20 Festiwal Kultury Żydowskiej

Trudno uwierzyć, ale jedno z najważniejszych wydarzeń artystycznych Krakowa odbędzie się w tym roku już po raz dwudziesty. Organizatorzy, na których czele stoi szef festiwalu i dyrektor Stowarzyszenia Festiwal Kultury Żydowskiej – Janusz Makuch – tonują jednak zapędy, by fetować ich w bombastyczno-jubileuszowych frazach. Dla nich liczy się przecież to, co będzie...

A będzie dobrze. Festiwal ma swoje stałe punkty, które od lat niezmiennie przyciągają rzesze publiczności, nierzadko z najdalszych krańców naszego globu. Do nich się przyzwyczailiśmy, bez nich festiwal nie byłby sobą: koncerty, w tym uroczysty inauguracyjny i finałowy – eksplodujący energią Szalom na Szerokiej, trudna do zliczenia ilość wykładów i warsztatów, spacerów i wycieczek, do tego wystawy, spektakle, projekcje... a wszystko to w scenerii Kazimierza, dawnej żydowskiej dzielnicy Krakowa. Przez ostatnie dwie dekady Kazimierz przeszedł drogę od zdewastowanego, zapomnianego reliktu dawnych czasów po centrum życia kulturalnego, obowiązkowy punkt na turystycznych szlakach i modny cel wieczornych wyjść – nie tracąc swojego duchowego i historycznego wymiaru. Zresztą czasem zza rogu ulicy wyłania się tu niewyremontowana kamieniczka z odrapanym podwórkiem, przypominając nam metamorfozy tego miejsca.

W te metamorfozy wpisuje się również Festiwal Kultury Żydowskiej: tutaj także od kilku lat czujemy powiew świeżości, poznajemy najnowsze i najciekawsze zjawiska obserwowane w rozproszonej po całym świecie diasporze. Tutaj spotykamy artystów już nie tylko pielęgnujących tradycję, ale i prowadzących z nią twórczy, czasem wręcz odważny dialog. Trudno zatem się dziwić, że w festiwalowym programie pojawiają się warsztaty i imprezy didżejskie czy komiksowe – te ostatnie w wydaniu guru izraelskiej popkultury Ariego Kaplana, który poprowadzi o niej również wykłady – a tradycyjne warsztaty kuchni żydowskiej przełamane zostaną cyklem wykładów Janny Gur o różnych aspektach kuchni izraelskiej. Wyrazem takich zmian jest nowy znak graficzny festiwalu – proces jego tworzenia można prześledzić na internetowej stronie imprezy.

Pośród ważnych festiwalowych nowości zwróćmy uwagę na Cheder: to wielofunkcyjne centrum przy ul. Józefa 36 już w ubiegłym roku pełniło rolę klubu festiwalowego, a teraz jeszcze bardziej skupi na sobie uwagę, zarówno dzięki koncertom z cyklu MuLaKuŻ – wystąpią litewska Banda Dzeta i Raphael Roginski Ensemble – jak i licznym spotkaniom opatrzonym wspólną nazwą Star@Cheder. W wieczornym cyklu koncertowym warto też zajrzeć do nieodległej Alchemii, gdzie odbywać się będą Jazz Klez Sessions z niezawodnym Paulem Brodym, projekcje filmowe czy choćby koncerty zespołu Kroke (29 i 30 czerwca).

Główny blok muzyczny rozpocznie w niedzielę 27 czerwca uroczysty Koncert Kantorów – podobnie jak kolejne w Synagodze Tempel, także i ten koncert będzie transmitowany w Internecie. W kolejnych dniach tradycja będzie mieszać się z nowym – występ awangardowego Jamie Saft Trio (28 czerwca) poprzedzi recital Benziona Millera na stopniach synagogi Izaaka w repertuarze pieśni Shlomo Carlebacha. Po doskonale znanym krakowskiej publiczności Brave Old World (29 czerwca) usłyszymy grono izraelskich gwiazd muzyki etnicznej kręgu sefardyjskiego oraz pogranicza – m.in. Pirisa i Marka Eliyahu znanych nam z występu z HaYona Ensemble oraz wokalistkę Esti Kenan Ofri – w koncercie Ad Adei Ad / Do wieczności (30 czerwca).

Wspomnijmy jeszcze o wystawach. To m.in. Oswajanie Jerozolimy. Fotografie 1857-1920 prezentowana we współpracy z Muzeum Etnograficznym; Haredim – fotografie Menachema Kahany w Muzeum Manggha o życiu i nieznanych obrzędach najbardziej religijnych wspólnot; wystawa i warsztaty biżuterii jemenickiej; dodajmy do tego spektakle teatralne, które po latach znów zjawiają się na festiwalu – jak choćby teatr tańca Renana Raz ze spektaklem OV opartym na motywie dybuka... To wszystko również składa się na obraz festiwalu, który zgodnie ze swoją nazwą potrafi zaprezentować autorski wybór zjawisk z całego spektrum żydowskiej kultury, godząc przy tym szacunek dla tradycji z wyjściem ku awangardzie – i przyszłości. (Grzegorz Słącz, miesięcznik „Karnet”)


Dodatkowe info:

Więcej informacji na: www.jewishfestival.pl

Organizator

Stowarzyszenie Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie
ul. Józefa 36 31-056 Kraków
tel.: (+48 12) 431 15 17
e-mail: office@jewishfestival.pl
www.jewishfestival.pl