Zamki nie tylko na wakacje - 30 zamków polecanych do zwiedzania
Zamek w Będzinie
Królewski Zamek Będziński – Średniowieczny zamek w Będzinie, częściowo zrekonstruowany, jest jedną z największych atrakcji turystycznych Górnego Śląska. Wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego w systemie tzw. Orlich Gniazd w Małopolsce, 4,5 km od granicy ze Śląskiem, na wzgórzu nad Czarną Przemszą; wielokrotnie niszczony, odbudowany w 1956. W zamku można zobaczyć ciekawą ekspozycję dawnej broni i uzbrojenia ochronnego, będącą jedną z najokazalszych w kraju.
Zamek Krzyżacki w Brodnicy
Zamek Krzyżacki w Brodnicy, to gotycki murowany zamek konwentualny, zbudowany w pierwszej połowie XIV w. Okazałą formą jaka pozostała do dzisiaj to wysoka, 54-metrowa wieża widoczna dla każdego wieżdżającego do Brodnicy. Na terenie zamku krzyżackiego w Brodnicy w jego piwnicach zlokalizowane są wystawy stałe i czasowe, natomiast wieża zamkowa jest punktem widokowym o wysokości 54 m., z którego można podziwiać przepiękną panoramę miasta.
Zamek w Bytowie
Zamek w Bytowie to gotycki zamek krzyżacki, następnie książąt pomorskich z XIV-XV wieku. Pierwotnie zamek w Bytowie wzniesiony zostało w stylu gotyckim. Obecnie, z wyjątkiem dużych fragmentów murów zewnętrznych, większość obiektów pochodzi z przebudowy XVI-wiecznej lub zostało zrekonstruowanych już w XX w.
Zamek Czocha
Zamek Czocha to obronny zamek graniczny położony w miejscowości Sucha, gmina Leśna, nad Zalewem Leśniańskim. To jeden z najbardziej tajemniczych i intrygujących zamków, na skraju Dolnego Śląska. Malownicze zabudowania zamku były tłem powstania filmów: Gdzie jest generał?, Wiedźmin, Legenda, Poza Lasem Sherwood (Beyond Sherwood Forest) oraz seriali Tajemnica twierdzy szyfrów, Dwa światy (Spellbinder) oraz Pierwsza miłość.
Zamek w Czorsztynie
Zamek królewski w Czorsztynie to ruiny gotyckiego zamku z XIV wieku, położone na wzgórzu nad Jeziorem Czorsztyńskim w granicach Pienińskiego Parku Narodowego. Na przeciwległym brzegu jeziora wznosi się Zamek Dunajec w Niedzicy.
Zamek w Dobczycach
Zamek królewski w Dobczycach z XIV wieku, położony na skalistym wzgórzu nad Jeziorem Dobczyckim. W czasach Kazimierza Wielkiego mury miały od 5 do 9 metrów grubości, a zamek był silnie ufortyfikowaną twierdzą. Atrakcją wzgórza zamkowego jest punkt widokowy na Pogórze i Beskidy.
Zamek w Gniewie
Zamek Zakonu Krzyżackiego w Gniewie z XIII wieku. Po trwającej 40 lat budowie był to, obok zamku w Człuchowie i zamku w Gdańsku, najpotężniejszy zamek Krzyżaków na lewym brzegu Wisły.
Zamek w Golubiu - Dobrzyniu
Zamek w Golubiu - Dobrzyniu, konwentualny zamek krzyżacki z przełomu XIII i XIV wieku, wzniesiony na wzgórzu górującym nad miastem, obecnie w granicach miasta Golub-Dobrzyń; zachowany w stylu gotycko-renesansowym.
Zamek w Gołuchowie
Zamek w Gołuchowie wczesnorenesansowa murowana budowla o charakterze obronnym, która została wzniesiona w latach 1550–1560 gruntownie przebudowana w II połowie XIX w.
Zamek Grodziec
Zamek Grodziec to późnogotycki zamek położony w pobliżu wsi Grodziec, województwie dolnośląskim, na szczycie wzniesienia o tej samej nazwie. Został wybudowany na bazaltowym, powulkanicznym, stromym wzgórzu. Pierwsze wzmianki o średniowiecznym zamku pochodzą z 1155 i 1175 roku. Był to gród obronny Bobrzan.
Zamek w Janowcu
Zamek w Janowcu to renesansowy zamek budowany w latach 1508–1526 na wysokiej skarpie wiślanej w Janowcu w powiecie puławskim. Widoczny ze wzgórza w Kazimierzu nad Wisłą.
Zamek w Krasiczynie
Zamek w Krasiczynie zamek wybudowany w stylu renesansowo-manierystycznym, pierwotnie zbudowany na przełomie XVI i XVII w. Budowę zamku rozpoczął Stanisław Krasicki. Charakterystyczne dla niego są 4 odmienne wieże narożne: Boska, Papieska, Królewska i Szlachecka. Zamek jest otoczony parkiem. Od 20 kwietnia 2018 roku nosi status Pomnika Historii.
Zamek w Książu
Zamek w Książu to zespół rezydencjalny znajdujący się na terenie Książańskiego Parku Krajobrazowego na Pogórzu Wałbrzyskim. Znajduje się na Szlaku Zamków Piastowskich i jest trzecim co do wielkości zamkiem w Polsce (po zamku w Malborku i Zamku Królewskim na Wawelu). Jego niewielka część, w tym znajdujący się w części centralnej zamek piastowski, jest udostępniona zwiedzającym.
Zamek w Kwidzynie
Zamek kapituły pomezańskiej w Kwidzynie wzorowany na zamkach krzyżackich. Do budowy istniejącego obecnie zamku przystąpiono na przełomie XIII i XIV wieku. Charakterystycznym elementem zamku jest największa na terenie państwa krzyżackiego wieża sanitarno-obronna - gdanisko - usytuowana w odległości 55 metrów od zachodniego skrzydła zamku na najniższych tarasach doliny wiślanej. Gdanisko jest połączone z głównym korpusem zamku najdłuższym na świecie gankiem wspartym na pięciu wysokich arkadach o wysokości kilkunastu metrów. Od 2018 zespół zamkowo-katedralny posiada status pomnika historii
Zamek w Lidzbarku Warmińskim
Zamek biskupi w Lidzbarku Warmińskim z XIV wieku, należący do najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Zamek posiada piwnice, które służyły jako magazyny żywności i więzienie; w ich części znajdowały się również piece do ogrzewania zamku ciepłym powietrzem. Od 2018 pomnik historii.
Zamek w Liwie
Zamek w Liwie to zachowana ruina gotyckiego zamku książęcego wzniesionego w XV wieku jako strażnica graniczna w miejscowości Liw. W odbudowanym dworze kancelarii oraz w wieży bramnej gotyckiego zamku swoją siedzibę ma muzeum historyczne. Jego ekspozycja prezentuje bogatą kolekcję broni i uzbrojenia z różnych epok.
Zamek w Lublinie
Zamek królewski w Lublinie, pierwotnie zbudowany w XII wieku, wielokrotnie przebudowywany, w latach 1831–1954 wykorzystywany jako więzienie, od 1957 siedziba Muzeum Lubelskiego. W XIII wieku do zamku dobudowano romański donżon (wieżę mieszkalno-obronną). XIV-wieczna Kaplica Trójcy Świętej, wybudowana jako fundacja Kazimierza Wielkiego, pokryta rusko-bizantyńskimi freskami z 1418, powstałymi na zamówienie Władysława Jagiełły, jest jednym z najcenniejszych zabytków w Polsce.
Zamek w Łęczycy
Zamek Królewski w Łęczycy z XIV wieku to budowla obronna wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego. Niemal w całości został zbudowany z czerwonej cegły, osadzony na kamiennych fundamentach. Całość otoczona była murem o wysokości 10 m, z potężną ośmiokątną wieżą.
Zamek w Malborku
Zamek krzyżacki w Malborku z XIII wieku a ściślej zespół zamkowy w Malborku, jest największym zamkiem na świecie pod względem powierzchni zabudowy. Zamek tradycyjnie dzielony jest na 3 części: Zamek Wysoki, Zamek Średni i Zamek Niski (przedzamcze).
Zamek Dunajec w Niedzicy
Zamek Dunajec w Niedzicy z początku XIV wieku to średniowieczna warownia, położona na wzgórzu nad Jeziorem Czorsztyńskim, na obszarze Polskiego Spisza obok zapory nad Zbiornikiem Czorsztyńskim.
Zamek w Niemodlinie
Zamek w Niemodlinie to późnorenesansowa budowla z elementami barokowymi oraz gotyckimi reliktami, znajdująca się w Niemodlinie, rezydencja książąt opolskich, niemodlińskich i strzeleckich. Murowany zamek wzniesiono na początku XIV wieku na miejscu XIII-wiecznej kasztelanii. W 2015 zamek w Niemodlinie trafił w ręce nowego właściciela, który zamierza przywrócić mu dawną świetność i ponownie otworzył go dla zwiedzających.
Zamek w Nowym Wiśniczu
Zamek w Nowym Wiśniczu to budowla wczesnobarokowa z elementami renesansowymi. Położony na zalesionym wzgórzu nad rzeką Leksandrówką we wsi Stary Wiśnicz, wzniesiony przez Jana Kmitę w 2. połowie XIV wieku. Budowla otoczona jest fortyfikacjami bastionowymi z bramą wjazdową z początków XVII wieku.
Zamek w Ogrodzieńcu
Zamek w Ogrodzieńcu to zachowane i rekonstruowane ruiny zamku leżącego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, wybudowanego w systemie tzw. Orlich Gniazd. Zamek został wybudowany w XIV – XV w. przez ród Włodków Sulimczyków. Zamek leży na najwyższym wzniesieniu Jury Krakowsko-Częstochowskiej – Górze Zamkowej.
Zamek w Olsztynie k/Częstochowy
Zamek w Olsztynie to zachowane ruiny zamku leżącego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, wybudowanego w systemie tzw. Orlich Gniazd, we wsi Olsztyn w województwie śląskim. Pierwsza wzmianka o zamku olsztyńskim, wtedy identyfikowanym jako zamek w Przemiłowicach, pochodzi z 1306 r., Wiadomo, że zamek istniał jednak już wcześniej. XIII-wieczne pochodzenie zamku potwierdziły prowadzone w latach 2010. badania.
Zamek w Olsztynie
Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie został zbudowany w połowie XIV wieku w stylu gotyckim przez kapitułę warmińską, która była jego właścicielem do roku 1772. Zamek pełnił funkcje obronne oraz był siedzibą min. administratora dóbr kapituły.
Zamek w Rabsztynie
Zamek w Rabsztynie to ruiny zamku wybudowanego na Wzgórzu Rabsztyńskim na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej na szlaku Orlich Gniazd. Wzmianki o pierwotnym zamku pochodzą z XIII w. Po trwającej kilka lat częściowej rekonstrukcji zamku, w 2009 r. oddano do użytku wieżę strażniczą i bramę główną.
Zamek w Siewierzu
Zamek w Siewierzu to zachowane trwałe ruiny zamku biskupów krakowskich, którego początki drewniano–ziemnej siedziby kasztelanów sięgają XIII wieku. Początki murowanego zamku to prawdopodobnie początki 2 poł. XIV w.
Zamek Tenczyn
Zamek Tenczyn w Rudnie to ruiny zamku leżącego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, włączony w XIV wieku do kazimierzowskiego systemu tzw. Orlich Gniazd. Pierwsza wzmianka dotycząca okolic zamku Tenczyn, datowana jest na 24 września 1308 r. Ruiny zamku stoją na dawnym stożku wulkanicznym, będącym najwyższym wzniesieniem Garbu Tenczyńskiego (Góra Zamkowa). W lipcu 2016 r., w wyniku porozumienia zawartego między Gminą Krzeszowice a spadkobiercami Adama hr. Potockiego, ruiny zamku zostały ponownie otwarte dla zwiedzających.
Zamek w Żywcu
Stary Zamek w Żywcu – zamek Komorowskich, następnie Habsburgów w Żywcu. Zamek znajduje się na miejscu średniowiecznego zamku, który został zniszczony w 1477 roku w wyniku akcji militarnej wojsk króla Kazimierza Jagiellończyka przeciwko Komorowskim. Przebudowa zamku nastąpiła w latach 1485-1500; dalsza rozbudowa miała miejsce w 1567 roku. Od 2005 r. Stary Zamek jest siedzibą Muzeum Miejskiego w Żywcu. W 2014 roku Habsburgowie zrzekli się roszczeń reprywatyzacyjnych do Starego Zamku i Parku Habsburgów.
opracowanie & foto: Albin Marciniak