Pałac Wiśniowieckich i Mniszchów w Wiśniowcu
Moja kolejna już podróż na Ukrainę, tym razem zawiodła mnie do obwodu tarnopolskiego. Odwiedzając wiele miejsc z bogatą historią Polski i Polaków, dotarłem także do Wiśniowca. Wiśniowiec od początku swego istnienia aż do ostatniego rozbioru wchodził w skład Polski i był częścią województwa wołyńskiego.
Miasto liczy około 3400 mieszkańców. W 1944 r. nastąpiła ponowna okupacja radziecka. W 1945 na podstawie traktatu pokojowego kończącego drugą wojnę światową Wiśniowiec ostatecznie znalazł się w Ukraińskiej SRR, a po upadku ZSRR w roku 1991 miasto należy do Ukrainy. Pomimo licznych działań wojennych prowadzonych na tych terenach w ciągu ostatnich 300 lat zachowały się w Wiśniowcu liczne zabytki, z których największym jest pałac Wiśniowieckich.
Zespół pałacowo-parkowy jedno z najznakomitszych barokowych rezydencjalnych założeń magnackich na Wołyniu.
Jest wielce prawdopodobne, że w miejscu wznoszącej się obecnie budowli istniała wcześniejsza, być może w typie palazzo in fortezza. Przemawia za tym fakt eksponowania bardzo regularnych, bastionowych fortyfikacji. Najprawdopodobniej zastąpiła ją kolejna, pochodząca z przełomu XVII i XVIII wieku.
Budowla ta miała zostać następnie przekształcona za sprawą francuskiego architekta majora Jakuba Daprèsa Blangeya około roku 1720 z fundacji księcia Michała Serwacego Wiśniowieckiego. Rozbudowa skrzydeł pałacowych nastąpiła zapewne po 1728 r., po ślubie hetmana z Teklą Rożą z Radziwiłłów. Powstały ostatecznie układ założenia z dwustopniową gradacją dziedzińców avant-cour i cour d’honneur stanowi najbardziej klarowny przykład kompozycji przestrzennej o genezie francuskiej.
Za czasów Mniszchów pałac rozszerzono i przebudowano w stylu rokokowym. Został wykończony w 1781 r. Okres, kiedy Wiśniowiec należał do przedstawicieli tej rodziny, jest uznawany za czas największego rozkwitu rezydencji. W pałacu dwa razy gościł król Stanisław August Poniatowski.
Pałac przetrwał I wojnę światową stosunkowo dobrze, a dopiero w 1920 r. w czasie wojny z ZSRR został doszczętnie zniszczony i obrabowany. Odnowiony został w okresie międzywojennym przez architekta Władysława Horodeckiego w roku 1924. Ponownie ucierpiał w 1944 r., w czasie II wojny światowej, po której w latach 50. XX wieku odbudowano go i zamieniono na szkołę
Pałac był otoczony fortyfikacjami bastionowymi z trzema dużymi wysuniętymi bastionami i czwartym mniejszym w narożu od strony rzeki.
Stan obecny odbudowanego pałacu.
Obszerny opis i rys historyczny:
Адреса: Україна, Тернопільська область, смт Вишнівець, вул. Замкова, 5.
Тел. (03550) 3-12-34,.
Час роботи: з 8-00 до 17-00.
Jako ciekawostka:
Herb identyczny jak herb Milicza – w kształcie tarczy o zaokrąglonym dnie i prostym szczycie, z białym tłem. Ukazuje św. Jerzego w pełnej zbroi płytowej i z kopią w dłoni, jadącego na rycerskim rumaku. Święty zmaga się z zielonym smokiem.
W głównym holu pałacowym, wisi sporych rozmiarów panorama Warszawy z XIXw.