Nowe obiekty na liście Pomników Historii

Najwyższa kategoria ochrony zabytków przewidziana prawem polskim to pomnik historii. Prezydent swoim rozporządzeniem może uznać za Pomnik Historii zabytek nieruchomy wpisany do rejestru lub park kulturowy o szczególnej wartości dla kultury - właśnie wpisano na nie nowe obiekty. Obecnie na liście znajdują się już 53 obiekty z terenu całego kraju.

Zespół staromiejski z systemem fortyfikacji w Paczkowie otaczają jedne z najlepiej zachowanych średniowiecznych obwarowań miejskich w Polsce. Fortyfikacje przetrwały do dzisiaj na niemal pełnej długości. Wewnątrz murów zachował się regularny układ przestrzenny z II poł. XIII w. z centralnie zlokalizowanym rynkiem. Większość z zachowanych kamienic mieszczańskich pochodzi z XVIII i XIX w. Szczególną wartość ma kościół parafialny pw. św. Jana Ewangelisty, któremu w 1529 r. nadano cechy obronne i włączono w system miejskich umocnień.

Fragment średniowiecznych murów miejskich

Zespół Opactwa Cystersów w Sulejowie jest jedynym cysterskim opactwem warownym w Polsce z tak dobrze zachowanymi i silnie rozwiniętymi późnośredniowiecznymi obwarowaniami klasztornymi. Szczególną wartość artystyczną przedstawia kościół klasztorny pw. Najświętszej Marii Panny i św. Tomasza Kantuaryjskiego. Utrwalony w architekturze i rzeźbie styl późnoromański ustępuje miejsca wczesnogotyckim nowościom w postaci sklepienia krzyżowo-żebrowego


Bazylika Katedralna pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łowiczu to dawna świątynia rezydencjonalna i nekropolia arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski, którzy podczas elekcji i w okresach bezkrólewia pełnili funkcję interreksów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Trzynawowa świątynia, w związku z kilkukrotną przebudową, obejmuje formy od gotyku po późny barok.


Kościół pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu charakteryzuje wysoki artyzm i spójność architektury. Uwagę zwracają zwłaszcza trzy bogato rzeźbione portale, z których najcenniejszym jest portal zachodni. We wnętrzu, obok XV-wiecznych sklepień sieciowych (założonych dopiero 100 lat po wzniesieniu kościoła), zachowały się cenne obiekty rzemiosła artystycznego, głównie z XIV-XV w. W 2002 r. kościół otrzymał godność Bazyliki Mniejszej.


Muzułmańskie meczety i mizary w Bohonikach i Kruszynianach powstały na przełomie XVII i XVIII w. Pochodzący z tego okresu meczet w Bohonikach nie zachował się jednak, a dzisiejszy datowany jest na 1873 r. Wyremontowany został w latach 80. XX w.
Meczet w Bohonikach

Meczet w Kruszynianach jest starszy – pochodzi z końca XVIII w. Po II wojnie światowej budynek był kilka razy remontowany, zawsze z zastosowaniem tradycyjnych materiałów. Zachowano też oryginalną konstrukcję i zieloną kolorystykę elewacji.

Meczet w Kruszynianach

zdjęcia: wikipedia.pl