Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach

Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach

Obiekt wpisany na listę UNESCO. Jeden z 17 na terenie Polski.

Zrekonstruowane wyrobiska Kopalni Zabytkowej pochodzą z XVII i XIX wieku i są świadectwem bogatej historii Ziemi Tarnogórskiej.
 
   Penetrując podziemne trasy turystyczne w Polsce, jedną z pierwszych zwiedzanych obok Wieliczki, jest zapewne Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach. Wielowiekowa historia oraz stan zachowania podziemi, nie bez powodu doprowadziły przed laty do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO a obecnie kopalnia należy do najchętniej odwiedzanych podziemi w Polsce.
 

 
 
 
 
Co zobaczą turyści na trasie?
 
W celu poznania maleńkiego fragmentu podziemnego świata liczącego 1740m. należy zjechać klatką szybową w szybie „Anioł”. Z głębokości 40 metrów z podszybia szybu „Anioł” można wejść w labirynt chodników. Chodnikiem „Staszica” do pierwszej Komory „Srebrnej”. Komora o powierzchni 500 metrów kwadratowych jest zachowana w stanie pierwotnym z odtworzonym stanowiskiem pracy gwarków. Godzien uwagi jest bardzo dobrze zachowany strop. W celu wzmocnienia słabych warstw stropowych zastosowano obudowę kotwową. W głębi komory znajduje się unikalne małe jeziorko oraz resztki galeny. Ekspozycji komorowej towarzyszą pozostawione narzędzia oraz sterta urobionej rudy ołowiowej.
Wychodząc z Komory „Srebrnej” chodnikiem między-komorowymi podążamy do II Komory zwanej „Zawałową”. W wyrobiskach chodnikowych zachowały się narzędzia gwarków. Komora „Zawałowa” wyeksponowana jest w niezmienionym stanie, w porównaniu z okresem jej eksploatacji w XIX wieku. Powierzchnia części komory widocznej wynosi 1500 metrów kwadratowych. W komorze tej zobaczyć można również olbrzymie głazy dolomitu, które skutkiem niszczącego działania sił górotworu obsunęły się ze stropu, tworząc zawał.
 
 
 


Poszczególne fragmenty komory eksponowane są poprzez wykorzystanie efektów świetlnych. Na stojakach zawieszono górnicze kaganki. W części centralnej komory znajdują się drewniane wózki z końca XVIII wieku z załadowanym urobkiem. W przedniej części komory widoczny jest lej krasowy w kształcie dzwonu – gruszy u podstawy posiadający średnicę 9 m oraz głębokości dotychczas nie poznanej. Wg przekazu został zasypany podczas eksploatacji niepotrzebnym dolomitem. Wychodząc z Komory „Zawałowej” przechodzimy obok figury św. Barbary, patronki górników. Dalej trasa prowadzi poprzez starą prochownię, niski chodnik do komory „Niskiej”, aby tam dotrzeć musimy przejść pod otworem – wyrobiskiem zwanym nadsięwłomem.
Wchodząc w chodnik wysoki transportowy mijamy Źródełko z cudownie krystaliczną wodą, a dalej to już komora „Niska” największa w tym rejonie o powierzchni 2000 metrów kwadratowych, ale też zarazem jest najniższa, gdyż sięga jednego metra wysokości. Stąd już tylko krok do zasypanego szybu „Szczęść Boże”, z zawieszonym kubłem wyciągowym.
W głębi stare wyrobiska, poniżej wyrobisk jest chodnik wodny. W podszybiu szybu „Szczęść Boże”, wyeksponowany jest zestaw wózków dawnego typu. W rejonie podszybia krzyżują się na różnych poziomach wyrobiska chodnikowe zachowane w stanie pierwotnym. Schodząc poniżej znajdujemy się na przystani chodnika wodnego, który przepłyniemy łodziami do trzeciego szybu zwanego „Żmiją”. Długość trasy wodnej 270 m, a głębokość koryta chodnika wodnego około 80 cm. Temperatura wody około 7 stopni, prędkość powietrza w tym rejonie 0.6 – 0.7 m/s. W rejonie przystani przy szybie „Żmija”, który pełni funkcję szybu wentylacyjnego panuje zawsze niska temperatura.


Od szybu „Żmija” już prosto chodnikami komorowymi powstałymi w XVIII i XIX wieku podążamy do podszybia szybu „Anioł”. W drodze towarzyszą nam komory zabezpieczone pasami podsadzki z kamienia, wykonanymi przez gwarków. Staranne wykonanie podsadzki zapewniło zachowanie jej w stanie nieuszkodzonym do dnia dzisiejszego. Bardzo ciekawym fragmentem zabezpieczenia chodnika jest obudowa murowana wykonana z kamienia wapiennego na zaprawie wapienno – piaskowej, która przetrwała w stanie pierwotnym.
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 21


Można też w tej części komory zaobserwować kaszty ułożone z drewna. Dochodząc do chodnika Garusa, przechodzimy chodnik „Obejście” wykonany podczas rekonstrukcji Kopalni Zabytkowej, a ukazujący kilka rodzajów współczesnej obudowy chodnikowej: jest tutaj prezentowana obudowa łukowa, prostokątna i murowana. Wchodząc w ostatnie partie chodnika podążamy chodnikiem transportowym aż do podszybia szybu „Anioł”, skąd następuje wyjazd klatką szybową na powierzchnię.
Zwiedzanie Kopalni Srebra odbywa się w podziemnych korytarzach położonych 40m pod powierzchnią ziemi. W Kopalni przez cały rok panuje stała temperatura ok. 10 C. Zwiedzanie odbywa się w grupach z przewodnikiem, trwa około 90 minut. Zalecamy ciepłe okrycia i obuwie sportowe lub na płaskim obcasie. Oprócz podziemnych korytarzy na powierzchni znajduje się muzeum oraz Skansen Maszyn Parowych. Obiekt jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Możliwość rezerwacji przewodnika w języku niemieckim, angielskim, rosyjskim, czeskim.
 

 
 
A - SZYB
Pionowe wyrobisko drążone od powierzchni w celu udostępnienia złoża. Szyby służą do transportu urobku, ludzi oraz materiałów na powierzchnię, jak również do wentylacji i odwadniania kopalni.
 
B - CHODNIK
Poziome lub lekko pochyłe wyrobisko prowadzone w złożu (drążone od szybu).
 
C - PRZODEK
Miejsce w którym odbywają się wszystkie prace związane z drążeniem wyrobiska.
 
D - SZYBIK
Pionowe wyrobisko łączące wyrobiska poziome (chodniki na różnych poziomach). Nie ma połączenia z powierzchnią ziemi.
 
E - KOMORA
Miejsce powstałe w wyniku wydobycia dużej ilości urobku, komory najczęściej występują w górnictwie kruszcowym i solnym w przypadku natrafienia na złoże zalegające w tzw. gnieździe. Może też powstać w celu magazynowania sprzętu górniczego.
 
F - UPADOWA
Wyrobisko pochyłe prowadzące w dół po złożu. Może łączyć dwa wyrobiska poziome.
 
G - NADSIĘWŁOM
Wyrobisko drążone z poziomu chodnika do góry w celach poszukiwawczych lub jako miejsce gromadzenia się niebezpiecznych gazów.
 
H - TUNEL
Poziome wyrobisko mające połączenie z powierzchnią z dwóch stron.
 
I - RZĄPIE
Najniższa eksploatowana część szybu lub chodnika w której zbierają się wody kopalniane.
 
J - SZTOLNIA
Poziome wyrobisko mające jedno połączenia z powierzchnią, sztolnie służą do grawitacyjnego odwadniania wyrobisk i do transportu urobku na powierzchnię, jak również w celu udostępnienia złoża.
 
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 15
 
 
 
 
 woj. śląskie
ul. Szczęść Boże 81  Tarnowskie Góry
http://www.kopalniasrebra.pl
 
 

Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 1

 


W budynku nadszybia Kopalni Srebra znajduje się Multimedialne Muzeum Górnictwa, w którym można zapoznać się z historią, geologią, technikami wydobycia i odwadniania tarnogórskich podziemi. Oko przykuwa animowana maszyna parowa, jedna z pierwszych na kontynencie europejskim, zainstalowana na terenie miasta w 1788 roku. Oprócz ciekawie oświetlonych eksponatów, zobaczyć tu można różnego rodzaju animacje komputerowe oraz filmy opowiadające o historii Tarnowskich Gór.
 
 
 
Polskie obiekty na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO
 
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 2
 
Przewodnicy oprowadzający turystów to pasjonaci z imponującą wiedzą o obiekcie i jego historii. Część z nich to także górnicy z wieloletnim doświadczeniem w pracy pod ziemią. 
 
 
 
 
 
NAJPIĘKNIEJSZE PODZIEMIA W POLSCE I EUROPIE
 
 

 NAJPIĘKNIEJSZE PODZIEMIA

 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 8
 
 

Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 3
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 9
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 4
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 10
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 5
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 11
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 6
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 13
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 12
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 7
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 14
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 16
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 30
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 17
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 29
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 28
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 18
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 19
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 20
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 27
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 22
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 24
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 23
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 26
 
 
 
Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Gorach UNESCO 25
 

 

 

 

Pokrewne artykuły

Administratorem Twoich danych osobowych jest Fundacja Klubu Podróżników Śródziemie Aleja Podróżników KRS: 0000556344 na podstawie art. 6 ust. 1 lit. b RODO. Skontaktować się z nami możesz mailowo [email protected]

Jeżeli chcesz wykorzystać materiały naszego autorstwa zamieszone na portalu skontaktuj się z nami:  kl[email protected]