Amazonia, informacje praktyczne dla podróżników

Amazonia to terytorium stworzone w 85% przez dorzecze rzeki Amazonki, ale zalicza się do niej również dorzecze Orinoko i kilku innych mniejszych rzek.



Amazonka (Rio de las Amazonas, Río Amazonas), znajdująca się w Ameryce Południowej, posiadająca największe dorzecze na świecie (o powierzchni ok. 7 mln km²) i największe zasoby wodne. Dlatego też w jej dorzeczu wyrastają największe lasy tropikalne. Zostaa odkryta w roku 1540 Hiszpana Francisco de Orellana, który jako pierwszy przepłynął rzekę z Andów do ujścia.

Długość od wieków była sporna. Dopiero w roku 2001 stwierdzono, iż rzeka ma długość 7025 km, co sprawilo ze jest bezspornie najdluższą rzeką na Ziemi. Zródła Amazonki znajduja się w południowym Peru w wysokich Anadach na północnym zboczu Mt. Mismi, na wysokosci 5,190 m.n.p.m., którego południowe zobocze tworzy sciane północną Kanionu Colca.

Płynie przez Peru, Brazylię i częściowo, jako rzeka graniczna, przez Kolumbię. Szerokość rzeki dochodzi w środkowym biegu do 20 km, zaś w biegu dolnym do 60 km. Ujście Amazonki do Atlantyku ma postać rozległej delty z licznymi, oddzielonymi od siebie, ramionami (około 200 odnóg). Przy ujściu rzeka ma prawie 80 km szerokości. Maksymalny przepływ przy ujściu dochodzi do 300 tys. m³/s. Amazonka ma ponad 1,100 doplywów z których 17 ma długosc przekraczającą tysiąc km.

Amazonia jest domem dla ponad 2,5 miliona gatunków owadów, dziesiątek tysięcy odmian roślin i około 2000 rodzajów ptaków i ssaków. Na terenie Amazonii istnieje największa na świecie różnorodność roślin, że na jeden kilometr kwadratowy przypada ponad 75.000 typów drzew i 150.000 gatunków innych roślin. Jeden kilometr kwadratowy Amazonii zawiera około 90.000 ton żyjących roślin. Mieszka tam też około 20% ze wszystkich ptaków na Ziemi. Do dnia dzisiejszego skatalogowano ponad 438.000 gatunków roślin, ale nadal pozostało jeszcze dużo, nieopisanych a nawet nie odkrytych.

Lasy Amazonii są zwane “zielonymi płucami świata”. To tu występuje największa produkcja tlenu, a zarazem pochłaniane jest najwięcej dwutlenku węgla na świecie. Panuje tam wilgotny klimat równikowy, o wysokiej średniej sumie opadów (do 4000 mm), ze średnimi rocznymi temperaturami od 24 do 27°C.
KIEDY PODROZOWAC DO AMAZONI?

Czy będziemy zadowoleni z naszej wyprawy do Amazonii w ogromnej mierze zależec będzie w jakim okresie roku sie tam wybierzemy, a dokładniej na jaką pogodę tam natrafimy.

Zamiast jednak jechac na slepo warto zapoznac sie z informacją o tym jakie warunki atmosferyczne panuja w poszczególnych częsciach ogromnego terytorium Amazonii w poszczegolnych okresach roku. Aby byc bardziej precyzyjny warto podzielic terytorium Amazonii na trzy regiony: Zachodnia, Cenralna i Wschodnia. (zobacz mapke). W ten sposob bedzie nam latwiej okreslic dla poszczegolnego regiony okres pory deszczowej.

Region Zachodn: A, to glownie zbocza Andow czyli region w ktorym rodzi sie wiekszosc rzek tworzacych dorzecze Amazonki, jest to glownie terytorium Peru, Boliwii i Ekwadoru.

Region Centralny – B, to terytorium zachodniej Brazyli od Manaus az do Iquitos w Peru.

Region Wschodni – C, to terytorium od wybrzeza Atlantyckiego Ameryki Południowej siągający prawie że do samego Manuas.

Podrozujac po Amazonii, chcemy uniknąc okresu w którym jest pora deszczowa, gdyż grozi to tym, że nasza np. 10 dniowa wyprawa może odbywac sie w 85% czasu w strugach ulewnego deszczu. Natomiast tak zwana pora sucha w Amazonii, w cale nie oznacza, iż zupełnie nie będzie padał deszcz. Może padac godzine lub dwie dziennie lub też może nie padac przez 2-3 dni.
Określmy teraz kiedy jest pora deszczowa w poszczególnych
rejonach.

Region Zachodni – A, najtrudniejszy do precyzyjnego okreslenia, ze wzgledu na fakt, iż mamy do czynienia z wysokimi górami i głębkimi dolinami w których panuja swoiste mikroklimaty. Generalnie pora deszczowa zaczyna sie w tym regionie w koncu grudnia i trwa aż do poczatku kwietnia. Wtedy też nie poleca sie zwiedzania atrakcji Peru na terytorium Andów (np, Machu Picchu). Najlepiej rozpocząc podróżowanie od konca kwietnia.

Region Centralny – B, tutaj pora deszczowa zaczyna sie od konca marca i trwa aż do czerwca.

Region Wschodni – C, tutaj pora deszczowa zaczyna sie od konca czerwca i traw do konca sierpnia.

Natężenie i długośc pory deszczowej uzależniona jest co cztery, piec lat od siły fenomenu „El Ninio”.

Znajac już terminy pory deszczowej, ktorą chcemy uniknąc, należy zastanowic sie kiedy dokladnie pojechac np, na tę 10-cio dniowa wyprawę. Czyli w jakim okresie tzw. pory suchej, trwajacej wiele miesiecy, jest najlepszy okres na podróżowanie. Otóż wybiera się tz, amazonska wiosne, czyli okres tuż po porze deszczowej, kiedy wiekszosc amazonskich blot znajduje sie pod wodą, co z jednej strony ulatwia poruszanie sie, gdyz uzywamy lodzi a z drugiej jest znacznie mniejsza ilosc komarow i innego robactwa. Po prostu nie zdążyły się jeszcze wylęgnąc. Wynika z tego jasno iż najmniej polecanym okresem podróżowania jest koniec pory suchej, kiedy to wszelkiego rodzaju owady przygtowuja sie do pory deszczowej, gromadzac zapasy i wtedy staja sie bardzo natretne, kąsając z dwojoną siłą każdego kto sie pojawi w ich zasiegu.
JAK PRZYGOTOWAC SIE NA WYPRAWĘ DO DŻUNGLI?
Szczepienia: Sugestie czy nakaz?

Gdy już wiemy kiedy zamierzamy wybrac się do Amazonii, należy sie do tego odpowiednio przygotowac, czyli zrobic listę koniecznych do zabrania rzeczy oraz zadbac o swoje zdrowie.

Decyzje o tym że jedziemy do dżungli powinnismy powziąśc co najmniej 3 miesiące przed wyjazdem aby miec wystarcza-jacy zapas czasu na dobre przygotowanie. Ogłaszająca wyprawę, organizator (agencja podróży) w momencie przesłania naszego zgłoszenia, czyli dezpozutu razem z aplikacją, winna przesłac nam cała informację z sugerowanymi lub wymaganymi szczepieniami, oraz w miarę dokładnym spisem co zabrac na wyprawę.

W zależności w jaką częśc amazonskiej dżungli się wybieramy, lista szczepien i lekarstw może byc bardziej wymagana niż sugerowana. W chwili obecnej, jedynymi terenami w całej Amazonii, gdzie wręcz mogą by wymagane od uczestników szczepienia na malarie, dur brzuszny czy żółtaczkę, są rejony północnej Brazyli przy granicy z Gujanami i Wenezuela (a także na poludniu Wenezueli). Na pozostałym terenie organizatorzy jedynie sugeruja uczestnikowi szczepienia, i na wszelki wypadek odsyłają ich do lekarzy. Ci z koleii, idą po najmniejszej czyli najbezpieczniejszej lini oporu i aplikują wszystkie sugerowane szczepienia.

W tym momencie przydaje sie poprzednie doświadczenie i zdrowy rozsądek. W końcu jednak trzeba samemu podjąc decyzję, które szczepienia brac a ktore nie? Warto pamiętac też, że większośc szczepien ważna jest na wiele lat.
Co więc zabrać ze srodków do ochrony swojego ciała?

– Środki przeciw malarii (o ile zdecydujecie o ich użyciu), aby były skuteczne konieczne jest rozpoczęcie kuracji przed wyjazdem, jej kontynuacja w trakcie wyprawy a także po wyjeździe z miejsca występowania choroby. W celu uzyskania szczegółowej informacji na temat stosowanych Śródków i przebiegu kuracji prosimy o jak najszybsze skontaktowanie się z lekarzem prowadzącym. Odradzamy „Larium” jako środek przeciw malarii o nieprzyjemnych skutkach ubocznych. Polecamy natomiast Malarone i Doxycycline.

– Inne leki takie jak Tylenol/Aspiryn lub podobne, antihistamine krem (na ugryzienia owadów), maść z antybiotykiem (Neosporin lub podobna), Pepto – Bismol lub inny podobny środek na zatrucia pokarmowe, a także przeciwko chorobie morskiej. Krem przeciw-słoneczny z wysokim filtrem, co najmniej 15 SPF.

– Zażywane leki dostępne na receptę – w ilości wystarczającej na cały pobyt oraz na kilka dodatkowych dni.

– Środki owadobójcze (Muskol, Jungle Juice, etc – o wysokiej zawartości DEET). Citronella i inne „naturalne” środki przeciw komarom nie mają pożądanej skuteczności w amazońskiej dżungli.

– Osobiste przybory toaletowe oraz mały ręcznik.
ILE I CO ZABRAC ZE SOBĄ?

– Obuwie, mogą to byc adidasy o dośc twardej podeszwie z głębokimi traktorami. Mogą byc też gumiaki. Najlepiej jednak zabrac tz „wodne buty” typu adidas, (nie polecamy tz „wodnych sandałów” na paskach, gdyż znaczna częśc stopy jest odsłonięta), które co prawda nabieraja wodę ale szybko ona z nich wypływa, a cała stopa jest chroniona siateczką (zobacz zdjecie). Ważne jest, aby buty te były już wcześniej używane. Proszę przy tym mieć na uwadze, że wędrując przez dżunglę, odwiedzając tamtejsze wioski i doświadczając prawdziwej Amazonii, będziecie musieli liczyć sie z tym, ze Wasze obuwie będzie nieraz mokre i oblepione błotem. Ale przy każdym strumieniu będzie łatwo je umyc. Obuwie gumowe czyli gumiaki, też spisuje sie w warunkach lasu tropikalnego znakomicie, jest stosunkowo niedrogie, łatwe w użyciu i utrzymaniu a przede wszystkim stanowi doskonałą ochronę przeciwko ukoszenion przez węże, owady i kolcom, nie wspominając o błocie. Jedynie w przypadku gdy trzeba przejsc przez głębszy strumien lub bagno, wtedy gumiaki nabiorą wody i często będzie trudno je wyjąc na stopie.
Warto też pomyslec o obuwiu na zmiane, gdy wrócimy ze szlaku do obozu, wtedy najlepsze będą;

– tenisówki, lub inne płócienne obuwie o gumowej podeszwie, szybkoschnące. Będą również nieodzowne na statku a także w mieście.

Aby byc przygotowany na wszystkie etapy wyprawy, trzeba również zabrac:

– ubranie, czyli spodnie i koszulki z krótkim i z długim rękawkiem (zwłaszcza te ostatnie stanowią ochronę przed owadami), lekką kurtkę lub płaszcz przeciwdeszczowy (niezbędny zwłaszcza na małych łódkach, którymi będziemy pływać), wygodne spodenki i spodnie (nie zabierac jeansów, które schną długo a dodatkowo, gdy mokre, są ciężkie i niewygodne w noszeniu), kostium kąpielowy, bielizna i skarpety, kapelusz z szerokim rondem (niezbędny jako ochrona przed słońcem, przydatny na wypadek deszczu),

– Nieduży plecak tz „day pack” odporny na działanie czynników atmosferycznych a przydatny w czasie kilkugodzinnych wędrówek, do którego zabierzemy prowiant, wode do picia, i inne drobiazgi.

– okulary przeciwsłoneczne – przydatne zwłaszcza podczas podróży po rzece, kiedy to odbicie tafli wody może być intensywnie oślepiające.

– Latarka z zapasowymi bateriami i żarówką na wymianę

– Sprzęt fotograficzny z zapasowymi bateriami i kartami pamięci oraz lornetka.

Dodatkowo można zabrać

– Sprzęt do wędkowania,

– Nóż, który przyda się w dżungli lub mini „surviving kit”

– Produkty na wymianę z tubylcami: D-cell batteries (w oryginalnych opakowaniach), latarki, T-shirty (mniejsze rozmiary!), ubrania dla dzieci i kobiet, przybory do makijażu, prześcieradła, rączniki, cukierki, noże, zabawki, haczyki na ryby i linki rybackie, czapki baseballowe i inne.

– Książki w języku hiszpańskim oraz różne podstawowe pomoce szkolne i środki medyczne – mogą okazać się miłym podarunkiem, dla biednych szkół działających w odległych rejonach dżungli, które będziemy odwiedzać.
Koncowe sugestie

Mając już całe wyposażenie warto jeszcze pomyslec o przygotowaniu psychiczym. Może w tym pomóc lektura kilku książek opisujących wyprawy do dżungli lub też przewodników po florze i faunie. Warto zabrac oprócz aparatu fotograficznego lub kamery video, róznież notatnik i kilka długopisów. A może warto by to co się będzie przeżywac opisac swoimi na swierzo formuowanymi słowami. Zachęcam do tego.

tekst w oryginale z polskimi znakami na stronie :
Polonijny Klub Podróżnika
www.odkrywcy.com/amazonia-porady-praktyczne-dla-podroznikow/