Kolejne polskie obiekty na liście UNESCO?

Dotychczas na Liście znajdowało się 13 obiektów z Polski...

To był bardzo dobry weekend (22-23.06.2013r.) dla polskich zabytków. Na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wpisane zostały drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat. To pierwszy wpis polskich zabytków na Listę UNESCO od 7 lat. Ostatnio (2006 r.) na Listę wpisano Halę Stulecia we Wrocławiu. Rozszerzony został również zakres wpisu Kopalni Soli w Wieliczce o kopalnię w Bochni i Zamek Żupny pod nazwą „Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni”.

O wpis 16. drewnianych cerkwi – polskich i ukraińskich – przez wiele lat starał się Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z przedstawicielami strony ukraińskiej: Państwowym Historyczno–Architektonicznym Rezerwatem w Żółkwi oraz Naukowo–Badawczym Instytutem badania Zabytków w Kijowie.

Nowy seryjny wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO obejmuje osiem obiektów z terenu Polski. Są to: cerkiew św. Paraskiewy w Radrużu, cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu, cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku, cerkiew św. Michała Archanioła w Turzańsku (wszystkie na Podkarpaciu) oraz cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku, cerkiew Opieki Bogurodzicy w Owczarach, cerkiew św. Paraskiewy w Kwiatoniu, cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych (wszystkie w Małopolsce).

Pozostałe osiem cerkwi tworzących nowe miejsce światowego dziedzictwa UNESCO znajduje się po ukraińskiej stronie granicy. Są to: z obwodu lwowskiego – cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Potyliczu, cerkiew św. Dymitra w Matkowie, cerkiew Świętej Trójcy w Żółkwi, cerkiew św. Jerzego w Drohobyczu, z obwodu iwanofrankowskiego – cerkiew św. Ducha w Rohatyniu, cerkiew Narodzenia Theotokos w Werbiążu Niżnym, z obwodu zakarpackiego – cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Jasinie i cerkiew św. Michała Archanioła w Użoku.

Ale nie tylko karpackie cerkwie mogą cieszyć się z wpisu na Liście UNESCO. Rozszerzony został także wpis Kopalni Soli w Wieliczce o kopalnie w Bochni i Zamek Żupny pod wspólna nazwą „Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni”.

Ale nie tylko karpackie cerkwie mogą cieszyć się z wpisu na Liście UNESCO. Rozszerzony został także wpis Kopalni Soli w Wieliczce o kopalnie w Bochni i Zamek Żupny pod wspólna nazwą „Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni”.

Będziemy z niecierpliwością czekać na decyzję. Ile to już polskich obiektów znajduje się na liście UNESCO?

Powinniśmy być dumni. Fajnie, że nas doceniają.

Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków ICOMOS, organizacja doradcza Komitetu Światowego Dziedzictwa wydała pozytywną rekomendację dla wniosku o wpis na Listę światowego dziedzictwa UNESCO kolejnych obiektów. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem do listy dołączą kolejne polskie miejsca!

Pierwszy pozytywnie zarekomendowany wniosek dotyczy „Drewnianych cerkwi w polskim i ukraińskim regionie Karpat”. Wniosek jest wynikiem kilkuletniej (od 2009 r.) współpracy Narodowego Instytutu Dziedzictwa z przedstawicielami strony ukraińskiej: Państwowym Historyczno–Architektonicznym Rezerwatem w Żółkwi oraz Naukowo– Badawczym Instytutem badania Zabytków w Kijowie.

Rekomendacja jest podsumowaniem wieloetapowej oceny merytorycznej polsko–ukraińskiego wniosku dotyczącego 16 obiektów. Osiem z nich znajduje się w Polsce i są to: cerkiew św. Paraskiewy w Radrużu, cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu, cerkiew św. Michała Archanioła w Smolniku, cerkiew św. Michała Archanioła w Turzańsku (wszystkie na Podkarpaciu) oraz cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku, cerkiew Opieki Bogurodzicy w Owczarach, dawniej Rychwałdzie, cerkiew św. Paraskiewy w Kwiatoniu, cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych (wszystkie w Małopolsce).

Osiem cerkwi po ukraińskiej stronie granicy to: obwód lwowski – cerkiew Zesłania Ducha Świętego w Potyliczu, cerkiew św. Dymitra w Matkowie, cerkiew Świętej Trójcy w Żółkwi, cerkiew św. Jerzego w Drohobyczu, obwód iwanofrankowski – cerkiew św. Ducha
w Rohatyniu, cerkiew Narodzenia Theotokos w Werbiążu Niżnym, obwód zakarpacki – cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Jasinie i cerkiew św. Michała Archanioła w Użoku.

Wytypowane cerkwie zlokalizowane są w północnej strefie Karpat Zachodnich. Najstarsze zachowane drewniane cerkwie w obszarze polskich i ukraińskich Karpat pochodzą z XVI wieku. Świątynie te stanowią najdoskonalsze osiągnięcia drewnianej architektury cerkiewnej swych czasów, po dziś dzień zdumiewając skomplikowanymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi. Wzniesione są w typowej dla ludów słowiańskich technice zrębowej, na kamiennym podmurowaniu, a ich dachy kryte są drewnianymi gontami. Tradycyjne rozwiązania ciesielskie i konstrukcyjne dostosowano do potrzeb wyznaczonych przez liturgię i tradycję kościoła greckokatolickiego w charakterystycznym typie świątyni o trójdzielnej bryle, przekrytej kopułami.

Pozytywną rekomendację ICOMOS otrzymał również projekt rozszerzenia wpisu Kopalni Soli w Wieliczce o kopalnie w Bochni i wielicki Zamek Żupny pod wspólna nazwą „Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni”. Inicjatywę podjęła dyrekcja kopani soli w Bochni przy ścisłej współpracy dyrekcji kopalni soli w Wieliczce oraz Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.

Decyzja w sprawie wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa zostanie podjęta na 37. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO, która odbędzie się w dniach 16–27 czerwca tego roku w Phnom Penh w Kambodży.

źródło: dziennikturystyczny.pl