Zamek i dworek w Branicach

Zamki i pałace Odsłony: 20537

Zamek i dworek w Branicach

Branice zespół dworsko-parkowy

Na terenie zespołu pałacowo-parkowego znajduje się Oddział Muzeum Archeologicznego w Krakowie, a w tzw. lamusie prezentowana jest ekspozycja o charakterze archeologicznym.

Tak blisko Krakowa, a tak mało znany i uczęszczany.

Dworek uratowany od zniszczenia i ciągle restaurowany.

W jego wnętrzach skrywają się prawdziwe skarby. Naczynia sprzed 7000 lat, czy w lamusie zachowany przepięknie rzeźbiony kominek.

Klasycystyczny, murowany dwór Badenich z 1. połowy XIX w., z kolumnowym portykiem.

Branice to jedna ze starszych podkrakowskich miejscowości, leżąca na wschód od miasta. W dokumentach nazwę Branice wzmiankowano już w 1250 r., kiedy książę Bolesław Wstydliwy przyznał wojewodzie krakowskiemu, Klemensowi, prawo łowienia tutaj bobrów. Wieś od początku istnienia aż do końca XVIII w. była własnością Gryfitów i siedzibą rodową Branickich pieczętujących się herbem Gryf.
Zespół dworsko-parkowy w Branicach tworzy kilka budynków oraz otaczający je park z resztami założenia krajobrazowego. Najważniejszym i najstarszym elementem zespołu jest budowla zwana lamusem, będąca pierwotną siedzibą rodu.

Renesansowa rezydencja Branickich (tzw. lamus)

Budynek zwany lamusem stanowił niegdyś główną siedzibę Branickich. Jego pierwotne zręby pochodzą z początku XVI w., kiedy to był zapewne wieżą obronno-mieszkalną. Rozbudowy siedziby dokonał ok. 1603 r. Jan Branicki herbu Gryf, starosta niepołomicki, kasztelan żarnowiecki i biecki. Modernizację budynku powierzył Branicki krakowskiemu warsztatowi Santiego Gucciego. W wyniku przebudowy powstała piętrowa, murowana budowla, na rzucie zbliżonym do kwadratu (o wymiarach 11,45×9,80 m), o późnorenesansowej formie. Ściany tzw. lamusa pokrywa dekoracja sgraffitowa, a dach pogrążony zasłania attyka z arkadami i grzebieniem krenelażowym.
Na kamiennych piwnicach przesklepionych kolebkami znajdują się pomieszczenia parteru wzniesione z cegły: sień ze schodami na piętro oraz sala nakryta sklepieniem kolebkowym z lunetami. Na piętrze mieści się wielka sala o pięknym kamieniarskim wystroju. Są to okna w renesansowych obramieniach i portal o wklęsłym gzymsie, dekorowany liśćmi akantu i zwieńczony długą ślimacznicą z herbem Gryf. Jest tutaj także sięgający sufitu kominek, obudowany płaskorzeźbionymi płytami z kamienia pińczowskiego, zdobiony hermami zwierzęcymi, gzymsami oraz herbami w kartuszach.

Tekst: Barbara Sanocka,

Dworek i Lamus (zamek) prezentują się już całkiem okazale, ale pilnego remontu wymaga rozsypujące się ogrodzenie, oraz zabytkowy spichlerz.

W zwykłych gablotach arsenał skarbów, mających po kilka tysięcy lat. Najstarsze naczynie znalezione na terenie nowej Huty, ma ponad 7000 lat.

W takim miejscu i w towarzystwie opiekunów tego miejsca, kawa smakuje wybornie.

Obydwa dwory otacza park, w którym zachowały się resztki założenia krajobrazowego. W części gospodarczej zespołu zachował się spichlerz z 1706 roku, tzw. czworaki i kilka wolnostojących piwnic.