Anna Czerwińska, alpinistka, pierwsza Polka, która zdobyła Koronę Ziemi

 Anna Czerwińska, alpinistka, pierwsza Polka, która zdobyła Koronę Ziemi

Urodziła się 10 lipca 1949 roku w Warszawie. Zmarła 31 styczni a2023r.

Przygodę z górami rozpoczęła, gdy miała 20 lat. Po uzyskaniu bardzo dobrego wyniku z egzaminu wstępnego, została przyjęta na Wydział Farmaceutyczny Akademii Medycznej w Warszawie, który ukończyła. Po trzech latach studiów doktoranckich otrzymała tytuł doktora nauk farmaceutycznych. W tej profesji pracowała jednak krótko, często porównując swój zawód do zdobywania najwyższych górskich szczytów. To właśnie góry sprawiły, że zaczęła naprawdę żyć i to one ukształtowały jej osobowość. Czerwińska całkowicie oddała się pasji górskiej, która nią zawładnęła od pierwszych wyjazdów w Tatry. To właśnie tatrzańskie szlaki stanowią początek jej fascynacji, to w nich wraz z K. Palmowską zdobywała doświadczenie i dokonywała swych pierwszych przejść. Z czasem przyszła kolej na Alpy, a wreszcie na himalajskie ośmiotysięczniki. Anna większość dróg pokonywała w zespołach kobiecych. Jest również pierwszą Polką mogącą poszczycić się zdobyciem Korony Ziemi. Uwielbia spływy kajakowe i rafting.

Anna wspinaczkowe szlify zdobywała w Tatrach, przechodząc takie klasyki jak Direttissima Kazalnicy czy Direttissima Małego Młynarza. Obie drogi z K. Palmowską, która przez lata pozostawała jej partnerką od liny. W 1977 roku z K. Palmowską przechodzi północną ścianę Matterhornu (4478 m n.p.m.). Tę samą drogę obie panie w towarzystwie jeszcze dwóch alpinistek I. Kęsy oraz W. Rutkiewicz pokonują w zimie następnego roku. Jest to pierwsze kobiece zimowe przejście tej ściany w ogóle. W 1979 roku zdobywając szczyt Rakaposhi (7788 m n.p.m.), debiutuje w górach najwyższych. Kilka lat później zespół Czerwińska-Palmowska zdobywa przedwierzchołek ośmiotysięcznika Broad Peak, tzw. Rocky Summit (8028 m n.p.m). 15 lipca 1985 roku razem z W. Rutkiewicz i K. Palmowską staje na Nanga Parbat (8126 m n.p.m.). Rok później w kierowanej przez J. Majera wyprawie mającej dokonać pierwszego przejścia filarem południowym K2 (8611 m n.p.m.), tzw. Magic Line, dociera do wysokości 8200 m n.p.m. Po przejściu samotnie i bez wsparcia z zewnątrz głównej grani Tatr w 1990 roku, na kilka lat wycofuje się z gór. Wraca 5 lat później, rozpoczyna projekt Korona Ziemi, który kończy w roku 2000, wchodząc na Mount Everest (8848 m n.p.m.), stając się tym samym drugą Polką po W. Rutkiewicz mogącą poszczycić się tym osiągnięciem. Rok później w sezonie wiosennym zdobywa Lhotse (8501 m n.p.m.), jako pierwsza Polka, a w jesiennym staje na Czo Oju (8201 m n.p.m.). W 2003 roku zdobywa swój kolejny Gaszerbrum II (8034 m n.p.m.). Ostatnim szóstym ośmiotysięcznikiem w jej dorobku jest zdobyte w 2006 roku Makalu (8485 m n.p.m.), ponownie czyni to jako pierwsza Polka.
Anna Czerwińska zasłynęła również wejściem na wszystkie najwyższe szczyty poszczególnych kontynentów tworzące tzw. Koronę Ziemi. Udaje jej się to jako 66 osobie na świecie. Jest pierwszą Polką, a po L. Cichym, drugim Polakiem w ogóle, który podołał temu zadaniu. Koronę Ziemi zdobywa w jej najtrudniejszej wersji tzw. wersji Messnera, wchodząc na 9 wierzchołków. Pierwszy ze szczytów Mont Blank zdobywa jeszcze w 1978 roku. Resztę zaczyna kompletować 17 lat później wejściem na dwa szczyty: południowoamerykańską Aconcaguę (6960 m n.p.m.) oraz afrykańskie Kilimandżaro (5985 m n.p.m.). W 1996 roku do listy dokłada kolejne trzy najwyższe wierzchołki Ameryki Północnej, Europy i Australii (w wariancie Bassa). Staje na Denali (dawniej Mount McKinley; 6194 m n.p.m.), Elbrusie (5642 m n.p.m.) oraz Górze Kościuszki (2230 m n.p.m.). Jedną z najbardziej izolowanych gór świata – Mount Vinson (5140 m n.p.m.) na Antarktydzie zdobywa w 1998 roku. Rok później staje na najwyższym szczycie Australii i Oceanii (według Messnera) – Puncak Jaya (dawniej Piramida Carstensza; 4884 m n.p.m.). Wejściem na Mount Everest w roku 2000 finalizuje projekt.

Anna Czerwińska przez większość swojego życia czynnie uprawiała wspinaczkę. Swoimi sukcesami zapisała się w annałach polskiego i światowego alpinizmu. Została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi. Jest także Honorowym Członkostwem Polskiego Związku Alpinizmu. Jest autorką wielu książek o tematyce górskiej m.in.: GórFanka Moje ABC w skale i lodzie, GórFanka na szczytach Himalajów, GórFanka w Karakorum 1979-1986, Atak rozpaczy, Tybet - dach świata, czy Korona Ziemi.
Anna Czerwińska jest osobą konsekwentnie realizującą swoje plany i marzenia. Żyje w zgodzie z samą sobą. Pomimo że skończyła niezwykle wymagający kierunek studiów, zdecydowała się porzucić wygodne życie i całkowicie oddać się swojej pasji. W książce Korona Ziemi tak wspomina wejście na najwyższe szczyty każdego kontynentu: To była wspaniała przygoda. Dała mi radość i satysfakcję, jakiej nie oczekiwałam. Przez kilka lat Korona nadawała sens mojemu życiu. Warto było powalczyć. Z każdego szczytu zabierałam swoim zwyczajem po parę kamyków. Mam teraz w domu całą kolekcję. Myśl, z jak odległych od siebie gór pochodzą, jest fascynująca. Są namacalnym dowodem, że moja Korona Ziemi stała się faktem.

opracowanie Katarzyna Tybor