Malta, z jej bogatą historią i wieloma warstwami kulturowymi, kryje w swoich wnętrzach niezwykłe skarby, które pozwalają lepiej zrozumieć historię chrześcijaństwa oraz tradycje pogrzebowe w starożytności. Jednym z najbardziej fascynujących miejsc na wyspie, pełnym tajemnic i niezwykłych historii, są Katakumby św. Pawła w Rabacie. To jedno z najważniejszych miejsc kultu i pochówku wczesnochrześcijańskiego okresu, oferujące wgląd w życie i śmierć na przestrzeni wieków.
Planując wycieczkę na Maltę nie można pominąć zobaczenia legendarnego Rabatu. Tutaj natomiast poza zabytkową częścią naziemną, warto zejść także pod ziemię.
.
.
Historia Katakumb Św. Pawła
Katakumby św. Pawła w Rabacie są częścią rozległego kompleksu podziemnych cmentarzy, które powstały na Malcie jeszcze w czasach rzymskich. To miejsce, którego historia sięga nawet III lub IV wieku przed naszą erą, a które zostało później wykorzystywane jako miejsce pochówku przez Rzymian, Bizantyjczyków i wczesnych chrześcijan.
Nazwa katakumb wywodzi się od tradycji związanej z św. Pawłem, który według legendy miał być w tym miejscu więziony podczas swojej podróży na Malcie w 60 roku po Chrystusie, kiedy to przybył na wyspę po katastrofie morskiej. Choć naukowe dowody nie potwierdzają bezpośredniego związku pomiędzy św. Pawłem a katakumbami, to miejsce zyskało ogromne znaczenie jako symbol wczesnego chrześcijaństwa. W tym kontekście warto dodać, że katakumby św. Pawła są największym i najważniejszym archeologicznym dowodem obecności chrześcijan na Malcie w okresie początków Kościoła.
.
.
Struktura i Układ Katakumb
Katakumby św. Pawła są ogromnym kompleksem podziemnym, obejmującym ponad 2000 m². Cały system katakumb składa się z połączonych ze sobą hipogei – podziemnych komór grzebalnych, które były używane przez ponad sześć wieków, od czasów rzymskich aż po VII wiek. Główna część kompleksu jest wciąż dostępna dla zwiedzających. Wejście do katakumb prowadzi przez dwie duże sale, które są ozdobione filarami przypominającymi kolumny doryckie oraz fragmentami malowanych tynków. Choć większość dekoracji zniknęła w wyniku upływu czasu, wciąż można dostrzec ślady malowideł, które kiedyś pokrywały ściany.
W głównych salach znajdują się triclinia, czyli stoły wykute w skale, które były używane podczas rytuałów związanych z czczeniem zmarłych. Tego rodzaju struktury, obecne w rzymskich domach, służyły jako miejsce spożywania posiłków poświęconych pamięci zmarłych, co miało znaczenie zarówno w kontekście religijnym, jak i kulturowym.
Warto również wspomnieć, że katakumby były wielokrotnie przekształcane i wykorzystywane na przestrzeni wieków. W XIII wieku, podczas rechrystianizacji Malty, część przestrzeni została dostosowana do funkcji chrześcijańskiej świątyni. Dodano wtedy malowidła ścienne, które ozdabiały pomieszczenia i podkreślały religijny charakter miejsca.
.
.
Prace Archeologiczne i Odkrycia
Katakumby św. Pawła zostały odkryte w 1894 roku przez dr A.A. Caruanę, który był pionierem archeologii chrześcijańskiej na Malcie. Jego prace badawcze ujawniły nie tylko katakumby, ale także inne wykopaliska związane z wczesnym chrześcijaństwem na wyspie. W wyniku tych odkryć wprowadzono szerokie prace konserwatorskie i ochronne, dzięki którym katakumby zachowały swój wyjątkowy charakter.
Dr Caruana miał ogromny wpływ na zrozumienie funkcji tych podziemnych przestrzeni jako miejsc pochówku i kultu, a także przyczynił się do rozwoju archeologii maltańskiej w zakresie badań nad wczesnym chrześcijaństwem.
.
.
Katakumby Św. Pawła a Św. Katald
Tuż obok katakumb św. Pawła znajdują się Katakumby Św. Katalda, które są znacznie mniejsze, ale równie fascynujące. Zlokalizowane w podziemiach kościoła św. Katalda, te katakumby również oferują wgląd w wczesnochrześcijańską tradycję pochówku. Wejście do nich jest możliwe za datki na utrzymanie kościoła. To miejsce, o wiele mniej znane, przyciąga turystów, którzy pragną poznać wszystkie aspekty życia i śmierci wczesnych chrześcijan na Malcie.
.
.
Wizyty i Informacje Praktyczne
Godziny Otwarcia:
Katakumby św. Pawła są dostępne dla turystów codziennie od 9:00 do 17:00 (z wyjątkiem świąt państwowych). Ostatni wstęp odbywa się o godzinie 16:30.
Ceny Biletów:
Bilet wstępu do katakumb kosztuje 6 euro. Istnieje możliwość zakupu dodatkowego przewodnika audio za 2 euro, co zdecydowanie pomaga w pełni docenić historyczną i archeologiczną wartość tego miejsca.
.
.
Przewodniki:
Mimo że katakumby są dostępne do zwiedzania samodzielnie, warto zainwestować w przewodnik audio. Dzięki temu można poznać szczegóły dotyczące historii katakumb, ich funkcji oraz odkryć archeologicznych, które miały miejsce na tym terenie. Przewodnik daje również możliwość głębszego zrozumienia kontekstu historycznego i religijnego, który towarzyszył temu miejscu przez wieki.
Dojazd i Parking:
Katakumby św. Pawła znajdują się w miejscowości Rabat, około 12 km od stolicy Malty, Valletty. Można tam dojechać lokalnym transportem publicznym, a także wynajętym samochodem. W pobliżu katakumb znajdują się miejsca parkingowe, w tym przestronny parking, z którego można dojść do wejścia w ciągu kilku minut.
Przydatne Wskazówki:
Należy pamiętać, że katakumby są miejscem chłodnym i wilgotnym, więc warto zabrać ze sobą odpowiednią odzież.
Ze względu na dużą wartość historyczną i religijną katakumb, proszę pamiętać o zachowaniu ciszy i szacunku podczas zwiedzania.
.
.
Katakumby św. Pawła w Rabacie to jedno z najbardziej imponujących i intrygujących miejsc na Malcie, które pozwala podróżnym na głębokie zanurzenie się w historię wyspy. To nie tylko miejsce o ogromnym znaczeniu archeologicznym, ale także punkt, który łączy chrześcijańskie dziedzictwo z historią starożytnych Rzymian. Wizyta w tym miejscu to podróż w czasie, która nie tylko pozwala lepiej zrozumieć początki Kościoła na Malcie, ale także umożliwia spojrzenie na życie i śmierć z perspektywy minionych wieków.
.
.
bilety: muzeum + katakumby
Dorośli (18+): 6,00 €
Młodzież (12-17): 4,50 €
Seniorzy (60+): 4,50 €
Zniżki i studenci: 4,50 €
Dzieci (6-11): 3,50 €
Dzieci (1-5): bezpłatnie
.
.
.
St Paul’s Catacombs
Triq Hal-Bajjada, Rabat, Malta
https://heritagemalta.mt/explore/st-pauls-catacombs/
.
.
Transport publiczny
Najbliższy przystanek autobusowy oddalony jest o 5 minut spacerem. Chcesz dojechać tutaj komunikacją miejską?
Wyszukiwarka połączeń komunikacji zbiorowej na Malcie:
https://www.publictransport.com.mt/en/trip-planner
.
.
..
