Dworek Jana Matejki w Krzesławicach
Muzeum Pamiątek po Hugonie Kołłątaju i Janie Matejce
Wiele osób odwiedzających zalew w Nowej Hucie nie ma świadomości że tuż za ścianą drzew parkowych skrywa się tak wyjątkowy zabytek. Od niedawna bulwary przyciągają nową infrastrukturą a nawet tężnią solankową. Tymczasem warto odwiedzić miejsce poświęcone wielkiemu mistrzowi Janie Matejce.
Staropolski dworek wystawiony w 1826, którego obecnym właścicielem jest Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Jest to typowa parterowa rezydencja wiejska z dobudówką mieszczącą niegdyś pracownie Jana Matejki. Całość przykrywa dach gontowy, a od frontu dostawiona jest weranda zaprojektowana przez J. Matejkę. Dworek otoczony jest 4 ha parkiem. Od 1966 pełni funkcję muzeum, które poświęcone jest twórczości Jana Matejki, a jedna z sal przypomina innego wybitnego mieszkańca Krzesławic, Hugona Kołłątaja.
Po śmierci malarza dworek przeszedł w ręce żony a następnie syna Tadeusza. Choć Jan Matejko marzył, by Krzesławice stały się siedzibą rodową, to majątek był tak zadłużony, że trzeba go było sprzedać. Trafił on w ręce dawnych plenipotentów Matejki, Cybulskich, a po nich objęła go ich córka Maria Burzyńska. Ona to w 1959 przekazała dworek krakowskiemu Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych.
17 stycznia 1966 w dworku dokonano uroczystego otwarcia muzeum. Znalazły tu miejsce pamiątki po Janie Matejce i Hugonie Kołłątaju, wyeksponowano poczet królów i książąt polskich (autorstwa uczniów J. Matejki Leonarda Stroynowskiego i Zygmunta Papieskiego) szkiców Jana Matejki, utworzono salę dydaktyczną.
Jan Matejko
Poczet Królów Polski mistrza Jana Matejki, który jest wyznacznikiem dla wszystkich podręczników szkolnych, wisi sobie w skromnej izbie. To głównie dzięki tym obrazom Polacy rozpoznają poszczególnych władców Polski. Ten wyjątkowy, kompletny zbiór obrazów, o jakże dużej wartości historycznej i materialnej, nie zdobi ścian Muzeum Narodowego czy nawet Wawelu, a właśnie w Dworku Jana Matejki w Krzesławicach. To właśnie tam, na wyciągnięcie ręki znajduje się ten wyjątkowy zbiór dzieł mistrza Jana.
Ostatni dozorca i jego żona
Oryginalna klepsydra
Wnętrza Dworku Jana Matejki
Dworek Jana Matejki w Krzesławicach
ul. Melchiora Wańkowicza 25
31-752 Kraków, Nowa Huta
ul. Melchiora Wańkowicza 25
31-752 Kraków, Nowa Huta
Zachowana szafa "Gdańska" z XVIII w.
Ławka na której przed Dworkiem przesiadywał Mistrz Jan Matejko
Fortepian na którym grywała żona Jana Matejki, Teodora Matejko
Większość widocznego na ekspozycji umeblowania pochodzi z dawnego pałacu hrabiego Xawerego Pusłowskiego przy ul. Westerplatte i jest depozytem Muzeum UJ. Obrazy wiszące na ścianach w większości są własnością TPSP.
Z czasów J. Matejki pochodzą: ganek (zaprojektowany przez artystę), drzwi wejściowe, drewniana ławka oraz dzwon do zwoływania domowników (obecnie na wieży pobliskiego kościoła).
Kolejnymi opiekunami Dworku J. Matejki w Krzesławicach byli:
Katarzyna Kolasa, Maciej Miezian, Maria Przemycka-Zielińska
opracowanie & foto Albin Marciniak
Zamki w Polsce
Najpiękniejsze i najokazalsze obiekty obronne