Zamek gotycki w Lanckoronie
Zamek zbudowany w stylu gotyckim przez Kazimierza Wielkiego w XIV w. Był siedzibą starostów niegrodowych. W 1655r. zamek zajęty przez Szwedów. W latach 1768-1772 w rękach konfederatów barskich. Zniszczony w czasie walk z wojskami zaborczymi. W XIX w. uległ ruinie. Zachowały się fragmenty murów, wież i zarys fos.
Na stromym kilkunastometrowym stoku widać fragmenty baszt wschodniej i zachodniej, połączone od południa murem obronnym. Pnąc się po stoku otoczonym fosą mijamy resztki fundamentów mostu zwodzonego i wchodzimy na dziedziniec zamkowy. To co przetrwało z dużego zamczyska, to fragmenty baszt i murów obronnych oraz fundamenty niegdyś budowli mieszkalnych wyznaczają obrys dziedzińca zamkowego.
08.09.2024
Zamek został wzniesiony z fundacji Kazimierza Wielkiego w latach 1336-66. Ze względu na charakter budowli jak i na strategiczne położenie, zamek odegrał w swojej historii znaczącą rolę. Zebrzydowscy władali tu w XVI i XVII w., a następnie Czartoryscy, Maszkowscy i Wielopolscy. W 1655 r. zamkiem zawładnęli Szwedzi. W latach 1768-72, umocniony przy udziale inżynierów francuskich, stanowił jeden z najsilniejszych punktów oporu konfederatów barskich i dopiero w 1772 r. zajęły go wojska austriackie. Po I rozbiorze zamek został opuszczony i zaniedbany popadł z czasem w ruinę. Zamek stał na rzucie prostokąta i posiadał dwie czworoboczne, potężne baszty. Do warowni prowadził od wschodu most wsparty na filarach, a za nim brama. Zamczysko otoczone było fosą, a w czasach konfederacji barskiej powstały dodatkowo fortyfikacje ziemne typu bastionowego. Do dziś przetrwały jedynie fragmenty murów, ponieważ w XIX w. miejscowa ludność wykorzystywała budulec z zamku na własne potrzeby.
08.09.2024
Jeszcze nie tak dawno Wójt Gminy Lanckorona, Tadeusz Łopata, nie był zainteresowany wspólnym projektem strategicznym, opracowanym przez 5 Gmin subregionu Małopolski:
"Mnie turystyka nie jest potrzebna. Mieszkańcy rozliczą mnie z jakości dróg, a nie z zamku. Są ważniejsze potrzeby niż fanaberie odbudowywania zamku. Jak wszędzie kanalizację zrobię, to przyjdzie czas na zamek" – (Wójt Tadeusz Łopata dla Gazety Wyborczej) Tak było w 2014 a już pod koniec 2017 Wójt zmienił zdanie: "Celem gminy Lanckorona jest nie tylko zabezpieczenie ruin, ale także dążenie do odpowiedniego zaaranżowania zamku dla celów turystycznych"
08.09.2024
W sierpniu 2023 ruszyły prace na wzgórzu zamkowym. Teren został ogrodzony i przejęty przez firmę prowadzącą prace budowlane. Od tego czasu zamek oraz wzgórze zostały wyłączone ze zwiedzania.
08.09.2024
Niestety, mimo zakończenie pierwszego etapu prac, obiekt nadal pozostaje niedostępny dla turystów. Mimo słonecznego, pierwszego wrześniowego weekendu (08.09.2024) i dużego zainteresowania, turyści mogli jedynie oglądać zamek zza ogrodzenia. Na bramie, ogrodzeniu czy na tablicach, brak jakichkolwiek informacji o dalszych planach czy możliwości zwiedzania ruin zamku.
08.09.2024
08.09.2024
stan wzgórza zamkowego w roku 2021
Mieszkańcy zapewne rozumieją że "nie ryba a wędka" jest znacznie lepszym rozwiązaniem. Wszak to dzięki turystom odwiedzającym Lanckoronę, w kasie gminy przybywa pieniędzy z podatków. Urocza wieś przyciąga klimatem, galeriami, sklepikami, kawiarenkami, a mogła by w znacznie większym stopniu przyciągać legendarnym zamkiem. Ruiny w obecnej formie, zbyt dużą zachętą jednak nie są. W wielu gminach w całej Polsce, ruiny zamków stały się motorem napędowym dla lokalnej gospodarki. Zwiększony ruch turystyczny powoduje zwiększone zapotrzebowanie na noclegi i gastronomię. Prawie każdy odwiedzający poszukuje także pamiątek czy wyrobów lokalnych. Lanckorona ma potencjał, co widać po niesłabnącym zainteresowaniu turystów. Widać to także po zmianach i inwestycjach poczynianych przez pojedyncze osoby. Powstają kolejne sklepiki, galerie, kawiarenki, a te istniejące już wcześniej, są modernizowane.
W trakcie prac zdjęto warstwę ziemi i wyłonił się brukowany trakt wiodący do dziedzińca zamku i na samym dziedzińcu.
2021 r
Pojawiło się "światełko w tunelu".
Gmina Lanckorona planuje złożenie wniosku, by pozyskać 10 mln dofinansowanie w ramach tzw. funduszy norweskich. Powstało kilka koncepcji częściowej odbudowy zamku : panoramiczny, przyrodniczy, warowny, pielgrzymkowy i religijny, uzupełniając się i tworząc spójną koncepcję. Projekt wykonała firma URBA Architects, która posiada już także pozwolenie konserwatorskie. Według założeń ma tu powstać kilka punktów widokowych. Będzie można podziwiać odrestaurowaną "Twierdzę" czyli najwyższą część zamku oraz most zwodzony. Wokoło wzgórza zamkowego pojawią się alejki spacerowe z ławeczkami i zadaszeniami w kilku miejscach. Będą także tablice edukacyjne.
Koncepcja rewitalizacji wzgórza oraz zamku. URBA Architects
Zamek leży na wzgórzu, ok. 0,5 km od zabytkowego centrum Lanckorony.
Ruiny dostępne przez cały rok - bezpłatnie
Stan wzgórza zamkowego maj 2021 i wycinka zdrowych dorodnych buków
Ruiny niezmiennie od poprzedniej wizyty, włącznie z tymi samymi śmieciami w jedynym zamykanym pomieszczeniu na zamku
Stan ruin i wzgórza maj 2021r
Stan ruin i wzgórza sierpień 2018r
Cały obszar Góry Zamkowej jest wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
opracowanie & foto: Albin Marciniak