Nagroda im. Benedykta Polaka 2015

Nagroda im. Benedykta Polaka 2015

Nagroda Oddziału Polskiego „The Explorers Club” Towarzystwa Naukowego Warszawskiego Gminy Miejskiej Łęczyca Powiatu Łęczyckiego

Konferencja prasowa

Piątek, 12 czerwca 2015, godz. 13.00 - Zamek w Łęczycy, ul. Zamkowa 1.

Konferencja prasowa z udziałem m.in. Starosty Łęczyckiego – Wojciecha Zdziarskiego i Wicestarosty - Krystyny Pawlak, Burmistrza Łęczycy - Krzysztofa Lipińskiego, prof. dr hab.
Marii Krzysztofa Byrskiego - jednego z laureatów tegorocznej nagrody członków Kapituły Benedykta Polaka, oraz członków Oddziału Polskiego „The Explorers Club” wraz z jego prezesem prof. dr hab. Mariuszem Ziółkowskim.

Zamek w Łęczycy

Uroczyste wręczenie Nagród

Piątek, 12 czerwca 2015, godz. 18.00 - Archikolegiata Łęczycka w Tumie.
Wręczenie nagród i dyplomów laureatom. Koncert muzyki dawnej.
Przyjęcie na cześć laureatów (dla zaproszonych gości)
Piątek, 12 czerwca 2015, ok. godz. 20.00 - dziedziniec Zamku Królewskiego w Łęczycy.
Wieczorne spotkanie, które poprowadzi Andrzej Borucki - sekretarz Kapituły i dyrektor Muzeum w Łęczycy - będzie okazją do rozmów o podróżach, fascynacji odkrywania świata, o polskich i zagranicznych badaczach i eksploratorach.

Archikolegiata Łęczycka w Tumie

Historia nagrody
W roku 2014 na Zamku Królewskim w Łęczycy przedstawiciele Oddziału Polskiego „The Explorers Club”, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Powiatu Łęczyckiego, oraz Gminy Miejskiej Łęczyca - w obecności księdza kanonika i proboszcza Archikolegiaty Łęczyckiej w Tumie - powołali Kapitułę Nagrody im. Benedykta Polaka. Jej celem jest coroczne uhonorowanie obywatela polskiego oraz obcokrajowca, zasłużonego we współpracy z badaczami polskimi, za ich wybitne osiągnięcia eksploracyjne i badawcze na Ziemi, w powietrzu i kosmosie.
Pragniemy w ten sposób promować polskie dokonania eksploracyjne oraz przypominać, poprzez osobę naszego Patrona, historyczne znaczenie, jakie Polska odegrała w dziedzinie kontaktów międzykulturowych.

Kapituła Nagrody im. Benedykta Polaka

W skład Kapituły wchodzą: prof. dr hab. Stanisław Rakusa - Suszczewski (prezes), prof. dr hab. Mariusz Ziółkowski (wiceprezes), red. Monika Rogozińska, Krystyna Pawlak (Wicestarosta Powiatu Łęczyckiego), Krzysztof Lipiński (Burmistrz Miasta Łęczyca), prof. dr hab. Paweł Haensel, prof. dr hab. Ryszard Grygiel, prof. dr hab. Włodzimierz Mędrzecki, prof. dr hab. Lech Mróz, prof. dr hab. Tomasz Schramm, prof. dr hab. Leszek Zasztowt oraz Andrzej Borucki (sekretarz Kapituły i dyrektor Muzeum w Łęczycy), z głosem doradczym Pan Burmistrz Andrzej Olszewski.
.

Laureaci

W 2015 r. roku przypada 770 rocznica ważnej dla kontaktów między Europą a Azją pionierskiej wyprawy Benedykta Polaka. Laureatami przyznanej w tym roku po raz pierwszy, z inicjatywy Oddziału Polskiego „The Explorers Club” Nagrody im. Benedykta Polaka - wielkiego polskiego podróżnika, odkrywcy, franciszkanina (ur. ok. 1200 roku) zostali:
Prof. dr hab. Maria Krzysztof Byrski – orientalista, indolog, literaturoznawca, wybitny znawca kultury starożytnych Indii, języka hindi i sanskrytu (nagroda główna)
Prof. dr hab. Nikolai Grube – niemiecki epigrafik i archeolog, światowej sławy specjalista w zakresie pisma i języka Majów, kierownik niemieckich misji badawczych w Meksyku, Gwatemali, Belize i Hondurasie (nagroda dla zasłużonego we współpracy z badaczami polskimi)
Kapituła postanowiła również przyznać w tym roku specjalne wyróżnienie Panu Aleksandrowi Dobie - polskiemu kajakarzowi, sportowcowi i podróżnikowi, który w roku 2010, jako pierwszy człowiek przepłynął samotnie kajakiem Atlantyk, z Afryki do Ameryki Południowej, tylko dzięki sile swoich mięśni. A w kwietniu 2014 dotarł z Lizbony na Florydę, pokonując Atlantyk – także samotnie kajakiem - w najszerszym miejscu.

Miejsce wręczenia nagrody

Archikolegiata Łęczycka w Tumie jest historycznie związana z misją Benedykta Polaka i Giovanniego da Pian del Carpine. Chcielibyśmy, aby mury tej wspaniałej romańskiej świątyni
były od tego roku świadkiem wręczania laureatom nagród i dyplomów. Zamek Królewski w Łęczycy kultywuje tradycje tej wyprawy. Po zakończeniu uroczystości oficjalnych zaproszeni goście udadzą się na dziedziniec Zamku, gdzie zostanie wydane przyjęcie na cześć laureatów.

Zapraszamy do Tumu i Łęczycy
Wojciech Zdziarski - Starosta Powiatu Łęczyckiego i Wicestarosta - Krystyny Pawlak, Krzysztof Lipiński - Burmistrz Łęczycy, Andrzej Borucki – Dyrektor Muzeum w Łęczycy, prof. dr hab. Mariusz Ziółkowski - prezes Oddziału Polskiego „The Explorers Club” oraz
wiceprzewodniczący Kapituły Nagrody im. Benedykta Polaka, sekretarz i członkowie Zarządu „The Explorers Club”.

The Explorers Club

The Explorers Club powstał w Nowym Jorku w 1904 r. Jego celem jest popieranie i popularyzowanie badań Ziemi, głębin morskich, przestrzeni kosmicznej oraz troska o zachowanie światowego dziedzictwa przyrody i kultury.
Klub liczy ponad 3000 członków z ok. 60 krajów. Ma 26 Oddziałów na pięciu kontynentach. Siedziba Centrali znajduje się w Nowym Jorku na Manhattanie. Do Klubu nie można się zapisać, trzeba być wybranym przez Radę Dyrektorów spośród zaproszonych i
zarekomendowanych kandydatów. Doroczny zjazd The Explorers Club odbywa się w marcu w Centrali z uroczystą kolacją w hotelu Waldorf Astoria.
Członkami Klubu byli lub są pierwsi ludzie na biegunach - Roald Amundsen i Robert Peary, na Księżycu - Neil Armstrong i Buzz Aldrin, badaczka szympansów - Jane Goodall i goryli - Diane Fossey, kierownik zwycięskiej wyprawy na Mount Everest - lord John Hunt i pierwszy zdobywca tego szczytu - sir Edmund Hillary; żeglarz, archeolog Thor Heyerdahl i archeolog oceaniczny Robert Ballard, który odnalazł wrak „Titanica"; Don Walsh i Jacques Piccard - pierwsi ludzie, którzy dotarli do najgłębszego miejsca naszej planety, dna Rowu Mariańskiego w batyskafie „Trieste”, a także reżyser i oceanograf James Cameron, który uczynił to 52 lata później samotnie w batyskafie „Deepsea Challenger”; prezes National Geographic - Gilbert M. Grosvenor i inni.

Oddział Polski The Explorers Club

Oddział Polski powstał w 1993 r. Propaguje odkrycia - szczególnie polskich badaczy. Przypomina zapomnianych bohaterów historii eksploracji. Przygotowuje wizyty w Polsce wielkich postaci światowej eksploracji. Organizuje prelekcje i wystawy; promuje książki, filmy, prace poświęcone wymienionej tematyce. Zachęca młodych ludzi do podejmowania zawodów związanych z badaniami terenowymi. Organizuje i wspiera ekspedycje badawcze.
Ma status Organizacji Pożytku Publicznego.
Pod egidą Oddziału jego członkowie prowadzą, według autorskich programów, edukacyjne wyprawy dla turystów śladami odkrywców, skarbów dziedzictwa światowego kultury i przyrody. Wyprawy takie wytyczyły nowe szlaki w turystyce.
Do Oddziału Polskiego The Explorers Club należeli lub należą: Wojciech Cejrowski (przyjęty do Klubu w USA - członek także jednego z amerykańskich Oddziałów) dziennikarz, pisarz, fotografik, badacz ginących plemion Amazonii; Juraj Cenker, dr weterynarii, alpinista, dziennikarz, ratownik górski (Słowacja), Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, konstruktor statków, kapitan jachtowej żeglugi wielkiej; pierwsza kobieta, która opłynęła samotnie jachtem dookoła Ziemię. Andrzej Ciszewski, dr, chemik, speleolog; odkrywca jaskiń na wielu kontynentach m. in. Lamprechtsofen w Austrii - jednej z najgłębszych i najtrudniejszych do eksploracji znanych jaskiń globu, jaskiń wysp Patagonii Chilijskiej czy Chin, współtwórca pierwszej monografii jaskiń Wyspy Wielkanocnej. Małgorzata Dziewięcka, dr, geograf, znawca kultur południowej Afryki, międzynarodowy wolontariusz, w delcie Okawango Botswany stworzyła zawodową szkołę dla niepełnosprawnych, prowadziła szkoły, sierocińce na trzech kontynentach. Elżbieta Dzikowska, historyk sztuki, dziennikarz, reżyser filmowy, wraz z Tonym Halikiem odnalazła ostatnią stolicę Inków w dżungli Peru - Vilcabambę. Miłosz Giersz, dr archeologii, którego odkrycie grobowca arystokratek kultury Huari na pustynnym wybrzeżu Peru kazało pisać na nowo podręczniki historii tego rejonu; Marcin Jamkowski, fotodziennikarz naukowy, wspinacz, nurek, kierował polską edycją magazynu National Geographic, prowadził wyprawę m. in. na wrak Steubena w Bałtyku; Marek Kamiński, polarnik, pierwszy człowiek, który w ciągu jednego roku dotarł pieszo, samotnie, bez wsparcia do obydwu biegunów Ziemi. Bernard Koisar, dr, geolog, speleolog, odkrywca jaskiń w kwarcycie na płaskowyżu Sarisarinama w Wenezueli. Jarosław Kret – dziennikarz, orientalista, kulturoznawca, fotoreporter National Geographic Polska, eksplorator Madagaskaru. Maciej Kuczyński, pisarz, speleolog, odkrywca jaskiń na płaskowyżu Sarisarinama w Wenezueli, kierownik organizacyjny wyprawy, która zbudowała polską stację polarną na Spitsbergenie, a także ekspedycji paleontologicznych na pustyni Gobi. Elżbieta Lisowska, dr, iranista, religioznawca, dziennikarz, wraz z mężem Andrzejem, dziennikarzem i fotografem od 20 lat przybliżają innym świat; prowadzą w telewizji i radiu własne programy. Sławomir Makaruk, nurek, kartograf podwodny jaskiń, związany z archeologia podwodną, producent telewizyjny, właściciel pierwszego polskiego statku do poszukiwań zatopionych skarbów kultury. Karol Myśliwiec, prof. dr hab. archeolog, kierownik Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN oraz polskiej misji archeologicznej w egipskiej Sakkarze. Maria Olech, prof. dr hab., biolog, polarnik, uczestniczka i kierownik wypraw polarnych na Spitsbergen i w Antarktykę, odkrywca wielu nieznanych roślin arktycznych. Giuseppe Orefici, (Włochy) prof., archeolog, od kilku dziesięcioleci kieruje badaniem sanktuarium kultury Nasca - Cahuachi w Peru, założyciel Muzeum Antonini w Nazca. Henryk Paner, dr archeologii, kierownik misji archeologicznych w Sudanie, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku odkrywający dla świata średniowieczny Gdańsk; Ryszard Pawłowski, alpinista, przewodnik wysokogórski, czterokrotnie stanął na szczycie Mount Everestu, zorganizował i poprowadził program Korony Nadziei - wypraw na krańce kontynentów dla poruszających się na wózkach inwalidzkich. Zdzisław Preisner, dr, geograf, podróżnik, wydawca i fotograf zafascynowany geomorfologią. Stanisław Rakusa-Suszczewski, prof. dr hab., biolog polarnik, twórca i kierownik polskiej stacji im. H. Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego w Antarktyce. Monika Rogozińska, dziennikarz kulturoznawca, uczestniczka zimowych wypraw eksploracyjnych na ośmiotysięczniki Himalajów i Karakorum. Zdzisław Ryn, prof. dr hab.,psychiatra, andynista, uczestnik wypraw na Wyspę Wielkanocną. Tomasz Schramm, prof. dr hab., historyk, polarnik, wraz ojcem Ryszardem Wiktorem, prof. dr, biochemikiem, polarnikiem, alpinistą, jako pierwsi opłynęli
Spitsbergen w otwartych łodziach oraz brali udział w pierwszej eksploracji gór Badachstanu w Afganistanie. Tomasz Stachura, inżynier budownictwa wodnego, nurek i fotograf, którego unikatowe moazaiki – fotografie wraków Bałtyku złożone z setek zdjęć, pomagają archeologom odkrywać prawdę o przeszłości. Zbigniew Święch - pisarz, dziennikarz i odkrywca zagadek historii. Jacek Wacławski – żeglarz, przepłynął jachtem Przejście Północno-Zachodnie, szlak między Atlantykiem a Oceanem Spokojnym wzdłuż północnego wybrzeża Ameryki. Krzysztof Wielicki - alpinista, zdobywca Korony Himalajów - 14 ośmiotysięcznych szczytów Ziemi, na które wspinał się także samotnie, nowymi drogami i w zimie; pierwszy wszedł zimą Mount Everest (z Leszkiem Cichym). Ewa Wójcik, speleolog, wraz z Andrzejem Ciszewskim uczestniczy w eksploracji jaskiń na wielu kontynentach, należało do niej wiele rekordów świata związanych z alpinizmem podziemnym. Piotr Wytykowski oraz Roman Zajder, nurkowie i przyjaciele, których pasją jest nurkowanie wrakowe dla poznania i weryfikowania historii. Mariusz Ziółkowski, prof. dr hab., archeolog, kierownik Centrum Badań Prekolumbijskich Uniwersytetu Warszawskiego prowadzącego badania w Ameryce Łacińskiej. Marta Żuchowska, dr archeologii, filolog, bada kultury dawnej Azji i Jedwabnego Szlaku. Jerzy Majcherczyk, kajakarz, uczestniczył w pierwszym przepłynięciu rzeki Colca w Peru, eksplorował dziewicze rzeki Ameryki Południowej, Członek Honorowy Polskiego Oddziału (zamieszkały w USA).

Członkami Oddziału Polskiego byli: Olgierd Budrewicz (1923-2011) dziennikarz, pisarz, który odwiedził 160 państw świata, varsavianista.; Antonio Halik (1921-1998) kapitan żeglugi wielkiej, pilot, dziennikarz, twórca filmów dokumentalnych. Andrzej Zawada (1928-2000) geofizyk, alpinista, twórca zimowego himalaizmu, kierownik zwycięskiej, pierwszej wyprawy zimowej na Mount Everest. Jacoov Adam, żeglarz, kapitan marynarki wojennej, oceanograf, członek honorowy Polskiego Oddziału. Stanisław Siedlecki (1912-2002) prof. dr, geolog, polarnik, alpinista, twórca polskiej stacji polarnej na Spitsbergenie. Dariusz Bogucki (1938-2002) dr inż. budowy okrętów, żeglarz polarny, kapitan jachtowy żeglugi wielkiej. Andrzej Wierciński (1930-2003) prof. dr hab. antropolog, badacz kultur przedkolumbijskiego Meksyku. Ryszard Wiktor Schramm, prof. dr hab., biochemik, polarnik, alpinista (1920-2007). Stanisław Szwarc-Bronikowski, dziennikarz, realizator filmów, tropiciel zagadek kultur i prehistorii ziem polskich (1917-2010).

Na znaczące wyprawy The Explorers Club przydziela Flagę, na której widnieją jego inicjały i róża wiatrów otoczone kolorami: czerwonym - symbolizującym odwagę, niebieskim - wierność celom Klubu i prawdzie. Flagę otrzymały polskie ekspedycje: Jaskinie Rapa Nui i Juan Fernendez na Pacyfiku – Andrzej Ciszewskiego i prof. Zdzisława Ryna.
NETIA 2 Winter Expedition - pierwsza zimowa wyprawa alpinistów na K2 (8611 m) od chińskiej stronyprowadzona przez Krzysztofa Wielickiego, relacjonowana z bazy w mediach przez Monikę Rogozińską
Razem na biegun, program, w ramach którego Marek Kamiński dotarł na nartach na obydwa bieguny Ziemi z niepełnosprawnym chłopcem, Jasiem Melą. Wyprawy te pomogły zebrać fundusze na protezy dla dzieci.
Wyrocznie Inków – archeologów kierowanych przez prof. Mariusza Ziółkowskiego, którzy w Andach peruwiańskich zlokalizowali najważniejszą wyrocznię Czwartej Części Imperium Inków oraz odnaleźli na trudno dostępnych terenach sieć stanowisk prekolumbijskich. W wyprawie, jako dziennikarz, uczestniczyła Monika Rogozińska.
Obcy w Antarktyce, badania prowadzone przez prof. Marię Agatę Olech. Celem kolejnej wyprawy było opracowanie przyrodnicze rejonów Pinguin Island i King George Island w Antarktyce dla utworzenia rezerwatu przyrody i ocalenia tego obszaru przed skutkami niekontrolowanych wizyt turystów przypływających na statkach; badania nad zasiedlaniem terenów uwolnionych spod topniejących lodowców, zbieranie mchów i porostów do jednego
z największych na świecie zielników gatunków polarnych, jaki prof. Maria Agata Olech stworzyła na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Sierra Leone, Pierwsza Polska Ekspedycja Eksploracyjno-Naukowa do Sierra Leone.
Celem wyprawy było poszukiwanie i eksploracja wraków znajdujących się wzdłuż wybrzeża Banana Island, archipelagu na afrykańskim, porośniętym dżunglą, wybrzeży Atlantyku. Uczestniczyło w niej trzech członków Oddziału Polskiego The Explorers Club: Wytykowski, Roman Zajder i Marcin Jamkowski.
.