Krzysztof Wielicki, himalaista, pierwszy zdobywca Everestu zimą
urodził się 5 stycznia 1950 roku w miejscowości Szklarka Przygodzicka (gmina Ostrzeszów) jako młodszy z dwójki dzieci dyrektora szkoły Edmunda Wielickiego oraz Gertrudy. W wieku 13 lat uczęszczał do liceum w Ostrzeszowie, a następnie śladami 4 lata starszego brata Zbyszka studiował na Wydziale Elektroniki Politechniki Wrocławskiej. W młodości w czasie wolnym angażował się w działalność harcerską. W Szklarce był zuchem, ale prawdziwa fascynacja tą organizacją rozwinęła się dopiero w liceum. Piął się w górę od harcerza przez zastępowego, przybocznego, drużynowego aż po szczepowego. Uroki górskiej wędrówki poznał jadąc w Sudety. Wyjazd w maju 1970 roku na Jastrzębią Turnię (Sokoliki) zapalił w Wielickim pasję, jaką była wspinaczka. Tydzień później ćwiczył już techniki linowe pod okiem B. Jankowskiego. W 1972 roku był uczestnikiem kursu wspinaczkowego i obozu zimowego pod kierownictwem W. Rutkiewicz. Lata 1972-1973 to okres, w którym Wielicki wspinał się głównie w Tatrach. Wtedy jeszcze nie przypuszczał, że stanie się jednym z najbardziej rozpoznawalnych ludzi światowego alpinizmu.
Krzysztof Wielicki nie poprzestał na wyprawach w Tatry. Stał się ważną cegiełką himalaizmu zarówno polskiego, jak i światowego. Wychodził na szczyty w pasmach Kaukazu, Hindukuszu, Pamiru Zachodniego, Alp, Dolomitów, Himalajów, Karakorum. Wielokrotnie zdobywał góry nowymi drogami, czego przykładem są chociażby wejścia nowymi drogami na Annapurnę Południową (Himalaje Nepalu), Ganesh II (Himalaje Centralne) czy Manaslu (Himalaje Nepalu). Aż trzykrotnie jako pierwszy człowiek na świecie stawał zimą na himalajskich ośmiotysięcznikach. Były to kolejno: Everest, Kanczendzonga i Lhotse. Ostatni z wymienionych zdobył solo w sylwestra 31 grudnia 1988 roku. Cztery lata wcześniej w paśmie Karakorum zasłynął szybkim wejściem na ośmiotysięcznik Broad Peak. Dokonał tego w ciągu zaledwie doby. Było to w tym czasie pierwsze wyjście w takim stylu na świecie. Jako piąty człowiek w historii himalaizmu i drugi Polak (po Jerzym Kukuczce) zdobył Koronę Himalajów i Karakorum (14 ośmiotysięczników leżących w paśmie Himalajów i Karakorum). Jej zdobywanie rozpoczął zimą 1980 roku od Mount Everestu, a zakończył w 1996 roku wejściem na Nanga Parbat. Cały projekt trwał 16 lat. W tym czasie Krzysztof Wielicki stanął na szczytach kolejno: Mount Everestu (8848 m np.m.), Broad Peak (8048 m n.p.m.), Manaslu (8163 m n.p.m.), Kangchenjungi (8586 m n.p.m.), Makalu (8463 m n.p.m.), Lhotse (8511 m n.p.m.), Dhaulagiri (8156 m n.p.m.), Annapurny (8091 m n.p.m.), Cho Oyu (8201 m n.p.m.), Shisha Pangmy (8021 m n.p.m.), Gasherbrum II (8035 m n.p.m.), Gasherbrum I (8068 m n.p.m.), K2 (8611 m n.p.m.), Nanga Parbat (8125 m n.p.m.). Swoją Koronę zdobywał w doskonałym stylu: prowadząc nowe drogi, wchodząc samotnie lub osiągając wierzchołek jako pierwszy zimą.
Niewątpliwie do największych osiągnięć Krzysztofa Wielickiego zalicza się pierwsze zimowe wejście na dach świata – Mount Everest (8848 m n.p.m.). Początkowo Wielicki miał wziąć udział w wejściu wiosennym, jednak w połowie listopada po rezygnacji W. Wróża dowiedział się, że będzie wchodził w skład zimowej ekspedycji na Everest. Warunki pogodowe nie sprzyjały wyprawie, wiał silny wiatr, a widoczność była ograniczona. Mobilizacją do działania stał się krótki termin pozwolenia na działalność na Evereście, który kończył się 15 lutego. Kierownik wyprawy A. Zawada uzyskał zgodę na przedłużenie pozwolenia o dwa dni – dokładnie tyle wystarczyło. Wielicki wspinając się, odznaczył się niezwykłą zawziętością i determinacją. Był przecież niespełna pół roku po przeszczepie palców u nóg odmrożonych na Annapurnie. Nie przywiązując wagi do otwierających się i krwawiących ran, parł do przodu. 17 lutego 1980 roku jako jeden z dwóch członków polskiej wyprawy narodowej stanął na szczycie świata. Razem z L. Cichym wpisali Polaków na stałe do annałów światowego himalaizmu, co stało się motorem napędowym do zdobywania kolejnych ośmiotysięczników zimą.
Krzysztof jest członkiem wielu organizacji, w tym prestiżowego The Explorers Club, honorowym członkiem Klubu Wysokogórskiego Katowice. W roku 1996 otrzymał tytuł Giganta przyznany przez poznański oddział Gazety Wyborczej. W 2000 roku został uhonorowany nagrodą Explorer, a rok później jako pierwszy Polak w historii prestiżowym odznaczeniem Lowell Thomas Award. Krzysztof Wielicki dał się poznać nie tylko jako wybitny alpinista, ale również jako kierownik wypraw. Koordynowana przez niego zimowa wyprawa na ośmiotysięcznik Broad Peak osiągnęła cel.
W jednym z wywiadów Krzysztof Wielicki powiedział: Jesteśmy postrzegani jako lodowi wojownicy, pionierzy w tej dziedzinie. W Europie Zachodniej, Pakistanie czy Nepalu mamy renomę i budujemy swoimi dokonaniami od lat wizerunek Polski, czego w kraju się czasami nie dostrzega. Wspinacze na całym świecie, ale i zwykli ludzie w Pakistanie czy Nepalu, na hasło "polski himalaizm" reagują jednoznacznie, powiem młodzieżowo: "szacun".
opracowanie
Magdalena Pająk
