Pierwsza pomoc na jachcie - jak radzić sobie w nagłych sytuacjach?

Skipper i jego odpowiedzialność za bezpieczeństwo

Przed wyruszenie w rejs skipper powinien przeprowadzić „safety briefing”. To kilkunastominutowa rozmowa, w której uczestniczą wszyscy członkowie załogi (łącznie z najmłodszymi!). W jej trakcie powinny zostać omówione wszystkie zasady zachowania bezpieczeństwa, a także sposoby eliminacji zagrożenia. Skipper pokazuje też, jak zareagować, gdy w trakcie rejsu:

• ktoś wypadnie za burtę;
• dojdzie do rozszczelnienia kadłuba;
• wybuchnie pożar;
• jacht zacznie tonąć;
• członek załogi ma atak nagłej choroby;
• zajdzie konieczność ewakuacji.

W czasie safety briefingu wszyscy powinni mieć już na sobie kamizelki ratunkowe. Najlepiej gdy załoga cały czas ma je na sobie, nawet gdy nic nie wskazuje na pogorszenie pogody.

Jak uniknąć wypadnięcia za burtę?

Niestety w trakcie rejsu może dojść do nagłego wypadnięcia jednej z osób poza pokład. To bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia dla członka załogi, dlatego konieczne jest natychmiastowe działanie. Co ważne, komunikat „człowiek za burtą” można usłyszeć nie tylko w czasie wietrznych warunków. Wiele takich wypadków zdarza się również w komfortowych, słonecznych warunkach rejsowych.

Co zrobić, by nie wypaść za burtę? Kluczowa jest lifelina, czyli akcesorium do przypinania członków załogi. Powinna być wcześniej rozciągnięta na pokładzie jachtu, by każdy z obecnych się do niej przypiąć. Oprócz niej możecie wykorzystać stałe elementy pokładu, jeśli akurat sposób z lifeliną nie jest dla was praktyczny. Jednak to właśnie ten sposób jest najbardziej praktyczny przy wypadnięciu za burtę i ponownym wejściu na pokład.

Pierwsza pomoc na jachcie – jak jej udzielić?

Kolejna sytuacja wymagająca natychmiastowego działania to pierwsza pomoc. Jej zasady powinien znać każdy, jednak zwykle to jedna lub dwie osoby z załogi będą jej udzielać. Kluczowe jest podzielenie się obowiązkami – jeden z członków załogi powinien przejąć ster, drugi zająć się poszkodowanym a trzeci jak najszybciej przynieść akcesoria medyczne. Apteczka jachtowa to podstawowy element wyposażenia łodzi i każda osoba na pokładzie powinna wiedzieć, gdzie się ona znajduje.

Kluczowe elementy pierwszej pomocy to:

• zmiana kursu, by zawijać do brzegu;
• zabezpieczenie poszkodowanej osoby np. przeniesienie w bezpieczne miejsce;
• obserwacja i dokładne poznanie stanu zdrowia osoby;
• umożliwienie oddychania przez poluzowanie górnej części odzieży (jeśli jest ubrany);
• ochrona chorego przed słońcem lub zimnem;
• wysłanie sygnału MAYDAY w przypadku zagrożenia życia.

Nawet jeśli jeden z członków załogi ma objawy choroby morskiej czy został użądlony przez owada, natychmiast wracajcie do najbliższego portu. Nie wiadomo, czy w kolejnych minutach sytuacja się nie pogorszy.

Pożar na jachcie i ewakuacja

Podczas rejsu jedna z najbardziej niebezpiecznych sytuacji to pożar. Dlaczego? Pokład może zająć się bardzo szybko, a otwarte wody utrudniają znalezienie się w bezpiecznym miejscu. Dlatego każdy z członków załogi musi wiedzieć:

• gdzie znajdują się gaśnice i koce gaśnicze;
• gdzie są główne źródła zagrożenia – akumulatory, silnik, zbiornik na paliwo, butla z gazem;
• jak gasić pożar;
• gdzie znaleźć środki pirotechniczne do sygnalizacji wizualnej;
• kiedy i jak ewakuować się na tratwę.

Po wykryciu pożaru jedna lub dwie osoby powinny przystąpić do akcji jego gaszenia. Reszta powinna wraz ze skipperem przygotować się do ewentualnej konieczności ucięcia lin, sygnalizowania pozycji czy opuszczenia jachtu na tratwie ratunkowej. Jeśli akcja gaśnicza nie skończy się sukcesem, wszyscy powinny jak najszybciej opuścić pokład.

Bezpieczeństwo na jachcie czarterowym zależy od przygotowania całej załogi. Jeśli wszyscy są świadomi zagrożeń i wiedzą, jak udzielać pomocy w nagłych przypadkach, istnieje większa szansa na unikanie trudnych sytuacji.