Festiwal Filmowy Pięć Smaków

W dniach 19-26 października odbędzie się w Warszawie 5. Festiwal Filmowy Pięć Smaków. Jak co roku osią programową Festiwalu jest kino południowo-wschodniej Azji. W tym roku oficjalnym klubem festiwalowym będzie kawiarnia Południk Zero (Warszawa, ul. Wilcza 25). W Południku Zero organizowane będą spotkania i dyskusje poświęcone prezentowanym na Festiwalu filmom.

Większość filmów pokazywanych na Festiwalu wyświetlona zostanie w kinie Muranów i kinie Lab. Dodatkowo w kawiarni Południk Zero odbędą się bezpłatne prezentacje trzech filmów o tematyce społecznej: „Wrogowie publiczni” (reż. Rob Lemkin, Thet Sambath), „Wędrówka dusz” (reż. Chen Wen-pin, gość festiwalu) oraz „Birma VJ” (reż. Anders Østergaard). Wszystkim seansom towarzyszyć będą spotkania z gośćmi, przygotowanie we współpracy z Fundacją Mandragon.

Poniżej prezentujemy krótkie opisy filmów, które zostaną pokazane w Południku Zero.

Wrogowie Publiczni – piątek (21 października), godz. 19:00

Dokument Roba Lemkina i Theta Sambatha poświęcony rozwiązaniu zagadki kambodżańskich pól śmierci, który wzbudził wielkie zainteresowanie widzów zeszłorocznego Festiwalu Pięć Smaków. Po pokazie spotkanie z Sergiuszem Prokuratem, dyrektorem Centrum Studiów Polska Azja, ekonomistą i historykiem, autorem licznych publikacji prasowych o tematyce azjatyckiej.

Współtwórca i bohater dokumentu, Thet Sambeth, był dzieckiem średniozamożnych chłopów, kiedy Czerwoni Khmerzy wymordowali jego najbliższych. Po latach, już jako dziennikarz i filmowiec, postanowił odnaleźć tych, którzy mają na rękach krew miliona ludzi. W Kambodży żyją dziś tysiące odpowiedzialnych za pola śmierci. Sambeth od wielu lat poszukuje dawnych oprawców, by namówić ich na szczerą rozmowę przed kamerą. Dziecko ofiar dyktatury Pol Pota nie szuka zemsty – pragnie tylko zrozumieć, co zdarzyło się w jego kraju w latach siedemdziesiątych XX wieku, gdy Kambodżą zawładnął jeden z najbrutalniejszych reżimów minionych czasów.

Film został nagrodzony specjalną nagrodą jury w konkursie dokumentalnym FF Sundance 2010, Srebrnym Rogiem 50. Krakowskiego Festiwalu Filmowego 2010, Nagrodą Nestora Almendrosa na Human Rights Watch w Nowym Jorku 2010, oraz Outstanding Documentary Award MFF w Hongkongu 2010.

Wędrówka Dusz – niedziela (23 października), godz. 19:00

Film tajwańskiego filmowca Chen Wen-pina, który przedstawia historię ludu Atayal w kontekście współczesnej zinstytucjonalizowanej dyskryminacji aborygenów na Tajwanie. Będzie to premierowy pokaz tego filmu w Polsce. Z tej okazji Warszawę odwiedzi sam reżyser, który po projekcji spotka się z widzami. Spotkanie z reżyserem poprowadzi Radosław Pyffel, prezes Centrum Studiów Polska Azja, socjolog, doktorant Polskiej Akademii Nauk i stypendysta Uniwersytetu Pekińskiego.

Ten filmowy esej – połączenie zaangażowanego dokumentu i fabuły z elementami filmu etnograficznego – jest efektem trwającej ponad rok podróży Chen Wen-pina po północnym Tajwanie, zamieszkiwanym przez rdzenną ludność wyspy – Atayal.

Reżyser łączy nie tylko gatunki, ale i przeszłość ze współczesnością, rzeczywistość ze światem duchów, historię dawnych migracji z przymusowym wysiedlaniem niewygodnych tubylców z miast. Urzędnik państwowy Taqun stoi przed dylematem – poprzeć protesty dyskryminowanych rodaków i wrócić do swoich atayalskich korzeni czy biernie wykonywać polecenia chińskiego ministerstwa. Ulegnie wypadkowi. W śpiączce wcieli się w postać dawnego wodza Buty, szukającego miejsca dla swojego ludu. Atayal to „prawdziwy człowiek”, Taqun i jego plemię na nowo odkryje prawdę o sobie.

Birma VJ – poniedziałek (24 października), godz. 19:00

Duński film „Birma VJ”, w reżyserii Andersa Østergaarda to nominowana do Oscara relacja z wolnościowego powstania w Birmie w 2007 roku, która została nielegalnie przemycona na Zachód. Fani Pięciu Smaków znają już ten film, gdyż był on hitem trzeciej edycji w 2009 roku. Po pokazie odbędzie się spotkanie z profesorem Bogdanem Góralczykiem – sinologiem i dyplomatą oraz Michałem Lubiną – podróżnikiem, doktorantem na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Iskrą, która wywołała protesty i demonstracje w imię godności, demokratyzacji, liberalizacji i sprawiedliwych rządów w kraju, była podwyżka cen paliw i żywności. Na ulice wyszły tysiące mieszkańców Rangunu. Powstanie zostało brutalnie stłumione, żołnierze użyli siły, zginęli ludzie. Rządząca w Birmie od 1988 roku wojskowa junta rozpoczęła regularne polowania na zagranicznych dziennikarzy, aby uniemożliwić im przekazywanie niezależnych relacji z wydarzeń w stolicy. Zachodni świat obiegło wtedy zdjęcie żołnierza, który z zimną krwią zastrzelił japońskiego dziennikarza Kenji Nagai.

Materiał powstał dzięki poświęceniu kilkudziesięciu reporterów birmańskiej telewizji na wygnaniu z główną siedzibą w Oslo – Democratic Voice of Burma, którzy filmowali demonstracje ukrytymi w rękawach kamerami i telefonami komórkowymi i szmuglowali filmy za granicę.

Film otrzymał Nagrodę Jorisa Ivensa na Festiwalu Dokumentów w Amsterdamie 2008 i World Cinema Documentary Film Editing Award na festiwalu Sundance 2009 dla montażystów Janusa Billeskov-Jansena i Thomasa Papapetrosa.