Ponidzie
Szlaki Ponidzia – wokół Buska-Zdroju
Dzięki dużemu urozmaiceniu terenu, wspaniałym zabytkom i unikalnej przyrodzie, Ponidzie jest regionem chętnie odwiedzanym przez turystów. Kraina ta oferuje szereg atrakcji tym, którzy cenią sobie aktywne spędzanie czasu, jak i tym, którzy szukają spokoju i wytchnienia. Kuracjusze, chcący podreperować swoje zdrowie, udają się „do wód” na kuracje zdrowotne. Stolicą i największym ośrodkiem turystycznym w regionie Ponidzia jest Busko Zdrój – kurort znany już od niemal 200 lat. Niegdyś zjeżdżały tu elity polityczne i artystyczne, dziś też chętnie odwiedzają je znane osoby i zwykli śmiertelnicy.
Potencjał turystyczny pozwolił na to, by powstał projekt „Szlak Wokół Słońca”, nawiązujący do wyjątkowo słonecznego klimatu Ponidzia, a w jego ramach utworzono kilka szlaków tematycznych: Szlak architektury, Szlak obrzędów i dziedzictwa kulturowego, Szlak fauny i flory, Szlak odnowy biologicznej, Szlak produktu lokalnego, Szlak umiejętności. Buska Lokalna Grupa Działania „Słoneczny Lider” ( twórca szlaku) wraz z partnerami przygotowała atrakcyjne katalogi informacyjne wzbogacone mapami. Można się zaopatrzyć w nie w punkcie informacji turystycznej w Busku - Zdroju, w budynku Samorządowego Centrum Kultury na ul. Mickiewicza 22, po czym podążać po atrakcjach Ponidzia wybranym szlakiem.
Trudno wymienić wszystkie atrakcje na „Szlaku Wokół Słońca”, bo jest ich naprawdę bardzo wiele. Warto na pewno dać się zaprosić do „Chlebowej Izby” przy Parafii p.w.św. Brata Alberta w Busku - Zdroju , gdzie w specjalnym piecu do wypiekania chleba kultywowana jest tradycja jego wypieku. W każdy czwartek odbywają się warsztaty pieczenia podpłomyków dla mieszkańców i kuracjuszy wraz z pogadankami edukacyjnymi o tradycjach piekarnictwa prowadzonymi przez proboszcza parafii, prałata ks. Marka.
W przepięknym Parku Zdrojowym centralne miejsce zajmuje zbudowane w klasycystycznym stylu Sanatorium „Marconi”, ukończone w roku 1836 przez znanego włoskiego architekta Henryka Marconiego. Kolumny, łuki i antyczne rzeźby nadają mu splendoru. Wokół szum drzew i wody w fontannie, kobierce kwiatów i starodrzew dający cień tworzą klimat do odpoczynku, a pełna gama zabiegów dostępnych w uzdrowisku służy poprawie zdrowia i regeneracji sił.
Kaplica św . Anny w Parku Zdrojowym w Busku - Zdroju, pochodząca z 1884 roku konkuruje urodą z kościółkiem św. Leonarda wybudowanym w XVII wieku na zachodnim skraju starego Buska. To prawdziwa perełka architektury drewnianej, z cennym późnobarokowym wnętrzem, otoczona równie zabytkowym cmentarzem. W okolicach zwiedzamy kolejne zabytkowe obiekty sakralne, wśród nich drewniane cacko: pochodzący z końca XII wieku kościółek św. Stanisława w Chotelku Zielonym.
Kulinarne uroki Ponidzia odkryjemy w Piwniczce „Pod Kogutem” w Pęczelicach, w gospodarstwie agroturystycznym Państwa Galosów, gdzie można spróbować regionalnego czereśniowego „Wina spod Kapturowej Góry”. Do wina doskonale pasują serki tzw. buncoki strzałkowskie ze Strzałkowa z Gospodarstwa Mleczarskiego Państwa Teresy i Piotra Łukasików, wyrabiane z różnymi dodatkami, takimi jak zioła, papryka czy czosnek niedźwiedzi. Oba te miejsca są wpisane na Szlak Kulinarny Ponidzia, wiodący przez obiekty gastronomiczne z kuchnią regionalną oraz lokalnych producentów żywności.
Miejscowość Szaniec jest interesująca ze względu na ruiny renesansowego dworu, zbudowanego z kamienia łupanego prawdopodobnie w latach 1580 – 1609 na jeszcze starszych fundamentach gotyckiej budowli. W centrum wsi znajduje się kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z 1499 roku. W ostatnich latach przez przypadek znaleziono na strychu kościoła 400-letnią figurę Matki Bożej z dzieciątkiem, oryginalne dokumenty i przedmioty liturgiczne sprzed wieków. Te cenne eksponaty znajdą swoje miejsce w tworzonym właśnie muzeum w Wiejskim Domu Kultury w Szańcu.
Aktywne spędzanie czasu zapewnia gościom Ośrodek Jazdy Konnej i Hipoterapii „Hipoland” na obrzeżach Buska- Zdroju, a tu oprócz jazdy konnej można skorzystać z przejażdżki konnym wozem turystycznym. Trasa prowadzi przez tereny występowania form krasu gipsowego , gdzie w zapadliskach ginęły kiedyś zwierzęta i ludzie, a nawet wozy konne, co uważano za karę boską. Do dziś te miejsca noszą nazwę „karaboski” – a wokół nich powstał rezerwat przyrody i stanowiska geologiczne.
Ciekawe miejsca, w których poznamy tradycyjne rzemiosła i spotkamy ciekawych artystów, rozpoczyna pracownia Pana Michała Imosy w Nowym Folwarku koło Buska-Zdroju. Niepełnosprawny artysta, dziennikarz i poeta - osobowość niebanalna, z kapitalnym poczuciem humoru - ma prywatną galerię sztuki znaną jako „ Imosowa Pecyna”. Tu można podziwiać dzieła jego autorstwa, jedyne w swoim rodzaju "portrety w chomątach" i wysłuchać arcyciekawych opowieści o portretowanych ludziach. Pan Michał jest autorem komiksu o Koziołku Matołku, do którego ilustracje wykonały dzieci z miejscowych szkół.
Pracownia Sztuki Rustykalnej „ARTE-RUSTICA” w Radzanowie zaprasza na warsztaty, podczas których poznajemy tajniki lepienia przedmiotów z gliny i malowania na szkle, można też zakupić artystyczne przedmioty dekoracyjne i biżuterię, albo odpocząć w ogrodzie. A skoro mowa o ogrodzie, to warto zajść do posesji z tabliczką „Ogród Tradycyjny” w Busku, przy ul. Wyszyńskiego 29. Gospodarze, państwo Masłowscy, udostępniają spacerowiczom swój przepiękny ogród, z wieloma odmianami kwiatów i krzewów, oczkami wodnymi i starymi jabłoniami tworzącymi baldachimy. Z kolei „Stara Kuźnia” w Broninie zaprasza na pokazy kowalstwa artystycznego, kucie monet i pokaz dawnego warsztatu kowala, z zabytkowym sprzętem.
Autor: Elżbieta Tomczyk-Miczka,
promocja regionu, autorka książek, dziennikarstwo turystyczne, wykładowca turystyki...
zdjęcia: Krystian Miczka