Stara Kopalnia Centrum Nauki i Sztuki w Wałbrzychu
Dawna kopalnia mieszcząca się na terenie dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Julia" („Thorez”). Otwarta została 9 listopada 2014 roku po gruntownym rozbudowaniu Muzeum Przemysłu i Techniki mieszczącego się w tym miejscu od 1999 roku.
Poza imponującą częścią naziemną, na zwiedzających czeka także pół kilometrowa trasa podziemna. Pozostałe kilka kilometrów podziemnych wyrobisk i chodników, oddzielone są tamą i zabudowaną ścianą co doskonale widać podczas zwiedzania na trasie podziemnej. Po wyjściu na powierzchnię, warto udać się także na pobliskie hałdy, skąd rozciąga się piękna panorama na Wałbrzych i okoliczne góry.
Wyrobiska tej kopalni doskonale uzupełniają pozostałe obiekty Podziemnych Atrakcji Turystycznych Dolnego Śląska. Pobliskie podziemia pod Zamkiem Książ, Arado w Kamiennej Górze czy kompleks RIESE w Górach Sowich tworzą razem bardzo duże możliwości zwiedzania bez względu na pogodę.
Stara Kopalnia to 4,5 hektara zabytkowych obiektów poprzemysłowych, wzbogaconych o autentyczne wyposażenie obejmujące zabezpieczony i udostępniony zwiedzającym kopalniany park maszynowy. Dzięki pracującym w Starej Kopalni przewodnikom - górnikom, którzy przed laty pracowali w KWK „Julia”, każdy ze zwiedzających może nie tylko obejrzeć ogromną skalę kopalnianej infrastruktury, ale także ma możliwość poznania specyfiki niebezpiecznej i wymagającej pracy górnika.
Muzeum obejmuje najstarszy i największy zachowany zespół górniczych budowli przemysłowych pochodzących z przełomu XIX i XX wieku w Wałbrzychu. Ze względu na swoje walory zabytkowe obiekt objęty jest trwałą ochroną konserwatorską. Kompleks kopalni zawiera łaźnię, lampownię, kotłownie, warsztat mechaniczny, budynki maszyn wyciągowych, nadszybia, wieże szybów “Julia”, “Sobótka” i “Dampf”, wieżę widokową, podziemny tunel odstawy kamienia, a także budynki zakładu przeróbki mechanicznej węgla, składającej się z pełnego ciągu technologicznego: sortowni, płuczki i flotacji.
Ekspozycja stała prezentuje dawne mapy i pamiątki związane z miernictwem, oświetleniem, przedmioty z zakresu ratownictwa górniczego i tradycji górniczych (mundury górnicze, pamiątki związane z obchodami Barbórki: zaproszenia, ceramiczne kufle). Prezentowane jest także drobne wyposażenie górników podczas pracy i kopalniana dyspozytornia.
Na trasie znajduje się także ekspozycja w kopalnianych warsztatach mechanicznych (hala tokarek, hala frezarek oraz kuźnia) prezentuje ich dawne wyposażenie.
Dolnośląskie Zagłębie Węglowe jest najstarszym regionem wydobycia węgla kamiennego w granicach dzisiejszej Polski. Źródła pisane podają, że niewielkie kopalnie działały w okolicy Wałbrzycha już w XVI wieku, ale nie posiadały one wówczas nazw. Za umowną datę powstania kopalni „Fuchs” (niem. Lis) w Białym Kamieniu (dziś dzielnica miasta) można uznać rok 1770, kiedy ustanowiono w Prusach nowe prawo górnicze. W kolejnych latach obszar powiększał się poprzez przyłączanie sąsiednich mniejszych pól wydobywczych. Nazwa kopalni wielokrotnie się zmieniała, w 1945 r. nosiła miano „Julii”, w latach 1946 – 1949 „Biały Kamień”, by w roku 1950 stać się kopalnią „Thorez” (po Maurycym Thorezie, francuskim polityku i komuniście, premierze Francji w latach 1946 – 47, zm. w roku 1964). W 1993 r. na trzy ostatnie lata działalności wydobywczej powrócono do imienia „Julia”.
Pod polską administrację kopalnia została przyjęta 11 lipca 1945 r., działając nieprzerwanie do 20.09.1996. Dwa lata później zlikwidowano wyrobiska, pozostawiając jedynie w szybie „Sobótka” 40 m odcinek rury szybowej, prowadzącej do zabytkowej „Lisiej sztolni”.
pełna historia kopalni: https://starakopalnia.pl/historia-kopalni-julia/
_large.jpg)
