Złotoryja
Polska stolica złota na Dolnym Śląsku
Prawa miejskie nadał Złotoryi już w 1211 roku Henryk Brodaty. To najstarsza udokumentowana lokacja na ziemiach polskich, co pod względem prawnym, czyni Złotoryję najstarszym miastem Polski. Złotoryja to około 16 000 miasto powiatowe w zachodniej części województwa dolnośląskiego. Leży na pograniczu dwóch typów krajobrazu. Jeden, odznaczający się wyraźnie monotonią falistej równiny, wiąże się z Wysoczyzną Chojnowską wchodzącą w skład Niziny Śląskiej. Drugi - pełen malowniczych zakątków pagórkowaty teren Pogórza Kaczawskiego, będący północną rubieżą Sudetów Zachodnich.
Najstarsze pozostałości pobytu człowieka w rejonie Złotoryi dostarczyły znaleziska z młodszej epoki kamienia, zwanej neolitem (ok. 5200-1800 p.n.e.). Ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego z VI/VII/-XII w. odkryto w najbliższych okolicach. Rozwój wydobycia złota, ściśle związanego z rozkwitem miasta, datuje się na lata ok. 1180 - 1240. Uzyskiwano wtedy od 24 do 48 kg żółtego kruszcu rocznie. Tereny ówczesnego górnictwa złota objęły Złotoryję oraz okolice. Prawa miejskie nadał Złotoryi w 1211 roku Henryk Brodaty. Ustrój prawny Złotoryi stał się wzorem dla następnych lokowanych osad w XIII w. Okres opłacalnego wydobycia złota ustał w XIV w.. Wówczas w Złotoryi, dzięki licznym przywilejom rozwinęło się sukiennictwo oraz browarnictwo. Powstanie miejscowej szkoły datuje się już na 1504 r., jej twórcą był Hieronim Wildenberg, zwany Aurimontanusem. Najlepszy okres związany jest jednak z Walentynem Trozendorfem, rektorem Złotoryjskiego gimnazjum w latach 1525 - 1556. W latach trzydziestych XVIII w. miasto stało się jednym z głównych ośrodków sukiennictwa na Dolnym Śląsku. W 2 połowie XIX w. powstało kilka większych zakładów przemysłowych.
Do dnia dzisiejszego kultywowane są górnicze tradycje miasta. Każdego roku, w mieście organizowane są Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w Płukaniu Złota. W 2000 r. i 2011 r. miasto było gospodarzem Mistrzostw Świata w Płukaniu Złota. "Złote" tradycje kultywuje w Złotoryi Polskie Bractwo Kopaczy Złota.
Baszta Kowalska - krzywa wieża
Klimatyczne uliczki prowadzace do rynku
· SZLAK POLSKIEJ MIEDZI (znaki niebieskie)
Złotoryja - Rokitnica - Rzymówka - Krotoszyce - Wilczyce - Legnica. Długość szlaku 26 km. Prowadzi on doliną Kaczawy, od Rzymówki widoki na dolinę Kaczawy i Równinę Jawora.
· SZLAK BRZEŻNY (znaki czerwone)
Złotoryja - Leszczyna - Stanisławów - Górzec - Jerzyków - Myślibórz - Grobla - Kwietniki - Świny - Bolków. Długość szlaku 40 km. Wiedzie on krawędzią Sudetów związaną z uskokiem brzeżnym sudeckim, liczne wzgórza zabudowane z wulkanicznych bazaltów. Po drodze skały z różnych okresów geologicznych, Park Krajobrazowy "Chełmy". Liczne atrakcje turystyczne m.in. stare piece hutnicze w Leszczynie.
· SZLAK SPACEROWY (znaki zielone)
Złotoryja - dolina Kaczawy - dolina Drążnicy (jaskinie pseudokrasowe) - Wilcza Góra - Wilków - Leszczyna - Prusice - Rokitnica. Długość szlaku 19 km. Biegnie malowniczą doliną Kaczawy, u stóp pseudokrasowych jaskiń - pieczar: Wilczej Jamy, Niedźwiedziej Jamy i Skalnego Wodospadu, dalej u podnóża rezerwatu geologicznego "Wilcza Góra". Po drodze stare piece hutnicze, tereny dawnego ośrodka górnictwa miedzi i złota, ruiny zamku Henryka Brodatego w Rokitnicy (tutaj z rąk księcia Złotoryja otrzymała prawa miejskie w 1211r.).
Warto wdrapać się krętymi schodami na wieżę, skąd rozciąga się rozległa panorama na miasto i Pogórze Kaczawskie.
