12 nowych miejsc na liście UNESCO

Cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat powinny trafić na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO - uważają szefowie resortów kultury obu krajów. Wniosek nominacyjny w tej sprawie jest już gotowy. 30 grudnia 2011 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski przekazał go Ministrowi Kultury Ukrainy. Jednocześnie poprosił - zgodnie z obowiązującymi procedurami - o formalne złożenie dokumentu do Centrum Światowego Dziedzictwa w Paryżu.

Wniosek jest wynikiem kilkuletniej współpracy reprezentującego stronę polską Narodowego Instytutu Dziedzictwa z przedstawicielami strony ukraińskiej: Państwowym Historyczno-Architektonicznym Rezerwatem w Żółkwi oraz Naukowo- Badawczym Instytutem badania Zabytków w Kijowie. Prace związane z jego przygotowaniem były finansowane niemal w całości ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wniosek dotyczy 16 obiektów.

W Polsce:
*Radruż, Cerkiew św. Paraskiewy, woj. podkarpackie, gmina Horyniec Zdrój
(obecnie filia Muzeum Kresów w Lubaczowie)

*Chotyniec, Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy, woj. podkarpackie, gmina Radymno
(obecnie filialna cerkiew greckokatolicka)

*Smolnik, Cerkiew św. Michała Archanioła, woj. podkarpackie, gmina Lutowiska
(obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

*Powroźnik, Cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła, woj. małopolskie, gmina Muszyna
(obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki pw. św. Jakuba Młodszego Apostoła)

*Owczary (do 1949 r. Rychwałd), Cerkiew Opieki Bogurodzicy, woj. małopolskie, gmina Sękowa
(obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

*Kwiatoń, Cerkiew św. Paraskiewy, woj. małopolskie, gmina Uście Gorlickie
(obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

*Brunary Wyżne, Cerkiew św. Michała Archanioła, woj. małopolskie, gmina Uście Gorlickie
(obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki pw. NMP Wniebowziętej)

*Turzańsk, Cerkiew św. Michała Archanioła, woj. podkarpackie, gmina Komańcza
(obecnie filialna cerkiew prawosławna)

Na Ukrainie:
*Potylicz, Cerkiew Zesłania Ducha Świętego, obwód lwowski, rejon żółkiewski
(obecnie parafia greckokatolicka)

*Rohatyn, Cerkiew św. Ducha, obwód iwanofrankowski, rejon rohatyński
(obecnie oddział Iwanofrankowskiego Muzeum Sztuki)

*Drohobycz, Cerkiew św. Jerzego, obwód lwowski, miasto Drohobycz
(obecnie część Regionalnego Muzeum Tradycji Ludowych w Drohobyczu)

*Żółkiew, Cerkiew św. Trójcy, obwód lwowski, rejon żółkiewski
(obecnie parafia greckokatolicka)

*Werbiąż Niżny, Cerkiew Narodzenia Theotokos, obwód iwanofrankowski, rejon kołomyjski
(obecnie parafia prawosławna Patriarchatu Kijowskiego)

*Jasina, Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego, obwód zakarpacki, rejon rachowski
(obecnie wspólnie użytkowana przez parafię Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego i Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego)

*Użok, Cerkiew św. Michała Archanioła, obwód zakarpacki, rejon wielkoberezneński
(obecnie parafia prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego)

*Matków, Cerkiew św. Dymitra obwód lwowski, rejon turkowski, (obecnie parafia greckokatolicka)

Najstarsze zachowane drewniane cerkwie w obszarze polskich i ukraińskich Karpat pochodzą z przełomu XV i XVI wieku. O ich wyjątkowości świadczy m.in. różnorodność stylistyki i formy, stanowiąca jednocześnie powiązaną ze sobą spójną całość. Świątynie są zachowane w historycznej postaci, dzięki czemu stanowią zabytki o szczególnym znaczeniu. Ich walory prezentują cechy charakterystyczne dla regionu, a jednocześnie wyróżniają budowle w skali ponadregionalnej. Stanowią doskonały przykład integracji walorów kulturowych i przyrodniczych lokalnego krajobrazu. To właśnie drewniane budownictwo sakralne stało się wyznacznikiem odmienności kulturowej polskich i ukraińskich Karpat.

Natomiast w Polsce na Liście znajduje się obecnie 13 obiektów:

-Stare Miasto w Krakowie
Miejsce wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa w 1978 r., czyli jako jedno z pierwszych 12 obiektów na świecie. Obszar wpisany obejmuje Stare Miasto w obrębie dawnych murów, Wzgórze Wawelskie oraz dzielnicę Kazimierz i Stradom.





-Zabytkowa Kopalnia Soli w Wieliczce
Podobnie jak Stare Miasto w Krakowie, wpisana w 1978 r., jako jeden z pierwszych 12 obiektów na świecie.



-Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945)
Tereny byłych obozów zagłady Auschwitz-Birkenau zostały wpisane w 1979 r. na podstawie kryterium VI. Na Liście Światowego Dziedzictwa obozy Auschwitz-Birkenau reprezentują wszystkie obozy koncentracyjne i obozy zagłady na świecie.

foto:Albin Marciniak



-Puszcza Białowieska/ Białowieżskaja Puszcza
Obiekt transgraniczny polsko-białoruski
W 1979 r. na Listę Światowego Dziedzictwa został wpisany obszar Białowieskiego Parku Narodowego.

foto:wikipedia

-Stare Miasto w Warszawie
Wpis w 1980 r.

foto:wikipedia

-Stare Miasto w Zamościu
Zespół urbanistyczny wpisany w 1992 r.

foto:wikipedia

-Średniowieczny zespół miejski Torunia
Obszar wpisany w 1997 r.

foto:wikipedia

-Zamek krzyżacki w Malborku
Wpis w 1997 r.

foto:Albin Marciniak

-Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy
Zespół wpisano w 1999 r

-Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy
Kościoły zostały wpisane w 2001 r.

Jawor

foto:wikipedia

-Drewniane kościoły południowej Małopolski
Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa
Wpis w 2003 r.

Binarowa

Blizne

Haczów

Lipnica Murowana

Sękowa
foto:wikipedia

-Park Mużakowski
Obiekt transgraniczny polsko-niemiecki
Wpis w 2004 r.

-Hala Ludowa we Wrocławiu
Wpis w 2006 r. Hala Ludowa we Wrocławiu została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa
UNESCO pod swoją pierwotną nazwą, jako Hala Stulecia (Centennial Hall in Wrocław). Jest to nazwa znana powszechnie i stosowana przez badaczy architektury od chwili wzniesienia tej monumentalnej budowli do czasów obecnych.

foto:wikipedia

UNESCO wpisało na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego ludzkości 12 nowych "cudów świata". Dotychczas znajdowało się na niej 911 miejsc w 151 krajach, w tym 13 obiektów w Polsce.

Oto one:

-sudańska wyspa Meroe - część starożytnego królestwa Kuszytów


-region Cordillera de los Andes- góry fałdowe znajdujące się w Ameryce Południowej


-Wadi Rum w Jordanii - dolina leżąca wśród granitowych, zbudowanych z piaskowca skał
Monument z piaskowca w Wadi Rum

-australijskie wybrzeże Ningaloo z jej najdłuższą rafą koralową
theseamonster.net

-japońskie wyspy Ogasawara, gdzie znajduje się siedlisko 195 gatunków ptaków zagrożonych
wyginięciem

-japoński kompleks świątyń i ogrodów Hirazumi

-Jezioro Zachodnie koło miasta Hangzhou we wsch.Chinach


-delta rzeki Saloum w Senegalu wraz z jej 200 wyspami i lasem namorzynowym


-kenijski system jezior położonych w regionie Wielkich Rowów Afrykańskich,

-architektura miasta Bridgetown na Barbados z jej perełkami budownictwa kolonialnego


-pozostałości budowli Longobardów z VI-VIII w., we Włoszech

-fabryka obuwia Fagus w Alfeld, w Dolnej Saksonii, pochodząca z początku XX w.


Informacje i zdjęcia: Wikipedia