Największe zabytkowe amfiteatry na świecie - TOP 10
Niestety, wiele przewodników oraz opisów w Wikipedii z której informacje czerpią niemal wszyscy, znajduje się wiele błędów podających inną kolejność poszczególnych obiektów. Przykładem niech będzie Amfiteatr w Puli w Chorwacji wskazywany jako szósty co do wielkości, natomiast Amfiteatr w El-Djem w Tunezji wskazywany jest jako trzeci na świecie. Tymczasem...
Największe tego typu budowle na świecie
Koloseum w Rzymie nazywane również Amfiteatrem Flawiuszów, wzniesione w latach 70-72 do 80 r. n.e., Pojemność 70 000 widzów
Amfiteatr w Al- Dżamm (El Jem) w Tunezji z 230-238 n.e.. Pojemność 35 000 widzów.
Amfiteatr w Weronie we Włoszech z roku 30 n.e. Pojemność 30 000 widzów.
Amfiteatr w Puli z 14 r. n.e, w Chorwacji. Pojemność ponad 23 000 widzów.
Amfiteatr w Nimes we Francji z I w n.e. Pojemność 21 000 widzów.
Amfiteatr w Arles z roku 90 n.e. Pojemność 20 000 widzów.
Amfiteatr w Bosrze w Syrji z roku 106 n.e. Pojemność 20 000 widzów.
Amfiteatr w Aspendos w Turcji z 160 roku n.e. Pojemność 15 000 widzów.
Teatr w Epidauros w Grecji z roku 330 p.n.e Pojemność 14 000 widzów.
Odeon Heroda Attyka w Atenach z roku 161 n.e. Pojemność 6 000 widzów.
1
Koloseum w Rzymie nazywane również Amfiteatrem Flawiuszów, wzniesione w latach 70-72 do 80 r. n.e., Pojemność 70 000 widzów
Koloseum - amfiteatr Flawiuszów wzniesiony w latach 70-72 do 80 n.e. przez Wespazjana i Tytusa – cesarzy z dynastii Flawiuszów. duża, eliptyczna budowla o długości 188 m i szerokości 156 m, obwodzie 524 m, wysokości 48,5 m, z pojemną widownią, która mogła pomieścić do 70 tys widzów, choć różne źródła podają znacznie mniejszą pojemność, bo od 45 do 50 tysięcy widzów, co i tak pozwala dzierżyć palmę pierwszeństwa pośród innych budowli tego typu. Amfiteatr połączony był z galeriami komunikacyjnymi oraz areną z systemem podziemnych korytarzy. W 528 odbyły się tu ostatnie igrzyska. Pod koniec VI wieku wewnątrz amfiteatru wybudowano mały kościół, arenę przekształcono w cmentarz. Około 1200 rodzina Frangipani przejęła Koloseum i ufortyfikowała je, używając jako zamku. W 1349 w wyniku trzęsienia ziemi zawaliła się zewnętrzna część południowej ściany. W 1744 zostało ogłoszone miejscem męczeństwa chrześcijan. Zaprzestano eksploatować go w roli kamieniołomu.
Colosseum, Piazza del Colosseo, Rome, Metropolitan City of Rome, Italy Photo by Marco Chilese on Unsplash
2
Amfiteatr w Al- Dżamm (El Jem) w Tunezji z 230-238 n.e.. Pojemność 35 000 widzów.
Koloseum - Amfiteatr w El-Djem
Drugi co do wielkości amfiteatr na świecie oraz jedna z trzech najstarszych budowli tego typu na świecie. Thysdrus (dzisiejsze El Jem) zostało założone w 46 roku p.n.e.
Amfiteatr w El-Djem wielokrotnie zasłynął na całym świecie, stając się plenerem filmowym superprodukcji takich jak Quo Vadis. Elipsa budowli o obwodzie 427 m, długości 149 m i szerokości 124 m, mogła pomeścić ponad 35 000 widzów. Układ wejść został tak zaprojektowany, by tak duża liczba osób mogła wejść lub opuścić obiekt zaledwie w trzy kwadranse ! Amfiteatr zbudowany został w latach 230-238 n.e., a zabytek to dzieło samych Rzymian. Budulec sprowadzano z oddalonych o 30 km kamieniołomów w Sulectum (dzisiejsza Salakta) na wybrzeżu, a wodę doprowadzono podziemnym akweduktem ze wzgórz położonych 15 km na północny zachód od miasta.
Photo by Albin Marciniak
3
Amfiteatr w Weronie we Włoszech z roku 30 n.e. Pojemność 30 000 widzów.
Budowla została wzniesiona w I wieku n.e. Początkowo leżała na zewnątrz murów miejskich, w obręb których została włączona dopiero w III wieku. Na arenie amfiteatru odbywały się walki gladiatorów oraz walki z dzikimi zwierzętami. Zewnętrzne wymiary wzniesionej na planie elipsy budowli wynoszą 138,77×109,52 m, arena ma natomiast wymiary 73,68×44,43 m. Do wnętrza można było dostać się przez 64 oddzielne wejścia. Do czasów współczesnych z amfiteatru zachowały się dwie kondygnacje z 44 rzędami kamiennych siedzeń. Trzykondygnacyjny pierścień muru zewnętrznego zawalił się podczas trzęsienia ziemi w 1117 r. Współcześnie na widowni może zmieścić się 15 tysięcy osób.
Amfiteatr w Weronie we Włoszech Photo by Alberto Bigoni on Unsplash
4
Amfiteatr w Puli z 14 r. n.e, w Chorwacji. Pojemność ponad 23 000 widzów.
Amfiteatr zbudowany jest z białego wapienia na podstawie elipsy o wymiarach 132 x 105 m. Ze względu na umiejscowienie budowli na ścianie skarpy od strony morza składają się z trzech kondygnacji i osiągają maksymalną wysokość 32,45 m, a od strony lądu z dwóch. Dolna kondygnacja składa się z 32, a środkowa z 72 arkad. W najwyższej kondygnacji znajdują się 64 otwory w kształcie prostokątów. Wejście do amfiteatru umożliwia 15 bram.
Ampitheatre Pula Croatia Photo by Niels Bosman on Unsplash
5
Amfiteatr w Nimes we Francji z I w n.e. Pojemność 21 000 widzów.
Starożytny amfiteatr znajdujący się we francuskim Nîmes to jedna z najlepiej zachowanych budowli tego typu. Od 1840 roku posiada status zabytku o znaczeniu krajowym. Wzniesiony pod koniec I wieku amfiteatr ma wymiary 133×101 m i 21 m wysokości. Dwukondygnacyjną budowlę obiega rząd 60 arkad, flankowanych pilastrami zwieńczonymi kapitelami w porządku toskańskim. Amfiteatr przetrwał do czasów współczesnych w doskonałym stanie, zachowały się wszystkie rzędy siedzeń.
NIMES Arenes Photo by Laurent Bourdereaux
6
Amfiteatr w Arles z roku 90 n.e. Pojemność 20 000 widzów.
Pochodzący z czasów rzymskich amfiteatr z 20 000 miejsc, został w 1981 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W amfiteatrze w Arles kręcono także kluczowe sceny filmu akcji "Ronin", z udziałem Roberta De Niro oraz Jeana Reno.
Arles amphitheater Wikimedia Commons Photo by Stefan Bauer
7
Amfiteatr w Bosrze w Syrji z roku 106 n.e. Pojemność 20 000 widzów.
Budowę rozpoczęto i ukończono za panowania cesarza rzymskiego Trajana. Teatr pierwotnie został wybudowany poza murami miasta, lecz później został otoczony przez twierdzę Ajjubidów. Za czasów Omajjadów i Abbasydów otoczono go umocnieniami, a później za Fatymidów w 1089 roku został zamieniony w twierdzę, po której pozostała m.in. najstarsza zachowana średniowieczna wieża. W latach 1947 – 1970 teatr został odnowiony, odkryto go ze znacznych ilości piasku, które mogły przyczynić się do ochrony wnętrza teatru.
Bosra Amphitheater in Syria Photo by on Unsplash
8
Amfiteatr w Aspendos w Turcji z 160 roku n.e. Pojemność 15 000 widzów.
Doskonale zachowany starożytny amfiteatr na 15 000 miejsc, również obecnie wykorzystywanego do różnego rodzaju przedstawień i pokazów. teatr rzymski, ukończony w 160 roku. Widownia zbudowana została na naturalnym zboczu. Wymiary obiektu – szerokość 100 metrów, długość 70 metrów. Na scenie zbudowana 50-metrowa fasada, stanowiącą stałą dekorację. W tym amfiteatrze, 28 kwietnia 1987, swój ostatni koncert dała gwiazda piosenki francuskiej, Dalida, która 4 dni później popełniła samobójstwo.
Aspendos Amphitheater, Turkey, Wikimedia Commons Photo by Saffron Blaze
9
Teatr w Epidauros w Grecji z roku 330 p.n.e Pojemność 14 000 widzów.
Grecki teatr z 52 rzędami siedzeń ułożonych w dwóch kondygnacjach (po 32 i 20), zbudowany przez Polikleta Młodszego około 300 p.n.e., który mógł pomieścić 14 tysięcy widzów, okrągła orchestra, otoczona rowem odprowadzającym wody deszczowe, była z jednej strony zamknięta wysokim na 4 m proscenium. Widownia teatru jest swoistym fenomenem akustycznym. Rozmowa czy moneta rzucona na scenę w jej centralnym punkcie są dobrze słyszalne na całej widowni, bez względu na miejsce zajmowane przez widza. Zjawisko szczególnie korzystnej akustyki budowli stało się przedmiotem badań naukowych.
Epidaurus Amphitheater Wikimedia Commons Photo by Hugo PETITJEAN
10
Odeon Heroda Attyka w Atenach z roku 161 n.e. Pojemność 6 000 widzów.
Zbudowany został na południowo-zachodnim stoku Akropolu ateńskiego w 161 przez Heroda Attyka, który w ten sposób uczcił pamięć ukochanej małżonki, Aspasii Regilli. Odeon posiadał 32 rzędy widowni, gdzie mogło zasiąść do 6 tysięcy widzów. Wzniesiono go w stylu teatrów rzymskich. Scena o szerokości 35 metrów miała trzy kondygnacje. Okrągła orchestra o średnicy ok. 19 m wyłożona była szachownicą z białego i czarnego marmuru. Cały budynek, dla lepszej akustyki, przykryty był dachem z drewna cedrowego.
Odeon of Herodes Atticus, Greece, Athen, Wikimedia Commons Photo by Berthold Werner
Opracowanie zestawienia: Albin Marciniak
