Zachowany obóz koncentracyjny niemieckich nazistów z wystawami o II wojnie św., eksponatami i dużym archiwum. Muzeum utworzone staraniem byłych więźniów KL Stutthof, na mocy uchwały Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku w dniu 12 marca 1962.
Muzeum zorganizowane jest na części dawnego obozu (ok. 20 ha). Wśród najważniejszych jego zabytków jest częściowo zachowany Stary Obóz, komora gazowa, komendantura wraz z garażami, przestrzeń ogrodów warzywnych i szklarni. Teren miejsca pamięci obejmuje także rekonstrukcję krematoriów, puste już dziś pola tzw. Nowego Obozu i Obozu Żydowskiego, a także pomnik monumentalny autorstwa Wiktora Tołkina. Szczególnie bogate są zgromadzone i przechowywane archiwa poobozowe. Na terenie Muzeum zainstalowana jest stała wystawa główna. Są też organizowane wystawy czasowe.
„Mamy moc sprawczą by pamiętać, ale nie mamy mocy by zatrzymać czas…”
Piotr Tarnowski, Dyrektor Muzeum Stutthof w Sztutowie
Muzeum jest dostępne przez cały rok, zwiedzającym umożliwia się uczestnictwo w projekcjach filmów dokumentalnych, zwiedzanie z przewodnikiem lub tzw. audioguidem.
Muzeum Stutthof w Sztutowie.
Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1939-1945)
ul. Muzealna 6, 82-110 Sztutowo
Historia KL Stutthof
Na udostępnianej do zwiedzania powierzchni zachowało się kilkanaście budynków i reliktów świadczących o tragicznej przeszłości tego terenu, m.in. kilka drewnianych baraków więźniarskich z lat 1939-1940, były budynek komendantury obozu, krematorium i komora gazowa.
Większa część infrastruktury byłego obozu została jednak zniszczona lub rozebrana w kilka lat po zakończeniu wojny, gdy teren nie miał swojego prawnego opiekuna. Nad całością terenu góruje od 1968 roku monumentalny Pomnik Walki i Męczeństwa projektu W. Tołkina. Artysta ten jest również autorem zrealizowanej koncepcji upamiętnienia całego terenu byłego obozu.
Wystawy stałe i czasowe dokumentujące historię okupacji Pomorza Gdańskiego, dzieje obozu Stutthof oraz los przebywających w nim więźniów eksponowane są w oryginalnych budynkach poobozowych. Trasa zwiedzania jest dodatkowo oznaczona kilkudziesięcioma tablicami historycznymi ze zdjęciami archiwalnymi.
Na zwiedzanie terenu i wystaw należy poświęcić około 2 godzin. Wszelką pomoc i informację można uzyskać w Biurze Obsługi Zwiedzających umieszczonym w dawnej wartowni zaraz przy głównym wejściu na teren Muzeum. Tam tez można nabyć wiele wydawnictw tematycznie związanych z historią Stutthofu. Do stałej dyspozycji zwiedzających jest również kino prezentujące filmy dokumentalne: przede wszystkim kroniki radziecką i polską z lat 1945-1946.
Pozostałe muzea byłych Niemieckich obozów zagłady na terenie Polski:
