicka”

 

 

 Mała Rotunda, gdzie przedstawiona jest historia powstania i dzieje tego wyjątkowego obrazu.

 

 

 

 

- Jan Styka – namalował grupę chłopów zdobywających armaty rosyjskie, postać naczelnika Kościuszki na koniu, postać Wojciecha Bartosa Głowackiego;
- Wojciech Kossak – namalował konia pod Kościuszką, sztab jadący za naczelnikiem, grupę rosyjskich żołnierzy broniącej armat, kawalerię narodową;
- Ludwig Boller – namalował krajobraz oraz całość nieba obrazu;
- Tadeusz Popiel – namalował krajobraz, wszystkie drzewa oraz chałupy chłopskie;
- Zygmunt Rozwadowski – sceny batalistyczne pod kierunkiem Kossaka;
- Teodor Axentowicz – sceny batalistyczne pod kierunkiem Kossaka, linię piechoty 2 Regimentu Pieszego Koronnego gen. Józefa Wodzickiego;
- Michał Sozański;
- Włodzimierz Tetmajer – był ekspertem od folkloru, namalował pod kierunkiem Styki stroje ludowe postaci;
- Wincenty Wodzinowski (uczeń Jana Matejki) – namalował postać Kościuszki i pod kierunkiem Styki stroje ludowe postaci.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

to trzeba zobaczyć

 

Hydropolis Centrum Edukacji Ekologicznej we Wrocławiu