Sudamja – wiecie co to takiego?

Klub Podróżników Chorwacja Odsłony: 1099

Sudamja – wiecie co to takiego?

Sudamja to imieniny chorwackiego miasta Split. Obchodzone co roku 7 maja podczas, których najważniejszą postacią jest patron Splitu św. Dujam. I choć nie jest bardzo popularnym i szeroko znanym świętym, jego życie związane jest mocno z historią i współczesnością samego miasta.

Miasto Split, Chorwacja. foto Albin Marciniak

Kim był?
Nie wiadomo dokładnie kiedy Dujam (lat. Domnius) się urodził, ale z pewnością pochodził z zamożnej Syryjskiej rodziny. Studiował w Antiochii skąd wyruszył z misją szerzenia wiary w stronę dużego zespołu miejskiego leżącego na wybrzeżu Adriatyku - Salony, głównego miasta rzymskiej prowincji Dalmacji.

Relikwiarz św. Duje - Katedra w Splicie, Chorwacja. foto Albin Marciniak

Według tradycji kościoła w Chorwacji, Dujam był uczniem apostoła Piotra i pierwszym wyświęconym biskupem Salony. Zginął na rozkaz cesarza Dioklecjana w kwietniu 304 roku na arenie miejskiego amfiteatru wraz z innymi wiernymi. Został pochowany przez rzymskich żołnierzy w kościele Manastirine. W tym miejscu w V wieku został wzniesiony kościół, którego pozostałości, jak i sam pusty grób świętego można zobaczyć w Salonie.

Katedra św. Duje w Splicie, Chorwacja

W VII wieku mieszkańcy antycznej Salony, uciekli do opustoszałego już wtedy, pałacu cesarza Dioklecjana, aby w nim schronić się przed napadami Awarów i Słowian. Założyli miasto, które dzisiaj nazywamy Split. Z czasem, dzięki namowie ówczesnego biskupa Jana z Ravenny, przenieśli relikwie Dujma do nowopowstałego miasta wybierając go na niebieskiego patrona.

Co ciekawe - dzisiejsza katedra, w której przechowywane są relikwie Dujma została wybudowana jako mauzoleum cesarskie. Dioklecjan po swojej śmierci został w nim pochowany i to jest fakt historyczny. Chrześcijanie, którzy w VII wieku przyszli do opustoszałego pałacu zniszczyli jego sarkofag (najprawdopodobniej topiąc go w morzu) i przemianowali miejsce na chrześcijańską katedrę. To w niej można zobaczyć ołtarz, w którym znajdują się relikwie Dujma.

procesja Dujama patrona miasta Split

Imieniny miasta
Z tej właśnie katedry, co roku, w uroczystej procesji wynoszony jest relikwiarz patrona miasta i w uroczystej procesji obnoszony ulicami miasta. Bez względu, w który dzień tygodnia święto wypadnie, zawsze ten dzień jest dniem wolnym od pracy. W tym roku możecie odwiedzić Split i uroczystości zobaczyć na żywo!

procesja Dujama patrona miasta Split

Najstarsze pisane informacje o Dniu Miasta pochodzą z XIV wieku ze Splickiego Statutu. Tłumaczą one jak dzień powinien być obchodzony. Od tego czasu, bez względu na okoliczności historyczne, starano się co roku obchodzić uroczystości.

procesja Dujama patrona miasta Split

Oprócz uroczystości kościelnych odbywa się szereg imprez towarzyszących obchodom Dnia Miasta. W tym regaty łodzi wiosłowych pomiędzy przedstawicielami Uniwersytetów z Cambridge, Oxfordu i Splitu, która w 2023 roku odbędzie się już po raz dwudziesty pierwszy, 14-15 maja.

Pamiętajcie, żeby w Dniu Miasta kupić uśmiechniętą drewnianą łyżkę! Mieszkanki Splitu robią to co roku zapewniając swoim rodzinom dobrobyt na kolejne miesiące.

ruiny antycznego miasta Salona, Dalmacja, Chorwacja. foto Albin Marciniak

Salona

Park archeologiczny Salona znajduje się 10 km w linii prostej od serca współczesnego Splitu – pałacu Dioklecjana wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jego fragmenty widać tuż za głównym skrzyżowaniem w miejscowości Solin, w drodze do lub z Trogiru.

tekst Agnieszka Puszczewicz

opracowanie &foto Albin Marciniak