Skansen Przemysłu Naftowego Magdalena w Gorlicach
Gorlice i "Pusty Las" to kolebka światowego przemysłu petrochemicznego
Rok 2022 ustanowiono Rokiem Ignacego Łukasiewicza. W 2022 roku przypada dwusetna rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza, a także mija 140 lat od jego śmierci (1822 - 1882). Wielki innowator i wynalazca był bardzo związany z przemysłem naftowym. To właśnie w Gorlicach w 1854 r. po raz pierwszy na świecie zapłonęła skonstruowana przez Łukasiewicza, a zapalona przez rajców miejskich uliczna lampa naftowa.
Na obrzeżach Gorlic znajduje się skansen - do niedawna czynna kopalnia ropy. Miejsce ważnie nie tylko dla Gorlic czy Małopolski ale i dla całego światowego przemysłu petrochemicznego. Nie w Arabii Saudyjskiej, Kanadzie czy USA ale właśnie w Gorlicach wszystko się zaczęło. W lesie w okolicach Gorlic są pierwsze kopanki ropy. Las noszący nazwę "Puste Pole" nad Owczarami w Paśmie Magury, przed wojną znany był jako Rychwałd. Zwiedzać warto oczywiście wszystkie miejsca związane z Łukasiewiczem, aczkolwiek sugeruję zacząć od skansenu "Magdalena".
Zwiedzanie tego skansenu jest o tyle atrakcyjniejsze od wielu innych, że po obiekcie oprowadza właściciel - były pracownik kopalni która do niedawna tutaj funkcjonowała. Kto jak nie on, może oprowadzać i opowiadać o kopalni a wiedzę czerpiąc z wielu lat własnych doświadczeń. Znając każdy zakamarek, każdą maszynę i każdy fragment ziemi.
W skansenie można zobaczyć nie tylko narzędzia i urządzenia, którymi ponad 100 lat temu wydobywano z ziemi ropę naftową, ale samemu spróbować rozniecić miechem ogień w kuźni, odkuć na kowadle podkowę „na szczęście”, pokłonić się świętej Barbarze, zobaczyć piękną panoramę Beskidu Niskiego z wieży wiertniczej, ze zrekonstruowanej kopanki „Ćwiartka” sprzed 1880 roku wydobyć „czarne złoto”, którego pieczołowicie strzeże gorlicki łebak (robotnik naftowy). Można tam również zwiedzić rekonstrukcję samowypływu oleju skalnego, który był gromadzony w tzw. bęsiorach lub łapaczkach i zbierany przez łebaka. W części wiertniczej znajduje się szyb z drewnianą wieżą wiertniczo – widokową oraz kuźnia niezbędna dla potrzeb wiercenia w której ostrzono (klepano) świdry do wiercenia udarowego. W gorlickich kopalniach w latach 1931-2000 odwiercono ok. 112 otworów wiertniczych.
Właściciel obiektu Pan Kazimierz Dudek będący jednocześnie kustoszem i przewodnikiem jest przede wszystkim skarbnicą wiedzy, bo to właśnie na tym terenie do 2013 roku Pan Kazimierz był górnikiem poszukującym i wydobywającym ropę. Od kilku lat nieustannie zbiera pamiątki i powiększa niesamowite zbiory związane z wydobyciem, rafinacją i zastosowaniem ropy, nafty i benzyny.
Lampa naftowa wzorowana na pierwszej zaprojektowanej przez Ignacego Łukasiewicza a zapalonej po raz pierwszy na Zawodziu - obecnym skrzyżowaniu w centrum Gorlic. Dla upamiętnienia tego wydarzenia w historycznym punkcie miasta postawiono kapliczkę z XVI-wieczną rzeźbą Chrystusa Frasobliwego. Obecnie oryginal lampy znajduje się w zbiorach Muzeum Regionalnego PTTK w Gorlicach.
Lipowa, 38-300 Gorlice
tel +48 600491470
Muzeum czynne pon - sob,
w niedzielę nieczynne (dla grup do uzgodnienia telefonicznie z właścicielem)
Karpacko-Galicyjski Szlak Naftowy jest początkowym odcinkiem transgranicznego Szlaku Naftowego biegnącego od Gorlic poprzez Jasło, Krosno, Sanok i Ustrzyki Dolne na teren Ukrainy – do Borysławia, Drohobycza oraz Lwowa.
Jako jeden z głównych produktów turystycznych regionu, ma na celu ocalenie od zapomnienia reliktów przemysłu naftowego, który w powiecie gorlickim rozwijał się od 2. połowy XIX wieku.
Na trasie szlaku znajdują się liczne pamiątki i zabytki dokumentujące historię oraz działalność pionierów przemysłu naftowego Ziemi Gorlickiej (m.in. Wojciecha Biechońskiego, Władysława Długosza, Wiliama H. Mac Garvey’a, Adama Skrzyńskiego, Józefy Szymonowicz i Ignacego Łukasiewicza), wytypowane z uwzględnieniem kryteriów: unikatowości, wartości historycznej, wartości artystycznej otoczenia naturalnego i kulturowego oraz dostępności dla zwiedzających.
Szlak Naftowy na Ziemi Gorlickiej prowadzi przez 13 miejscowości: Gorlice, Ropicę Polską, Szymbark, Ropę, Łosie, Bielankę, Siary, Sękową, Kryg, Kobylankę, Lipniki, Libuszę oraz Zagórzany. W ramach jego oznakowania ustawiono 8 dużych tablic informacyjnych: w Gorlicach, w Bieczu, w Ropie, w Krygu, w Sękowej; 6 tablic adresowych oraz 20 tablic kierunkowych.
Skansen Przemysłu Naftowego Magdalena
Kazimierz Dudek – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Przemysłu Naftowego „Magdalena”.
"Pusty Las"
To w lesie w okolicach Gorlic są pierwsze kopanki ropy. Las noszący nazwę "Puste Pole" znajduje się nad Owczarami w Paśmie Magury, przed wojną znany był jako Rychwałd. strony.
