Podziemia Turystyczne w Jarosławiu
Podziemne Przejście Turystyczne w Jarosławiu
Zwiedzanie rozpoczyna się w Centrum Informacji Turystyczno-Kulturalnej mieszczącym się przy Rynku 5 i stąd prowadzi zejście do piwnic.
Podziemne Przejście Turystyczne mieści się w piwnicach trzech kupieckich kamienic – Orsettich, Attavantich i Gruszewiczów. Ta w pełni zaaranżowana trasa wprowadza zwiedzających w klimat XVI/XVII-wiecznego Jarosławia – jego bogactwa i różnorodności. Ogromna ilość urządzeń multimedialnych sprawia, że zwiedzanie jest prawdziwą przygodą, podczas której można m.in. wypalić gliniane naczynie lub odbyć niezapomnianą podróż w dół Sanu i Wisły.
Trasa druga czyli Podziemna Trasa Turystyczna im. Feliksa Zalewskiego, znajduje się we wschodniej części rynku, pod numerem 14 – w najlepiej zachowanej kamienicy typu jarosławskiego. Trasa została oddana do użytku zwiedzających już w 1984 roku. Komory i chodniki wchodzące w jej skład położone są na różnych głębokościach, a ich łączna długość wynosi 150 metrów.
W sumie pod rynkiem starego miasta w Jarosławiu do dyspozycji turystów jest ok 320 m podziemnej trasy turystycznej.
Centrum Informacji Turystyczno-Kulturalnej
Podziemne Przejście Turystyczne w Jarosławiu
Rynek 5, Jarosław
https://podziemia.jaroslaw.pl
Podziemna Trasa Turystyczna im. Feliksa Zalewskiego
Najstarsze ślady pobytu człowieka w regionie jarosławskim sięgają neolitu. Już w tych odległych czasach rejon Podgórza oraz dolina Sanu były pokryte siecią osad. Świadczą o tym liczne ślady w postaci odnalezionych cmentarzysk, ceramiki, narzędzi, broni. W czasach przedpiastowskich ziemie te zamieszkiwało plemię Lędzian. Po ziemie Lędzian sięgali na przemian władcy Czech, Polski i Rusi Halickiej. Tereny te razem z resztą Grodów Czerwieńskich wchodziły w skład Państwa Mieszka I. W roku 981 zostały opanowane przez Włodzimierza I Wielkiego, księcia staroruskiego, następnie odzyskane w roku 1018 przez Bolesława I Chrobrego, a w roku 1031 przejęte przez księcia kijowskiego Jarosława I Mądrego. Według dawnej tradycji już wtedy książę Jarosław założył tu gród, jednak najstarsze źródła pisane znajdujemy dopiero w roku 1152. Zapiski w kronice staroruskiej określają miasto jako gród warowny, należący do księcia halicko-włodzimierskiego. W roku 1340 zgodnie z testamentem piastowskiego księcia Bolesława Jerzego II, będącego po kądzieli potomkiem Jarosława Mądrego, księstwo Halickie wraz z Jarosławiem zajęte zostało przez Kazimierza Wielkiego. Udokumentowana lokacja miasta na prawie niemieckim zw. prawem magdeburskim przez namiestnika Rusi Halickiej Władysława Opolczyka nastąpiła 7 lipca 1375.
Miasto kupców i jarmarków
Jarosław, położony na skrzyżowaniu szlaków handlowych ze Śląska na Ruś i z Gdańska na Węgry, a także nad dogodną drogą wodną, jaką był San, miał korzystne warunki rozwoju. Przyczynił się do tego także status miasta prywatnego, którego właściciele zabiegali o prawa i przywileje kupieckie. Znaczącym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym był już na początku XV w. W roku 1501 otrzymał prawo składu, co zmuszało przejeżdżających kupców do zatrzymania się i wystawienia swoich towarów. 1464 rok to pierwsza znana data pojawienia się Żydów w Jarosławiu. Największy rozkwit miasta przypada na XVI i XVII wiek. Odbywające się tu jarmarki należały do największych w kraju, a nawet w Europie (podobno w XVI w. najbliższy większy jarmark odbywał się we Frankfurcie n. Menem). W czasie jarmarków odbywały się sesje Sejmu Czterech Ziem, który był przedstawicielstwem Żydów z Korony.
W roku 1632 Szymon Starowolski w dziele Polonia: zanotował „Następnie idzie Łańcut (...) i Rzeszów (...); mleka tu i płócien lnianych wielka jest zwykle obfitość, ponieważ wioski na całym tym obszarze zamieszkują potomkowie niemieckiego plemienia, wzięci na jakiejś wojnie przez Kazimierza Wielkiego, króla Polski, lub sprowadzeni z Saksonii, z dziećmi i żonami, aż w te okolice. Ci przeto o bydło i uprawę lnu troszczą się wielce i w porze jarmarków tak do innych okolicznych miast wymieniane towary zwożą na sprzedaż, jak przede wszystkim do Rzeszowa i Jarosławia” (zob. Głuchoniemcy).
26 sierpnia 1625 roku „miasto w czasie jarmarku zgorzało przez co kupcy tu bawiący stracili do 10 milionów złotych, straciły jarmarki i miasto swoją wziętość”.
O rozmiarze jarmarku jarosławskiego świadczy liczba przybywających w mieście osób. Liczba ta wynosiła 30 tysięcy, przy liczbie stałych mieszkańców 3 tysiące. Nieliczni z nich zmieścili się w samym mieście, większość nocowała w podmiejskich domostwach lub w namiotach i wozach. Cena za wynajęcie jednej izby w mieście na okres jarmarku (ok. 1 miesiąc) wynosiła 100–160 zł. W tym czasie roczny czynsz z trzypiętrowej kamienicy we Lwowie przy Rynku wynosił 330 zł, a w bocznej ulicy 150 zł. Wynajem lokali był dla kamieniczników źródłem znaczących zysków. Okres jarmarku był dobrym czasem również dla jarosławskich rzemieślników: piekarzy, rzeźników, piwowarów, krawców, szewców, kowali, stelmachów i innych, a także dla biedoty miejskiej. Jarmarki odbywały się trzy razy w roku. Ten największy odbywał się w święto Wniebowzięcia, pozostałe w Popielec i na św. Andrzeja. Tradycje kupieckie przetrwały w Jarosławiu do dziś.
Współczesny Jarosław
Okres po 1945 r. to czas rozwoju i uprzemysławiania miasta, które administracyjnie zyskało miano powiatu. Rozbudowano stare zakłady przemysłowe (Zakłady Mięsne, Zakłady Przemysłu Cukierniczego), powstały też nowe, w tym Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego „Jarlan” (w upadłości) oraz Owens-Illinois Polska o. w Jarosławiu (Huta Szkła Jarosław). Miasto obejmuje powierzchnię 34,46 km² i liczy blisko 40 tysięcy mieszkańców. Na jego terenie działa ponad 4000 podmiotów gospodarczych, zatrudniających łącznie ponad 16 000 osób. Jarosław jest prężnym ośrodkiem kulturalnym. Rokrocznie w mieście odbywa się szereg ciekawych imprez.
Podziemne Przejście Turystyczne w piwnicach trzech kupieckich kamienic – Orsettich, Attavantich i Gruszewiczów
_large.jpg)
