Cmentarz Orląt Lwowskich
Cmentarz zajmuje odrębne miejsce - stoki wzgórz od strony Pohulanki. Znajdują się na nim mogiły uczestników obrony Lwowa i Małopolski Wschodniej, poległych w latach 1918–1920 lub zmarłych w latach późniejszych. Często nazywany jest Cmentarzem Orląt, gdyż spośród pochowanych tam prawie 3 000 żołnierzy, większość to Orlęta Lwowskie, czyli młodzież szkół średnich i wyższych oraz inteligencja.
Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną cmentarz był regularnie grabiony i niszczony, rozbito pomniki żołnierzy amerykańskich i francuskich, którzy walczyli po stronie polskiej, a w katakumbach, na których nadbudowano dodatkowe piętro, umieszczono garaże i zakład kamieniarski. Przez część cmentarza poprowadzono drogę. Ostatecznej dewastacji dokonano w latach siedemdziesiątych. 25 sierpnia 1971 roku przy pomocy czołgów i maszyn budowlanych zniszczono kolumnadę, próbowano też zniszczyć wielkie pylony Łuku Chwały, które jednak skutecznie oparły się tym próbom, ostrzelano napisy na pylonach, zrównano z ziemią półkoliście ułożone na tarasach groby. Kamienne lwy, które stały niegdyś przed łukiem triumfalnym, przewieziono na rogatki miasta. W katakumbach w 1975 roku umieszczono zakład kamieniarski. Tak przestała istnieć najsłynniejsza nekropolia II Rzeczypospolitej.
Cmentarz był dewastowany systematycznie; zniszczono rzeźby, płyty nagrobne, wszystko, na tarczy, gdzie był herb Lwowa, umieszczono sierp i młot. Pod koniec lat sześćdziesiątych urządzono tam wysypisko śmieci. 25 sierpnia 1971 r. Na cmentarz wjechały czołgi i spychacze, by unicestwić do końca pomnik Chwały i zatrzeć pamięć o nim. Fundamenty pomnika były tak mocne, że zniszczenia do końca nie dokonano. W pamięci ludzkiej istniał nadal: noszono tam kwiaty i palono znicze. Od samego początku dewastowania Cmentarza Orląt Lwowskich trwała “druga strona Lwowa”, czyli Pomnika Chwały. Zjednoczyli się w niej Polacy w kraju i na świecie, mijały lata, a ich protesty, prośby do ówczesnych władz pozostawały bez odpowiedzi. Dopiero 20 maja 1989 r. pozwolono Polakom podjąć prace porządkowe na cmentarzu.
Rada miejska Lwowa zgodziła się na dokończenie ustalonych w porozumieniu z 2001 roku prac na cmentarzu, w tym na ponowne ustawienie figur na pomnikach: francuskich piechurów i amerykańskich lotników, nie wyraziła jednak zgody na ustawienie figur lwów przed centralnym pylonem łuku chwały ani na powrót Szczerbca na płytę Mogiły Pięciu z Persenkówki. W roku 2005 dyrektor cmentarza rozpoczął procedurę zmierzającą do usunięcia Szczerbca z płyty głównej, gdyż uznał go za symbol "polskiego militaryzmu".
Obowiązują opłaty za wstęp i fotografowanie