Księgi kopernikańskie skradzione przez Szwedów, powróciły do Polski.

Księgi kopernikańskie skradzione przez Szwedów, powróciły do Polski.

Księgi kopernikańskie skradzione przez Szwedów, powróciły do Polski

i są prezentowane na wyjątkowej wystawie w Toruniu.

Wystawa z okazji jubileuszu 550. urodzin Mikołaja Kopernika. Podróż do renesansowej Italii 1500 roku.

 

 

W Toruniu w Ratuszu Staromiejskim, prezentowana jest wystawa poświęcona Mikołajowi Kopernikowi pt. "Misterium Słońca. Kopernik, syn Renesansu". Nie brakuje również dokumentów, rękopisów, inkunabułów i starodruków ściśle związanych z osobą Mikołaja Kopernika, kilka pisanych jego własną ręka. Wielką atrakcją wystawy jest chwilowy powrót do Polski bezcennych zabytków, będących dawniej własnością astronoma, a na co dzień przechowywanych w szwedzkiej Bibliotece Uniwersytetu w Uppsali. Kolejne dzieła to bogata prezentacja ikonografii kopernikańskiej oraz obrazów przedstawiających uczonego, które w Toruniu są po raz pierwszy prezentowane. By obejrzeć bezcenne relikty naszej historii, nie trzeba jechać aż za morze. Część ze zrabowanych ksiąg zobaczyć można w Toruniu.

 

 

Absolutny rarytas na wystawie to księga, dzięki której w 2010 r. możliwy był ponowny pochówek szczątków Mikołaja Kopernika we Fromborku. Włos znaleziony w tej księdze miał kod DNA zgodny z DNA czaszki odkopanej pod jednym z bocznych ołtarzy katedry we Fromborku. Przechowywane od najazdu szwedzkiego w Uppsali działo pt. "Calendarium romanum magnum" Johannesa Stoefflera przez prawie ćwierć wieku było używane przez Kopernika.

 

 


Na wystawie można zapoznać się z dziełami - obrazami, rysunkami i grafikami takich artystów, jak: Cima de Conegliano, Marco Basaiti, Benedetto Coda, Innocenzo Francucci da Imola, Andrea Mantegna, Giorgio Bonola, Carlo Urbino, czy Albrecht Dürer. Szczególne miejsce na ekspozycji wypełnia mit antycznego Apolla.

 


Wystawa jest częścią międzynarodowego projektu, przygotowywanego we współpracy z m.in. Biblioteką Apostolską w Watykanie, Biblioteką Uniwersytecką w Uppsali, Zamkiem Królewskim w Warszawie, Zamkiem Królewskim na Wawelu, Muzeum Narodowym w Krakowie, w Warszawie, w Poznaniu, Gdańsku, Wrocławiu, Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, wieloma archiwami i bibliotekami oraz muzeami diecezjalnymi i tematycznymi. 

 

 

Wystawa podejmuje temat młodzieńczego okresu życia Mikołaja Kopernika. Muzeum Okręgowe w Toruniu pod okiem i z wielkim zaangażowaniem Michała Kłosińskiego, przygotowało ekspozycję uświetniającą słynnego astronoma Mikołaja Kopernika, ale zarazem skupiającej się na wczesnym okresie życia uczonego, ukazującej jego podróże do Włoch, okres studiów na uniwersytetach w Bolonii i Padwie oraz wpływ kultury włoskiego renesansu na jego późniejsze dokonania. 

 

 

,,Misterium Słońca. Kopernik, syn renesansu"
Ratusz Staromiejski w Muzeum Okręgowym w Toruniu

08.09.2023 12:00 — 12.11.2023 17:00

https://muzeum.torun.pl/aktualnosci/misterium-slonca-kopernik-syn-renesansu/

 

 


Kurator: Michał Kłosiński

 


Ogrom literatury kopernikańskiej w Szwecji, opisuje powstały w 1914 r. raport „Bibliotheca Copernicana”. Wynika z niego, że z 46 tomów kopernikańskich z notatkami astronoma aż 39 znajduje się w Uppsali w tamtejszej bibliotece uniwersyteckiej, dwie w uppsalskiej bibliotece Obserwatorium Astronomicznego, jedna zaś znajduje się w Bibliotece Królewskiej w Sztokholmie. Na wystawie w Toruniu można zobaczyć 7 pozycji.

 

 

Szwedzi w 1626 r. ograbili całą północną Polskę. Ich łupem padły biblioteki klasztorne w Pelplinie, Tczewie, Oliwie i Żarnowcu. W tymże roku Szwedzi skonfiskowali także bibliotekę kolegium jezuickiego w Braniewie. Pośród wielu skradzionych ksiąg, znajdował się „De revolutionibus” egzemplarz dzieła Kopernika z 1543 r. Kolejne dni grabieży to ładowanie na wozy zawartości bibliotek we Fromborku. Nie oszczędzono oczywiście biblioteki przy katedrze. Przed śmiercią, w testamencie Kopernik przekazał cały swój zbiór diecezji warmińskiej. Niestety, wiele książek, które do niego należały, padło łupem Szwedów właśnie w czasie grabieży biblioteki we Fromborku. Biblioteka kolegium w Braniewie była jedną ze świetniejszych bibliotek europejskich czasów renesansu, reformacji i kontrreformacji.

 

 

W książce „Uratowane z Potopu„ opowiadają o tym Marcin Jamkowski oraz Hubert Kowalski:

"Całe flotylle mijały kamienne rafy koło Cytadeli i mknęły dalej. Konwoje płynęły przez Toruń i Malbork, by dotrzeć do Elbląga. A jeśli pogoda pozwalała, to i dalej – do Piławy. Tam szwedzkie zdobycze były przeładowywane na pełnomorskie żaglowce.

Pod pokłady trafiały dzieła sztuki, broń, stroje i przedmioty codziennego użytku. Księgi były wcześniej pakowane do beczek, które rzemieślnicy uszczelniali smołą. Na nich szczególnie zależało Szwedom".

 

 

Wystawa Staromiejskim Ratuszu która zajmuje całe piętro, prezentuje kilkaset eksponatów. Całość poprowadzona jest bardzo zgrabnie i opowiada o podróży młodego Mikołaja Kopernika do Italii na przełomie XV i XVI wieku.  Ukazuje więc w drogę, ścieżką edukacji młodego uczonego z Torunia przez Bolonię, Padwę, Rzym i Ferrarę. 

 

Kopernik podróżnik.

 


Kopernikańska podróż zaczyna się od Rzymu, do którego Kopernik dociera z Krakowa, pokonując alpejską przeprawę. Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. Kopernika poprowadziła chęć podróżowania, w roku wyjątkowym, jubileuszowym 1500. Temu apokaliptycznemu wydarzeniu, które na pewno zachęcało Kopernika do patrzenia w niebo, towarzyszyły włoskie zachwyty nad życiem społecznym i kulturowym Italii, nad architekturą, odkryciami archeologicznymi, oraz osobistościami z różnych dziedzin nauki. 

 


Kolejny etap kopernikańskiej podróży to Bolonia i studia prawnicze na najstarszym uniwersytecie świata. To także spotkanie z Domenico Navarrą - astronomem - platonistą, którego był uczniem, asystentem i współpracownikiem. Z Bolonii wyruszył Kopernik do Padwy na studia medyczne. Przeniesiemy się też z Kopernikiem z Padwy do Ferrary, aby dokończyć studia doktoranckie prawa kanonicznego. Czeka nas kolejny zachwyt nad renesansową sztuką i architekturą.

 


Podróż po renesansowej Italii to prawdziwa uczta dla miłośników sztuki włoskiego renesansu i Italii 1500 roku, na tle sylwetki wybitnego uczonego Mikołaja Kopernika. Pozwala ona godnie uczcić 550. rocznicę urodzin astronoma z Torunia. Twórca rewolucyjnej teorii heliocentrycznej, zmieniającej nasz sposób myślenia o wszechświecie i otaczającej nas rzeczywistości, jest ukazany w zestawieniu z najwybitniejszymi renesansowymi artystami, którzy na stałe stworzyli nowy kanon ponadczasowych wartości artystycznych. 

 

 

 

 

 

 

 

 

19 lutego 1473 roku w Toruniu urodził się Mikołaj Kopernik – twórca teorii heliocentrycznej i jeden z najważniejszych badaczy w dziejach nauki polskiej i światowej. W roku 2023 przypada 550. rocznica urodzin wielkiego astronoma i najsłynniejszego torunianina.

 

 

Powyższe zdjęcia i opisy przedstawiają zaledwie małą część z wystawy, prezentującej aktywną działalność Mikołaja Kopernika.

 

opracowanie & foto  Albin Marciniak

 

 

 

#MikołajKopernik #Toruń #Poland #misteriumsłońca #koperniksynrenesansu #kopernik550 #KujawyPomorze, #LubieTuByc, #SzlakKopernikański

Pokrewne artykuły

Administratorem Twoich danych osobowych jest Fundacja Klubu Podróżników Śródziemie Aleja Podróżników KRS: 0000556344 na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b RODO. Skontaktować się z nami możesz mailowo [email protected]