21 sierpnia 2000 zm Andrzej Zawada

21 sierpnia rocznica śmierci Andrzeja Zawady.

Andrzej Zawada (ur. 16 lipca 1928 w Olsztynie, zm. 21 sierpnia 2000 w Warszawie) – polski himalaista, z wykształcenia inżynier sejsmolog, pionier himalaizmu zimowego, autor filmów i fotografii z wypraw wysokogórskich, współautor książek alpinistycznych (m.in. Ostatni atak na Kunyang Chhish, 1973). Honorowy członek brytyjskiego Alpine Club, francuskiego Groupe de Haute Montagne oraz The Explorers Club.

W 1959 kierował pierwszym przejściem zimowym całej grani głównej Tatr. W 1965 dokonał drugiego przejścia drogi Bonattiego i Gobbiego na Wielkim Filarze Narożnym Mont Blanc. Był organizatorem i kierownikiem licznych wypraw wysokogórskich, m.in. w 1971 dokonał pierwszego wejścia na Kunyang Chhish (7852 m n.p.m.) w Karakorum, w 1973 pierwszego zimowego wejścia wraz z Tadeuszem Piotrowskim na szczyt siedmiotysięczny Noszak (7485 m n.p.m.) w Hindukuszu, w 1977 pierwszego przejścia północnej ściany Koh-i Mandaras (6628 m n.p.m.).
Wydane przez władze nepalskie potwierdzenie zimowego zdobycia w 1980 przez polską ekspedycję pod kierownictwem Andrzeja Zawady szczytu Sagarmatha (Czomolungma)
Grób Andrzeja Zawady na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Był kierownikiem wyprawy, która dokonała pierwszego zimowego wejścia na Mount Everest w 1980 (Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy stanęli na szczycie 17 lutego), a następnie wiosennej w tym samym roku, podczas której Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka poprowadzili nową drogę na wierzchołek najwyższego szczytu Ziemi.

Prowadził również zimową wyprawę na Czo Oju na przełomie 1984 i 1985, podczas której 12 lutego szczyt zdobyli (nową drogą, do dziś nie powtórzoną) – Maciej Berbeka i Maciej Pawlikowski oraz trzy dni później Zygmunt Andrzej Heinrich i Jerzy Kukuczka, dla którego było to drugie wejście na ośmiotysięcznik podczas jednego sezonu zimowego (osiągnięcia tego do dziś nikt nie powtórzył).

Na przełomie 1987 i 1988 poprowadził pierwszą zimową wyprawę na K2. Wyprawa nie osiągnęła szczytu, jednak podczas niej Maciej Berbeka jako pierwszy człowiek w historii przekroczył zimą granicę 8000 m w Karakorum, zdobywając 6 marca przedwierzchołek Broad Peak – Rocky Summit (8030 m).

Data i miejsce urodzenia: 16 lipca 1928, Olsztyn
Data i miejsce śmierci: 21 sierpnia 2000, Warszawa

Andrzej Zawada został uhonorowany dębem oraz tablicą pamiątkową w Alei Podróżników, Odkrywców i Zdobywców:
klubpodroznikow.com/konkursy/97-inne/1186-aleja-podroznikow