Zamek w Liwie, obecnie jako zachowana ruina gotyckiego zamku książęcego wzniesionego w XV wieku jako strażnica graniczna w miejscowości Liw.
W odbudowanym dworze kancelarii oraz w wieży bramnej gotyckiego zamku swoją siedzibę ma muzeum historyczne. Jego ekspozycja prezentuje historię zamku, fotokopie rysunków, malarstwo oraz broń i uzbrojenie z różnych epok. W okresie letnim przed zamkiem placówka organizuje różne imprezy plenerowe m.in. inscenizacje turniejów rycerskich. Obecnie dla zwiedzających udostępniono sale w odrestaurowanym dworze, a także wieżę bramną. Z dawnego Domu Dużego zachowały się jedynie gotyckie piwnice i część okalających go murów.
Zespół zamkowy w Liwie jest jednym z najciekawszych zabytków na pograniczu podlasko-mazowieckim. Około 1429 r. mistrz Niklos zbudował dla księcia warszawskiego Janusza I Starszego zamek murowany na sztucznej wyspie wśród bagien rzeki Liwiec, przy ówczesnej granicy księstwa. Warownię dokończył jego wnuk Bolesław IV, a rozbudowała księżna Anna Mazowiecka (ok.1500 r.).
(zdjęcie archiwalne, bo tej budowli już nie ma)
Po wygaśnięciu linii męskiej Piastów mazowieckich ich księstwo Zygmunt I Straszy wcielił do Korony, poza ziemią liwską którą wraz zamkiem zatrzymała księżniczka Anna Mazowiecka jako zaopatrzenie do czasu zamążpójścia. Po ślubie Anny w 1537 r. ziemię liwską przyłączono do Korony. W latach 1547-1556 zamek należał do królowej-wdowy Bony Sforzy. W 1656 r. („potop”) i 1703 r. (wojna północna) Szwedzi zdobywali i plądrowali warownię, która po drugim najeździe popadła w ruinę. W 1782 r. starosta Tadeusz Grabianka zbudował na siedzibę kancelarii starostwa i sądu ziemskiego dwór barokowy, który spłonął w połowie XIX wieku.
Podczas II wojny światowej niemiecki starosta Ernst Gramss zamierzał rozebrać ruiny zamku na cegłę. Zapobiegł temu młody polski archeolog Otto Warpechowski, przekonując starostę o krzyżackim rzekomo pochodzeniu zamku i doprowadzając do rozpoczęcia jego odbudowy. Prace renowacyjne, przerwane przez Niemców w 1944 roku, ukończono w 1961 r.
Obecnie zamek jest jednym z największych muzeów broni w Polsce, prezentując w swojej kolekcji broń białą, palną i drzewcową z XV-XX w. oraz dużym zbiorem malarstwa i grafiki o tematyce batalistycznej, zawierającym dzieła m. in. Wojciecha i Jerzego Kossaków, Tadeusza Ajdukiewicza, Leona Kaplińskiego, Stefano Della Belli, Eryka Dahlberga. Wystroju wnętrz dopełniają zabytkowe meble i tkaniny.
Wszyscy odwiedzający Liw podkreślają unikalny, kameralny nastrój panujący w muzeum i jego najbliższej, nadrzecznej okolicy, nieskażonej cywilizacją, jakby żywcem przeniesionej z osiemnastowiecznych pejzaży.
Ziemia Liwska wykształciła się prawdopodobnie w XIII – XIV w. jako jedna z 16 ziem Mazowsza. Obejmowała ona powierzchnię 1038 km 2. Ziemia liwska odgrywała szczególną rolę: jako terytorium graniczne (granica Mazowsza przebiegała na rzece Liwiec) broniła dostępu do stołecznej wówczas ziemi czerskiej od wschodu skąd spadały najazdy Jaćwingów i Litwinów i z tej przyczyny książęta osiedlali w ziemi liwskiej głównie rycerstwo, zobowiązane za nadania ziemskie do służby wojskowej na rzecz władcy. Z pierwszych, rycerskiego pochodzenia osadników, wywodziła się drobna szlachta zamieszkująca liczne na tym terenie zaścianki. Liczba szlachty sięgała ponad 40 % ogółu ludności co stanowi rekord światowy. Po uniach Polski z Litwą ziemia liwska była w XV w. „bazą demograficzną”, z której wywodziło się wiele rodów zamieszkujących później Podlasie i kresy wschodnie. Kres istnieniu ziemi liwskiej położyły rozbiory.
Po wygaśnięciu linii męskiej Piastów mazowieckich ich księstwo Zygmunt I Straszy wcielił do Korony, poza ziemią liwską którą wraz zamkiem zatrzymała księżniczka Anna Mazowiecka jako zaopatrzenie do czasu zamążpójścia. Po ślubie Anny w 1537 r. ziemię liwską przyłączono do Korony. W latach 1547-1556 zamek należał do królowej-wdowy Bony Sforzy. W 1656 r. („potop”) i 1703 r. (wojna północna) Szwedzi zdobywali i plądrowali warownię, która po drugim najeździe popadła w ruinę. W 1782 r. starosta Tadeusz Grabianka zbudował na siedzibę kancelarii starostwa i sądu ziemskiego dwór barokowy, który spłonął w połowie XIX wieku.
Podczas II wojny światowej niemiecki starosta Ernst Gramss zamierzał rozebrać ruiny zamku na cegłę. Zapobiegł temu młody polski archeolog Otto Warpechowski, przekonując starostę o krzyżackim rzekomo pochodzeniu zamku i doprowadzając do rozpoczęcia jego odbudowy. Prace renowacyjne, przerwane przez Niemców w 1944 roku, ukończono w 1961 r.
Obecnie zamek jest jednym z największych muzeów broni w Polsce, prezentując w swojej kolekcji broń białą, palną i drzewcową z XV-XX w. oraz dużym zbiorem malarstwa i grafiki o tematyce batalistycznej, zawierającym dzieła m. in. Wojciecha i Jerzego Kossaków, Tadeusza Ajdukiewicza, Leona Kaplińskiego, Stefano Della Belli, Eryka Dahlberga. Wystroju wnętrz dopełniają zabytkowe meble i tkaniny.
Wszyscy odwiedzający Liw podkreślają unikalny, kameralny nastrój panujący w muzeum i jego najbliższej, nadrzecznej okolicy, nieskażonej cywilizacją, jakby żywcem przeniesionej z osiemnastowiecznych pejzaży.
Ziemia Liwska wykształciła się prawdopodobnie w XIII – XIV w. jako jedna z 16 ziem Mazowsza. Obejmowała ona powierzchnię 1038 km 2. Ziemia liwska odgrywała szczególną rolę: jako terytorium graniczne (granica Mazowsza przebiegała na rzece Liwiec) broniła dostępu do stołecznej wówczas ziemi czerskiej od wschodu skąd spadały najazdy Jaćwingów i Litwinów i z tej przyczyny książęta osiedlali w ziemi liwskiej głównie rycerstwo, zobowiązane za nadania ziemskie do służby wojskowej na rzecz władcy. Z pierwszych, rycerskiego pochodzenia osadników, wywodziła się drobna szlachta zamieszkująca liczne na tym terenie zaścianki. Liczba szlachty sięgała ponad 40 % ogółu ludności co stanowi rekord światowy. Po uniach Polski z Litwą ziemia liwska była w XV w. „bazą demograficzną”, z której wywodziło się wiele rodów zamieszkujących później Podlasie i kresy wschodnie. Kres istnieniu ziemi liwskiej położyły rozbiory.
Zamki w Polsce - obiekty polecane do zwiedzania
Zamek Liw
