Fort 51 Rajsko
Jeden z największych fortów Twierdzy Kraków a nawet jeden z największych fortów swej klasy w całych Austro-Węgrzech, zbudowany w latach 1881 - 1884. Fort znajduje się na wzgórzu Rajsko, najwyższym w okolicy (349 m n.p.m.), będącym dobrym punktem obserwacyjnym. W pobliżu fortu przebiega Droga Rokadowa. Załoga Fortu 51 Rajsko liczyła 506 osób. Dla zabezpieczenia fortu w wodę, zbudowane zostały dwie studnie korbowe. Oddalenie od sąsiadujących fortów (Fort 52 Borek - 4,5 km, Fort 50 Prokocim - 3 km) wymuszały znacznie większą siłą ognia jaką dysponował Fort Rajsko. Na Forcie znajdowały się aż 24 stanowiska artyleryjskie. Teren Fortu od przedpola oddzielała fosa o głębokości 8 metrów. Na skrzydłach i w osi fortu, umieszczone były 3 kaponiery, służące do ostrzału poszczególnych odcinków fosy.
Czy istnieje w Krakowie fort większy od Rynku Głównego ? Tak. To właśnie fort artyleryjski Rajsko. Największy w Twierdzy i Muzeum Twierdzy Kraków pod względem rozległości i kubatury potężny fort z drugiej połowy XIX wieku. Chcesz zobaczyć niedostępne dotąd miejsca w koszarach, dowiedzieć się jak wyglądała higiena oraz życie w forcie w czasie wojny, sprawdzić jak gruby jest forteczny beton, a przede wszystkim spędzić czas w pięknym fortecznym parku, który czy to latem, czy zimą jest urokliwy i tajemniczy ?
