Valletta, stolica Malty, to miasto wyjątkowe pod wieloma względami. Położona na półwyspie Sceberras, rozciąga się pomiędzy dwiema zatokami – Grand Harbour i Marsamxett Harbour. Jest to najdalej wysunięta na południe stolica w Europie, łącząca w sobie wyjątkowe walory historyczne, architektoniczne i kulturowe.
Założona w 1566 roku przez Zakon Maltański, Valletta jest prawdziwym klejnotem barokowej architektury. Miasto zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i jest uważane za jedno z najlepiej zachowanych historycznych miast w Europie. Jego układ urbanistyczny, wąskie uliczki, monumentalne budowle oraz liczne zabytki sprawiają, że Valletta jest niezwykle popularnym celem turystycznym.
Mimo niewielkich rozmiarów (powierzchnia miasta to zaledwie 0,8 km²), Valletta skrywa wiele skarbów. Od majestatycznej Konkatedry Świętego Jana, przez Teatr Manoela, po liczne muzea i malownicze ogrody – miasto zachwyca każdego, kto je odwiedzi. Dzięki swojemu wyjątkowemu położeniu nad błękitnymi wodami Morza Śródziemnego, Valletta oferuje również spektakularne widoki na otaczające zatoki i okoliczne miejscowości.
Valletta to miejsce, w którym historia spotyka się z nowoczesnością. To dynamiczna stolica, która zachowuje swój unikatowy charakter, będąc jednocześnie ważnym centrum kulturalnym, administracyjnym i handlowym Malty.
Kontynuując plan odwiedzenia wszystkich stolic europejskich, tym razem padło na Vallettę. Do dziś jest ona skarbnicą sztuki, architektury, historii i kultury na wyspie. Jest również głównym ośrodkiem handlu i biznesu. Zwiedzanie miasta zajmuje dwa, trzy dni, lecz równie ciekawe może się okazać spacerowanie po murach obronnych i uliczkach, przy których mieści się wiele tradycyjnych domów z balkonami.
Główną arterią miasta jest Trq ir-Repubblika, pełna sklepów ulica, na której rankiem i wczesnym wieczorem zamknięty jest ruch kołowy. Ulica przecina całe miasto i kończy się na krańcach półwyspu, u podnóża Fort St Elmo (fortu św. Elma). Odchodzące od niej liczne przecznice tworzą sieć ulic, które w ciągu wielu lat niewiele się zmieniły.
Położenie Valletty jest dość strategiczne, dlatego już dawno stanowiła przedmiot zainteresowań Turcji i Europy. Miasto zostało zbudowane od zera przez rycerzy z zakonu Joannitów. Jego projekt stworzył, przysłany przez papieża Piusa IV, włoski architekt, uczeń Michała Anioła, Francesco Laparelli. Układ ulic oparł na planie hippodamejskim, czyli ulice przecinają się ze sobą pod kątem prostym. W ten sposób wszystkie ulice tworzą zgrabną szachownicę. Wiele z nich kończy lub zaczyna się stromymi schodami, wiodącymi ku nabrzeżom. Całe miasto otoczono szeregiem umocnień, a od strony lądu dodatkową fosą. Ze względu na wysokie koszty nie zostały wyrównane różnice wysokości poszczególnych części półwyspu. Dlatego część ulic została zastąpiona schodami z niskimi długimi stopniami, by umożliwiać poruszanie się po nich rycerzom konno bądź w ciężkich zbrojach.
Nazwę miasto zawdzięcza wielkiemu mistrzowi zakonu joannitów J. Parisot de la Vallette, który osobiście nadzorował jego budowę. Miało być takie jak sobie wymarzyli rycerze, dlatego też Valletta nazywana jest Miastem Rycerzy. Papież chciał, by miasto było podzielone na dwie części. Jedną z nich mieli zamieszkiwać wyłącznie członkowie zakonu. Nie udało się to jednak.
Pierwszym budynkiem, jaki wzniesiono w mieście, był kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Zwycięskiej. Został w nim pochowany ojciec chrzestny Valletty, wielki mistrz. Potem jego grób przeniesiono do wybudowanej w latach 1573-77 Katedry św. Jana, do dziś będącej jednym z najznamienitszych przykładów sakralnej sztuki baroku.
Katedra była główną świątynią rycerzy z zakonu Św. Jana. Z zewnątrz świątynia wygląda dość surowo. Za to jej barokowy przepych w środku trochę przytłacza. Wisi tu jedno z najsłynniejszych dzieł włoskiego malarza Caravaggio, Ścięcie Św Jana. W świątyni spoczywają też synowie najznamienitszych rodzin szlacheckich XVI i XVII wieku. Inskrypcje na płytach nagrobnych opisują historię ich życia oraz mężne czyny zakonu.
W Mieście Rycerzy wzniesiono Pałac Wielkich Mistrzów, przez wieki będący siedzibą władz zakonu Joannitów. Prace nad jego budową ukończono w 1574 roku. Korytarze udekorowano fryzami przedstawiającymi sceny z historii zakonu. Na ścianach wiszą portrety wielkich mistrzów. Każde pomieszczenie zdobią zapierające dech w piersiach marmurowe posadzki, będące dziełem snycerzy. Pałac stał się on symbolem potęgi i bogactwa zakonu. Obecnie urzęduje w nim prezydent Malty oraz parlament.
W roku 1575 w mieście otwarto szpital. Jego główna sala, o długości pięćdziesięciu sześciu centymetrów była i nadal jest jedną z największych w Europie. Dziś w budynku znajduje się centrum konferencyjne, oraz Teatr Republiki. Wybudowany w 1731 roku Teatr Manoela jest obecnie trzecim najstarszym teatrem na świecie.
Valletta, dziś miejscami podniszczona, wciąż kusi barokowym pięknem i przyciąga turystów. Słynną ulicą jest Strait Street - niegdyś miejsce rycerskich pojedynków, a później dzielnica czerwonych latarni, z barami i domami publicznymi. Miasto stało się symbolem zwycięstwa nad Turkami i ich sułtanem Sulejmanem. Zabytkowa zabudowa Valletty została umieszczona w 1980 roku na Liście Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody UNESCO.
Floriana - miejscowość na Malcie stanowiąca przedmieścia Valletty. Mieści się pomiędzy Bramą Miejską Valletty a murami obronnymi miasta.
Najprostszym i najszybszym sposobem dotarcia do Valletty jest podróż samolotem. Obywatele Polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Malty do dziewięćdziesięciu dni jest paszport bądź dowód osobisty.
