Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu
Miasto zamknięte w obrębie murów obronnych, przy ograniczonej powierzchni nie miało możliwości budowy składowisk naziemnych. W zamian powstał cały system piwnic, które spełniały rolę magazynów.
Odwiedzając słynny i malowniczy Sandomierz, warto zwiedzić także podziemia ciągnące się pod sporą częścią starówki.
Historia sandomierskich piwnic
Bogate miasta, zamożne mieszczaństwo, miało możliwość budowy wspaniałych domów mieszkalnych, kościołów, wznoszenia murów obronnych i innych budowli dla potrzeb miasta. W dawnych wiekach zamożność taką dawał rozległy handel, dobrze zorganizowane cechowe rzemiosło. Średniowieczny Sandomierz leżał na szlakach handlowych, posiadał przywilej składu. Miasto było zasobne i mimo najazdu ludów ze wschodu, pożarów i innych klęsk, zawsze się odbudowywało. Kupcy sandomierscy zajmowali się handlem, sprowadzali towary z różnych stron, dostarczali je również kupcy przyjezdni. W celu magazynowania towarów potrzebne były składy.
Miasto zamknięte w obrębie murów obronnych, przy ograniczonej powierzchni nie miało możliwości budowy składowisk naziemnych. W zamian powstał cały system piwnic, które spełniały rolę magazynów.
Piwnice powstały w okresie XIII - XVI wieku. Drążone w warstwach lessu, pod budynkami, jezdniami ulic, placami, podwórkami, czasami na dużych głębokościach, do 15m od powierzchni. Piwnice wykorzystywano do czasu, kiedy trwał intensywny handel. W momencie upadku handlu piwnice - magazyny stały się niepotrzebne. W zdecydowanej większości zasypane gruzem, śmieciami, a tylko nieliczne użytkowane.
W ostatnich dziesiątkach lat piwnice stały się najpoważniejszym zagrożeniem Starówki. Następują katastrofy budowlane, w postaci zapadlisk fragmentów ulic, a nawet całych budynków. Bezpośrednią przyczyną zagrożeń na terenie miasta są właściwości lessu i przesiąkanie wód opadowych, bądż awarie instalacji wodno - kanalizacyjnych. W zetknięciu z wodą less traci swoje cechy wytrzymałościowe, w efekcie następują zapadliska, osiadanie budynków.
Ratowanie Starówki, rozpoczęto od usuwania istniejących zagrożeń. Nadzór naukowy nad pracami objął zespół naukowców z Akademii Górniczo - Hutniczej w Krakowie. W październiku 1964r. przyjechali pierwsi górnicy z Bytomia. Rozpoczęto prace zabezpieczające. Podstawowym celem prac górniczych była likwidacja wyrobisk i pustek pod kamienicami, jezdniami, placami. W wyniku prowadzonych prac, przeważająca część piwnic uległa likwidacji przez wypełnienie ich "podsadzką" - mieszaniną lessu z dodatkiem szkła wodnego lub cementu. Część piwnic została jednak zachowana. W każdym budynku pozostawiono piwnice dla potrzeb mieszkańców.
Dla turystów zaprojektowano Podziemną Trasę Turystyczną. Jej długość wynosi około 450m, najniżej położona komora ma głębokość prawie 12m. Wejście do podziemi prowadzi z dziedzińca Kamienicy Oleśnickich, a wyjście przy Ratuszu, na Rynku. Trasa powstała poprzez połączenie piwnic budynków przy ulicy Opatowskiej 1,2, przy zachodniej ścianie Rynku od 10 do 5, oraz pod ulicami Oleśnickich, Opatowską, Bartolona i Rynku. Zachowane piwnice zabezpieczono przez tzw. wtórne obudowy, a tam, gdzie było to możliwe, zachowano pierwotne wątki obmurowań. Trasa obejmuje 34 komory na różnych poziomach. Współczesne nazwy komór nawiązują do historii, legend, architektury, itp.
Otwarcie Podziemnej Trasy Turystycznej nastąpiło 10 grudnia 1977 r.
Podziemna Trasa Turystyczna otwarta jest dla zwiedzających codziennie* w godzinach od 10.00 do 18.00 , poza sezonem do 17.00
UWAGA Dotychczasowy dzierżawca czyli PTTK nie jest już gospodarzem obiektu.
Administratorem Podziemnej Trasy Turystycznej na starówce został Samorząd Sandomierza (Świętokrzyskie)
Dla lepszego poznania podziemi w Polsce polecamy najnowszą mapę
_large.jpg)
