Groty Kryształowe w Kopalni Soli Wieliczka
Poza ekspozycją udostępnianą turystom znajdują się Groty Kryształowe, w których występują wyjątkowo cenne kryształy halitu.
Kryształy ukryte przed ludzkim wzrokiem w Grotach Kryształowych położonych tylko kilkadziesiąt metrów pod ziemią są okazałe i piękne, wyjątkowe w skali świata - o ich istnieniu nikt do niedawna jeszcze nie wiedział. Odkrycia tego miejsca dokonano bowiem dopiero w drugiej połowie XIX w., w czasie intensywnych prac w północno-wschodnim rejonie kopalni. I jak wiele tego typu zdarzeń – znalezienie Grot Kryształowych było przypadkowe i niespodziewane.Groty znajdują się na głębokości 70-114 m, pomiędzy poziomami I i II niższym. Kryształy w nich obecne są znacznie młodsze niż wielickie złoże, co oznacza, że powstały w wyniku wtórnej krystalizacji soli. Groty stanowią obecnie rezerwat przyrody nieożywionej, na który składa się Grota Kryształowa Dolna o objętości 706 m³ oraz Grota Kryształowa Górna o objętości 1000 m³.
W XIX wieku okazy stąd trafiły do kolekcji czołowych muzeów świata, gdzie do dziś są przechowywane (np. Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu). W Krakowie są dostępne do obejrzenia dwie tafle, o wymiarach ponad metr na metr, każda z kilkudziesięcioma kryształami, mającymi krawędzie długości od kilku do kilkunastu centymetrów. Obecnie znajdują się w holu uniwersyteckiego budynku Collegium Geologicum, przy ul. Oleandry 2a, w gablocie ściennej. Większość Grot zachowała się nieuszkodzona, ze względu na ochronę konserwatorską udostępniana jest sporadycznie tylko specjalistom.
Rezerwat Groty Kryształowe obejmuje blok o powierzchni podstawy 1,04ha i wysokości 44m sięgający od poziomu II niższego (Mickiewicza) do 20m ponad poziom II wyższy (Braci Markowskich). Znajduje się on na głębokości 70-104m p.p.t. w obrębie północnego skłonu struktury zwanej kopułą Grot Kryształowych, w którym rozpoznano system szczelin i pustek wypełnionych przejrzystymi kryształami halitu.
Dostęp do nich jest ściśle ograniczony, możliwy jedynie w celach naukowych lub dydaktycznych.
Warto wiedzieć, że:
- Odkrycie pierwszej z Grot Kryształowych nastąpiło w 1860 r.
- W jaskiniach występują kryształy halitu, najczystszej na świecie soli kamiennej.
- Największe kryształy halitu mają nawet kilkadziesiąt centymetrów długości.
- Miejsce to jest niezwykle cennym zabytkiem przyrodniczym, ponieważ nigdzie na świecie nie odkryto podobnych grot w mioceńskich warstwach geologicznych.
- Groty Kryształowe stanowią niezwykłe dziedzictwo przyrodnicze, które objęto ochroną w roku 2000, tworząc pierwszy w Polsce podziemny rezerwat przyrody nieożywionej.
Ze względu na ilość i wielkość zespołów kryształów soli są także unikatem mineralogii mioceńskiej w skali światowej. Krawędzie niektórych z nich osiągają nawet 50cm długości. Przez wiele lat były one rabowane i trafiały jako pamiątki do wielu miejsc na świecie. Największy z nich, ważący niemal tonę, znajduje się w Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu.
Kryształy ukryte przed ludzkim wzrokiem w Grotach Kryształowych są wielkie i piękne, wyjątkowe w skali świata. Bogata historia i niemal 700-letni dorobek kopalni został uznany za szczególne dobro i od 1978 roku znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
To około 245 km wydrążonych pod ziemią korytarzy z czego udostępniona zwiedzającym Trasa Turystyczna to niespełna 3,5 km.
Wiesław Wiewiórka – nadsztygar górniczy w trakcie kontroli warunków technicznych w Grocie Kryształowej
Trasa Turystyczna Kopalni Soli Wieliczka
Groty Kryształowe w Kopalni Soli Wieliczka
_large.jpg)