Krypty i podziemia w Opactwie oo. Benedyktynów w Tyńcu
W podziemiach i na parterze budynku dawnej biblioteki opactwa prezentowana jest ekspozycja zabytków związanych z historią tynieckiego opactwa. W części pochodzą one z miejscowych zbiorów (zachowanych lub zwróconych po II wojnie światowej), w części zaś są okresowo wypożyczane z różnych instytucji, do których one trafiły po skasowaniu klasztoru (obecnie prezentowane są zabytki przechowywane w skarbcu katedry w Tarnowie).
W pomieszczeniach podziemia, w ramach wystawy stałej, można zobaczyć romańskie detale architektoniczne (kapitele, trzonki i bazy kolumn, fragmenty trzynastowiecznych płytek posadzkowych z kościoła), kopię kielicha i pateny z jednego z pierwszych pochówków opackich – odkryte podczas wykopalisk na terenie kościoła w latach 60. XX w. Zachowane kapitele kolumn z przełomu XI i XII w., zdobione ornamentem roślinno-geometrycznym należą do najpiękniejszych przykładów polskiej sztuki romańskiej.
W piwnicach prezentowana jest również niewielka część pokaźnego zbioru zabytków archeologicznych, które są plonem badań wykopaliskowych, prowadzonych na przełomie lat 40-tych i 50-tych XX w. przez dr. Gabriela Lenczyka podczas odbudowy klasztoru. Najstarszą grupę zabytków stanowią narzędzia krzemienne i fragmenty naczyń glinianych, związane z funkcjonowaniem w tym miejscu niewielkiej osady ludności neolitycznej – jednej z pierwszych grup rolników na terenie Polski oraz inne pozostałości osadnictwa z kilku epok o wyjątkowym znaczeniu dla rekonstrukcji pradziejów i okresu wczesnohistorycznego Polski.
