Fort główny artyleryjski 50 "Prokocim"
Fort 50 Prokocim – jeden z fortów Twierdzy Kraków. Powstał w latach 1882-1886. Zadaniem fortu była obrona Traktu Lwowskiego. Jest to typowy fort artyleryjski. Razem z sąsiednimi fortami brał udział w zakończonych zwycięstwem walkach z Rosjanami, w grudniu 1914. W okresie międzywojennym służył jako magazyn wojskowy, a później cywilny. W latach 70. XX wieku został przekazany ówczesnej Akademii Medycznej w Krakowie. Obecnie niezagospodarowany. Fort otaczają ul. K. Kostaneckiego i ul. Medyczna.
opracowanie Karolina Zięba - Kulawik
Fort 50 Prokocim wchodził w skład III pierścienia Twierdzy Kraków. Jako ostatni w zespole umocnień strzegł przed zagrożeniami wynikającymi z obecności linii kolejowej
i drogi wylotowej z twierdzy. Zadaniem fortu była obrona Traktu Lwowskiego, obecnie jest to ul. Wielicka.
Plan obiektu, fort główny „Prokocim”, kat.b bez konserwacji. Kraków, w grudniu 1927
Archiwalny rzut całości założenia fortu 50; skala 1:800; oraz schematyczny przekrój po osi założenia; 1:400.
Fort Prokocim w Krakowie formalnie został przejęty w użytkowanie przez Akademię Medyczną, ale faktycznie nie został nigdy zagospodarowany. Obecnie stanowi własność miasta. Od okresu międzywojennego obiekt użytkowany był jako magazyn wojskowy, później cywilny, w latach siedemdziesiątych został opuszczony. Wskutek wielu lat całkowitego opuszczenia jest zdewastowany (niemal całkowicie pozbawiony stolarki oraz pierwotnego wyposażenia). Jest jednak dostęp do wszystkich pomieszczeń, korytarzy, kaponiery ze strzelnicami. Wały obronne oraz fosa również są zachowane, choć już niekompletnie. Od końca lat 90' postępuje dewastacja urządzeń fortu. W ostatnich latach skradziono unikalny sponson pancerny.
Archiwalny rzut całości założenia fortu 50; skala 1:800; oraz schematyczny przekrój po osi założenia; 1:400.
Fort Prokocim w Krakowie formalnie został przejęty w użytkowanie przez Akademię Medyczną, ale faktycznie nie został nigdy zagospodarowany. Obecnie stanowi własność miasta. Od okresu międzywojennego obiekt użytkowany był jako magazyn wojskowy, później cywilny, w latach siedemdziesiątych został opuszczony. Wskutek wielu lat całkowitego opuszczenia jest zdewastowany (niemal całkowicie pozbawiony stolarki oraz pierwotnego wyposażenia). Jest jednak dostęp do wszystkich pomieszczeń, korytarzy, kaponiery ze strzelnicami. Wały obronne oraz fosa również są zachowane, choć już niekompletnie. Od końca lat 90' postępuje dewastacja urządzeń fortu. W ostatnich latach skradziono unikalny sponson pancerny.
Fort główny artyleryjski 50 "Prokocim", Kraków
Fort Prokocim jest częścią Twierdzy Kraków, jednego z największych tego typu obiektów obronnych w Europie. Kraków jest mekką turystów z całego świata, przyjeżdżających by zobaczyć Wawel, Sukiennice czy Kopalnię soli w Wieliczce.
Niestety, mimo że co roku przybywają kolejne miliony turystów a miasto wydaje ogromne pieniądze na promocję by przyciągnąć kolejnych, nikt i nic nie robi by Forty Twierdzy Kraków włączyć do oferty turystycznej. Mało tego, miasto nie zamierza ich chronić a nawet pozwala na wyburzanie.
Przykładem jest fort w Bronowicach:
"Nie ma powodu, by chronić ten teren - przekonuje Elżbieta Koterba, wiceprezydent Krakowa. - Teraz jest tam teren z barakami, pomiędzy którymi rosną drzewa. Nie występuje tam chroniona zieleń. Także konserwator zabytków nie wskazał, że ten obszar powinien być chroniony. Dlatego wskazaliśmy ten obszar pod inwestycje - dodaje Koterba. Wiceprezydent podkreśla, że obszar ten nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania, a to oznacza, że jeśli przyszły, nowy właściciel będzie chciał tam wybudować blok, to zgodę dostanie."
Włodarze Krakowa niczym w amoku, ruszyli na podbój turystów z całego świata by pod hasłem Zimowej Igrzysk Olimpijskich ściągnąć ich kolejne miliony. Nakładami kilkunastu miliardów zł zostaną wybudowane kolejne, w większości jednorazowego użytku obiekty. Przyjadą turyści i co ? O kopalni, Wawelu Sukiennicach itp wie większość z potencjalnych przyszłych przyjezdnych. Może czas ruszyć głowami i za "czapkę gruszek i garść drobnych" dać turystom znacznie więcej ? dać im coś czego nie ma prawie nigdzie na świecie ? Czy uporządkowanie terenu fortów, zabezpieczenie, odpowiednie oznakowanie i stworzenie czytelnego i logicznego szlaku dla chcących zwiedzać, kosztuje aż tak wiele ? Czy może kosztować więcej niż nikomu już nie potrzebny stadion przy Reymonta ? Czy może kosztować więcej niż roczne utrzymanie Straży Miejskiej ? Śmiem twierdzić że przy odrobinie dobrej woli ze strony urzędników, stosunkowo niewielkich kosztach (choćby oszczędności drogowych na tegorocznej zimie ) tysiące pasjonatów sami doprowadzili by do tego, że Szlak Twierdzy Kraków stał by się kolejnym symbolem Krakowa. O potrzebie ratowania obiektów Szlaku Twierdzy Kraków, świadczy choćby ilość stron, blogów, książek, opracowań i wielu tysięcy pasjonatów jacy żyją tym tematem. Nie chodzi o to by z każdego fortu zrobić hotel, restaurację, dom kultury czy galerię. W większości 'trwałe ruiny" są bardziej interesujące niż otynkowane i obłożone szkłem inwestycje.
opracowanie Karolina Zięba - Kulawik
Fort Prokocim jest częścią Twierdzy Kraków, jednego z największych tego typu obiektów obronnych w Europie. Kraków jest mekką turystów z całego świata, przyjeżdżających by zobaczyć Wawel, Sukiennice czy Kopalnię soli w Wieliczce.
Niestety, mimo że co roku przybywają kolejne miliony turystów a miasto wydaje ogromne pieniądze na promocję by przyciągnąć kolejnych, nikt i nic nie robi by Forty Twierdzy Kraków włączyć do oferty turystycznej. Mało tego, miasto nie zamierza ich chronić a nawet pozwala na wyburzanie.
Przykładem jest fort w Bronowicach:
"Nie ma powodu, by chronić ten teren - przekonuje Elżbieta Koterba, wiceprezydent Krakowa. - Teraz jest tam teren z barakami, pomiędzy którymi rosną drzewa. Nie występuje tam chroniona zieleń. Także konserwator zabytków nie wskazał, że ten obszar powinien być chroniony. Dlatego wskazaliśmy ten obszar pod inwestycje - dodaje Koterba. Wiceprezydent podkreśla, że obszar ten nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania, a to oznacza, że jeśli przyszły, nowy właściciel będzie chciał tam wybudować blok, to zgodę dostanie."
Włodarze Krakowa niczym w amoku, ruszyli na podbój turystów z całego świata by pod hasłem Zimowej Igrzysk Olimpijskich ściągnąć ich kolejne miliony. Nakładami kilkunastu miliardów zł zostaną wybudowane kolejne, w większości jednorazowego użytku obiekty. Przyjadą turyści i co ? O kopalni, Wawelu Sukiennicach itp wie większość z potencjalnych przyszłych przyjezdnych. Może czas ruszyć głowami i za "czapkę gruszek i garść drobnych" dać turystom znacznie więcej ? dać im coś czego nie ma prawie nigdzie na świecie ? Czy uporządkowanie terenu fortów, zabezpieczenie, odpowiednie oznakowanie i stworzenie czytelnego i logicznego szlaku dla chcących zwiedzać, kosztuje aż tak wiele ? Czy może kosztować więcej niż nikomu już nie potrzebny stadion przy Reymonta ? Czy może kosztować więcej niż roczne utrzymanie Straży Miejskiej ? Śmiem twierdzić że przy odrobinie dobrej woli ze strony urzędników, stosunkowo niewielkich kosztach (choćby oszczędności drogowych na tegorocznej zimie ) tysiące pasjonatów sami doprowadzili by do tego, że Szlak Twierdzy Kraków stał by się kolejnym symbolem Krakowa. O potrzebie ratowania obiektów Szlaku Twierdzy Kraków, świadczy choćby ilość stron, blogów, książek, opracowań i wielu tysięcy pasjonatów jacy żyją tym tematem. Nie chodzi o to by z każdego fortu zrobić hotel, restaurację, dom kultury czy galerię. W większości 'trwałe ruiny" są bardziej interesujące niż otynkowane i obłożone szkłem inwestycje.
Projekt koncepcyjny zagospodarowania Fortu Prokocim
opracowanie: Karolina Zięba - Kulawik
Poniżej Fortu 50 Prokocim, przy ul. Wielickiej, na prawo od parkingu hipermarketu ''Tesco'', na terenie ogródków działkowych, jest schron amunicyjny, zbudowany w latach 1913 - 14. Obiekt jest bardzo zdewastowany i zaśmiecony, popada w ruinę.
Twierdza Kraków (niem. Festung Krakau) – pierwotnie austriackie dzieła obronne wokoło Krakowa, a obecnie bogate lapidarium historii architektury obronnej, gdzie obok prawie kompletnej twierdzy austriackiej istnieją dzieła starsze – kościuszkowskie fortyfikacje z XVIII w., Wawel oraz średniowieczne baszty cechowe.
Małopolskie twierdze
Kraków CYTADELA - WZGÓRZE WAWELSKIE
Kraków FORT 2 - KOŚCIUSZKO
Kraków FORT 4 - BŁONIA I FORT N-5
Kraków BASTION III KLEPARZ - FORT KLEPARSKI
Kraków FORT 12 (IVA) - LUNETA WARSZAWSKA
Kraków FORT 10 - BIAŁY PRĄDNIK I SZANIEC FS-11
Kraków FORT 9 - KROWODRZA
Kraków FORT N 8 - ŁOBZÓW
Kraków FORT 7 - BRONOWICE
Kraków BASTION V - LUBICZ ISZANIEC FS14 1/2, FS14
Kraków FORT 17 - LUNETA GRZEGÓRZECKA
Kraków FORT 15 - PSZORNA
Kraków SZANIEC FS-15, FS-16
Kraków FORT 31 - BENEDYKT
Kraków FORT 32 - KRZEMIONKI
Kraków FORT 33 - KRAKUS
Kraków SZANIEC FS 25 I FORT PIECHOTY ST III
Kraków SZANIEC FS 26 FS 27(FB 28) IS 26
Kraków SZANIEC FS 29 - 'ZAKRZÓWEK' IS-29 1/2
Kraków FORT BIELANY (KRĘPAK)
Kraków FORT 38 - SKAŁA
Kraków FORT 39 - OLSZANICA
KRAKÓW SZANIEC PIECHOTY IS III / 3
Kraków FORT 41 BRONOWICE MAŁE I FORT 41A MYDLNIKI
Kraków FORT 43 FORT 43A FORT 42
Pękowice FORT 44 TONIE FORT 44A PĘKOWICE
Zielonki FORT 45 ZIELONKI I FORT 45A BIBICE
KRAKÓW SZANIEC PIECHOTY IS-V-1, IS-V-2, IS-V-3
Węgrzce FORT 47 FORT 47A
Kraków - Mistrzejowice FORT 47 1/2 FORT 48
Kraków FORT 48A
Kraków FORT 49A FORT 49 FORT 49 1/4
Kraków FORT 49 1/2 WANDA FORT 49 1/2A MOGIŁA
Kraków FORT 50A LASÓWKA
Kraków FORT 50 PROKOCIM
Kraków FORT 50 1/2 W I O KOSOCICE
Kraków FORT 51 RAJSKO FORT 51 1/2 SWOSZOWICE
Kraków FORT 52 BOREK FORT 52A 'ŁAPIANKA'
Kraków - Skotniki FORTY 52 1/2 N I S SKOTNIKI
Kraków FORT 53A WINNICA
Kraków FORT 53 BODZÓW
Kraków BATERIA B-52-4, BATERIA B-52-5
Kraków BASTION 1 1 NA PIASKU
Kraków SZANIEC FS18, FS19, FS20
ślady poszukiwaczy skarbów
Poniżej Fortu 50 Prokocim, przy ul. Wielickiej, na prawo od parkingu hipermarketu ''Tesco'', na terenie ogródków działkowych, jest schron amunicyjny, zbudowany w latach 1913 - 14. Obiekt jest bardzo zdewastowany i zaśmiecony, popada w ruinę.
50°00′56,40″N 19°59′35,05
Twierdza Kraków (niem. Festung Krakau) – pierwotnie austriackie dzieła obronne wokoło Krakowa, a obecnie bogate lapidarium historii architektury obronnej, gdzie obok prawie kompletnej twierdzy austriackiej istnieją dzieła starsze – kościuszkowskie fortyfikacje z XVIII w., Wawel oraz średniowieczne baszty cechowe.
Małopolskie twierdze
Kraków CYTADELA - WZGÓRZE WAWELSKIE
Kraków FORT 2 - KOŚCIUSZKO
Kraków FORT 4 - BŁONIA I FORT N-5
Kraków BASTION III KLEPARZ - FORT KLEPARSKI
Kraków FORT 12 (IVA) - LUNETA WARSZAWSKA
Kraków FORT 10 - BIAŁY PRĄDNIK I SZANIEC FS-11
Kraków FORT 9 - KROWODRZA
Kraków FORT N 8 - ŁOBZÓW
Kraków FORT 7 - BRONOWICE
Kraków BASTION V - LUBICZ ISZANIEC FS14 1/2, FS14
Kraków FORT 17 - LUNETA GRZEGÓRZECKA
Kraków FORT 15 - PSZORNA
Kraków SZANIEC FS-15, FS-16
Kraków FORT 31 - BENEDYKT
Kraków FORT 32 - KRZEMIONKI
Kraków FORT 33 - KRAKUS
Kraków SZANIEC FS 25 I FORT PIECHOTY ST III
Kraków SZANIEC FS 26 FS 27(FB 28) IS 26
Kraków SZANIEC FS 29 - 'ZAKRZÓWEK' IS-29 1/2
Kraków FORT BIELANY (KRĘPAK)
Kraków FORT 38 - SKAŁA
Kraków FORT 39 - OLSZANICA
KRAKÓW SZANIEC PIECHOTY IS III / 3
Kraków FORT 41 BRONOWICE MAŁE I FORT 41A MYDLNIKI
Kraków FORT 43 FORT 43A FORT 42
Pękowice FORT 44 TONIE FORT 44A PĘKOWICE
Zielonki FORT 45 ZIELONKI I FORT 45A BIBICE
KRAKÓW SZANIEC PIECHOTY IS-V-1, IS-V-2, IS-V-3
Węgrzce FORT 47 FORT 47A
Kraków - Mistrzejowice FORT 47 1/2 FORT 48
Kraków FORT 48A
Kraków FORT 49A FORT 49 FORT 49 1/4
Kraków FORT 49 1/2 WANDA FORT 49 1/2A MOGIŁA
Kraków FORT 50A LASÓWKA
Kraków FORT 50 PROKOCIM
Kraków FORT 50 1/2 W I O KOSOCICE
Kraków FORT 51 RAJSKO FORT 51 1/2 SWOSZOWICE
Kraków FORT 52 BOREK FORT 52A 'ŁAPIANKA'
Kraków - Skotniki FORTY 52 1/2 N I S SKOTNIKI
Kraków FORT 53A WINNICA
Kraków FORT 53 BODZÓW
Kraków BATERIA B-52-4, BATERIA B-52-5
Kraków BASTION 1 1 NA PIASKU
Kraków SZANIEC FS18, FS19, FS20
- Fort 2 Kościuszko (al. Waszyngtona)
- siedziba Muzeum Kościuszkowskiego i Radia RMF FM
- Bastion II Kleparz. Dziś mieści się tu klub muzyczny
- Fort 4 Błonia (ul. Piastowska), zniszczony
- Bastion V Lubicz. Ruiny na rondzie Mogilskim
- Fort 7 Bronowice (ul. Rydla), własność wojska
- Fort 8 Łobzów (ul. Radzikowskiego), siedziba hurtowni
- Fort 9 Krowodrza - w dzisiejszym parku Wyspiańskiego
- Fort 10 Prądnik Biały (ul. Wybickiego)
- Fort 12 (IVa) Luneta Warszawska (ul. Kamienna). W czasie okupacji mieściło się tu więzienie gestapo
- Fort 15 Pszorna (al. Jana Pawła II)
- Fort 17 Luneta Grzegórzecka (obok dzisiejszej ul. Skrzatów)
- Fort 31 Benedykt (ul. Rękawka)
- Fort 32 Krzemionki. Zachował się jedynie jego fragment, leży przy siedzibie TVP Kraków
- Fort 33 Krakus - przy kopcu Krakusa, ruiny są dostępne dla zwiedzających
- Fort 38 Śmierdząca Skała (ul. Chełmska)
- Fort 39 Olszanica (ul. Kosmowskiego)- działa tu hotel
- fort Bielany lub Krępak (bez numeru), ul. Księcia Józefa
- Fort 41 Bronowice Małe (ul. Tetmajera), własność armii
- Fort 41a Mydlniki (ul. Wieniawy-Długoszowskiego)
- Fort 44 Tonie (ul. Jurajska) - siedziba Muzeum Otwarta Twierdza
- Fort 47 i 1/2 Sudół (ul. Powstańców)
- Fort 48 Batowice (ul. Wawelska)
- Fort 48a Mistrzejowice (ul. Ognistych Wici)
- Fort 49 Krzesławice (ul. Architektów)
- Fort 49a Dłubnia (ul. Petofiego) - Fort 49 1/2 Wanda
- kopiec Wandy - Fort 49 1/2 a (ul. Igołomska)
- Fort 49 1/4 Grębałów (ul. Kocmyrzowska), siedziba organizacji "Przyjaciel Konika" zajmującej się rehabilitacją na koniach dzieci niepełnosprawnych
- Fort 50 Prokocim (ul. Medyczna)
- Fort 50 1/2 W Kosocice (ul. Osterwy)
- Fort 50 1/2 O Barycz (ul. Hallera), ośrodek szkoleniowy
- Fort 51 Rajsko (ul. Droga Rokadowa), tu po zdjęciu z postumentu składowano pomnik Lenina
- Fort 51 1/2 Swoszowice (ul. Sawiczewskich)
- Fort 52 Borek (ul. Forteczna) - Fort 52a Jugowice (ul. Forteczna)
- Fort 52 1/2 S Skotniki (ul. Kozienicka), siedziba Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń
- Fort 52 1/2 N Sidzina (ul. Kozienicka)
- Fort 53 Bodzów (przy wzgórzu Solnik), zrujnowany
- Fort 53a Winnica (ul. Winnicka)
- zakład konserwacji zabytkowych mebli
