Doliny Tatr Polskich
Dolina Białego
Położona blisko centrum Zakopanego dolinka reglowa. Dnem doliny płynie Biały Potok który tworzy małe wodospady i kaskady
- – żółty szlak wiodący od wylotu doliny wzdłuż Białego Potoku i zboczami Igły do Ścieżki nad Reglami. Czas przejścia: 1:10 h, ↓ 55 min
- – znakowana czarno Ścieżka nad Reglami, prowadząca z Kuźnic przez Przełęcz Białego do skrzyżowania ze szlakiem żółtym i dalej przez Czerwoną Przełęcz na Polanę Strążyską.
- Czas przejścia z Kalatówek do szlaku żółtego: 1:10 h, z powrotem tyle samo
- Czas przejścia od szlaku żółtego na Czerwoną Przełęcz: 15 min, ↓ 10 min
Dolina Bystrej
W dolinie leżą Kuźnice z dolną stacją kolejki linowej na Kasprowy Wierch. Maja tu swój początek szlaki na Halę Kondratową, Nosal czy do Doliny Gąsienicowej. Dnem doliny płynie Bystra która wypływa ze znajdującego się w górnej części doliny wywietrzyska.
- – niebieski szlak turystyczny z Kuźnic na Giewont przez Dolinę Kondratową i Kondracką Przełęcz. Szlak rozdwaja się przy klasztorze Albertynek i łączy z powrotem w pobliżu Wywierzyska Bystrej. Zachodnia nitka przechodzi obok hotelu górskiego, wschodnia przebiega skrajem Polany Kalatówki.
- Czas przejścia z Kuźnic do hotelu górskiego Kalatówki: 35 min, ↓ 25 min
- Czas przejścia z Kuźnic wschodnią odnogą szlaku do schroniska na Hali Kondratowej: 1:20 h, ↓ 1 h
- Czas przejścia z hotelu górskiego do schroniska na Hali Kondratowej: 50 min, ↓ 40 min
- Czas przejścia ze schroniska na Giewont: 1:30 h, ↓ 1:05 h
- – czarny szlak (Ścieżka nad Reglami) biegnący początkowo razem z niebieskim, odłączający się od niego na terenie Hali Kalatówki i biegnący w kierunku Doliny Białego i Sarniej Skały. Czas przejścia z Kalatówek na Czerwoną Przełęcz: 1:25 h, z powrotem 1:20 h
- – zielony z Kuźnic na Kasprowy Wierch przez Myślenickie Turnie. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
- – żółty z Kuźnic przez Dolinę Jaworzynkę na Przełęcz między Kopami. Czas przejścia: 1:30 h, ↓ 1:15 h
- – zielony od schroniska PTTK na Hali Kondratowej na Przełęcz pod Kopą Kondracką. Czas przejścia: 1:20 h, ↓ 1 h
- – żółty spod klasztoru Albertynek na Kalatówkach do klasztoru Albertynów na Śpiącej Górze. Czas przejścia: 40 min, ↓ 30 min
W Dolinie Bystrej leżą m.in. Kalatówki
Dolina Chochołowska
Tatry Zachodnie - największa dolina Tatr Polskich, nazwa pochodzi do wsi Chochołów, dnem doliny płynie Chochołowski Potok. W górnej części Dolina Chochołowska rozdziela się na Starorobociańską Dolinę, Dolinę Jarząbczą oraz Dolinę Chochołowską Wyżnią. Z Doliny Chochołowskiej odchodzą m.in. szlaki na Grzesia, Wołowiec, Trzydniowiański Wierch, Starorobociański Wierch. Na Polanie Chochołowskiej znajduje się schronisko.
– opis wędrówki dnem doliny, którym od Siwej Polany wiedzie zielony szlak turystyczny. Czasy przejścia i odległości są podane od punktu opłat na Siwej Polanie, na podstawie mapy[2] i przewodnika J. Nyki.
- Roztoki (osiedle wsi Witów) – wylot Doliny Chochołowskiej przy szosie Zakopane – Chochołów
- 1 km od szosy – Siwa Polana – do tego miejsca dojechać można samochodem. Dalej pieszo, rowerem, dorożką konną lub kolejką traktorową. Na południowo-zachodnim krańcu polany do szosy dołącza zielony szlak z Kir (przedłużenie Drogi pod Reglami)
-
- – czas przejścia do Kir: 50 min w obie strony
- – czas przejścia od tego punktu do schroniska: 1:55 h, ↓ 1:30 h
- 400 m – Siwiańskie Turnie – po prawej stronie dwie strzeliste turnie
- 50 min – Polana Huciska – do tego miejsca dojeżdża kolejka traktorowa z Siwej Polany
- 55 min – Niżnia Brama Chochołowska – ciasny wąwóz skalny. Tuż powyżej niego, po lewej stronie ścieżka do ogromnego wywierzyska – Wywierzyska Chochołowskiego
- 1:10 h – Polana pod Jaworki – niewielka polana z malowniczymi skałami
-
- – z lewej strony szlak czarny (Ścieżka nad Reglami) do Doliny Kościeliskiej przez Niżnią Polanę Kominiarską i Przysłop Kominiarski. Czas przejścia na Cudakową Polanę: 2:05 h, z powrotem 2 h
- 1:25 h – Wyżnia Brama Chochołowska – po raz drugi dolina ścieśnia się w skalny wąwóz
- 1:30 h – na lewo odgałęziają się dwa szlaki turystyczne:
-
- – żółty do schroniska PTTK na Hali Ornak przez Iwaniacką Przełęcz. Czas przejścia: 2:20 h, z powrotem 2:25 h
- – czarny na Siwą Przełęcz przez Starorobociańską Polanę i Starorobociańską Rówień. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
- 1:45 h – Polana Trzydniówka – na lewo odgałęzienie:
-
- – czerwony szlak przez Krowiniec i Kulawiec na Trzydniowiański Wierch, stamtąd Doliną Jarząbczą na Polanę Chochołowską. Czas przejścia na Trzydniowiański Wierch: 2 h, ↓ 1:45 h
- 2:10 h (od wylotu doliny 6,5 km) – schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej. Z różnych miejsc polany wychodzą dalsze szlaki turystyczne:
-
- – żółty Bobrowieckim Żlebem na Grzesia. Czas przejścia: 1:30 h, ↓ 1 h
- – przedłużenie zielonego szlaku, prowadzące Doliną Chochołowską Wyżnią na grzbiet między Rakoniem i Wołowcem. Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:45 h
- – czerwony szlak na Trzydniowiański Wierch przez Wyżnią Jarząbczą Polanę, stamtąd zejście przez Kulawiec i Krowi Żleb na Polanę Trzydniówka. Czas przejścia na Trzydniowiański Wierch: 2:20 h, ↓ 1:55 h
- – żółto-biały Szlak Papieski do Doliny Jarząbczej przez Wyżnią Jarząbczą Polanę, biegnący razem ze szlakiem czerwonym. Czas przejścia: 50 min, ↓ 45 min
Dolina Gąsienicowa
Rozdziela się na dwie części przedzielone granią Kościelca: zachodnią z licznymi stawami (Zielony Staw) i wschodnią z Czarnym Stawem Gąsienicowym. Łąki i pastwiska znajdujące się w dolinie noszą nazwę Hali Gąsienicowej. Przez dolinę biegnie granica między Tatrami Zachodnimi a Wysokimi. Znajdujące się na Hali Gąsienicowej schronisko "Murowaniec" jest punktem wypadowym na otaczające dolinę szczyty i przełęcze m.in. Kościelec, Świnica oraz na Orlą Perć z Zawratem, Kozią Przełęczą, Kozim Wierchem i Granatami.
Schronisko Murowaniec w Dolinie Gąsienicowej jest węzłem szlaków turystycznych:
- – szlak niebieski z Kuźnic przez Boczań, Skupniów Upłaz i Przełęcz między Kopami do Murowańca, stąd dalej nad Czarny Staw Gąsienicowy i na Zawrat.
- Czas przejścia z Kuźnic do Murowańca: 2 h, ↓ 1:35 h
- Czas przejścia z Murowańca na Zawrat: 2:20 h, ↓ 1:50 h
- – do Przełęczy między Kopami prowadzi też szlak żółty Doliną Jaworzynką. Czas przejścia z Kuźnic do Murowańca tą drogą i dalej szlakiem niebieskim: 2 h (↓ 1:35 h)
- – czarny do Brzezin przez Psią Trawkę. Czas przejścia: 1:45 h, ↑ 2:15 h
- – zielony do Wierchporońca przez Rówień Waksmundzką, Gęsią Szyję i Rusinową Polanę. Czas przejścia: 3:50 h, z powrotem 4:15 h
- – żółty z Kasprowego Wierchu przez Roztokę Stawiańską do Murowańca, stąd Doliną Pańszczycą na przełęcz Krzyżne.
- Czas przejścia z Kasprowego Wierchu do Murowańca: 1:05 h, ↑ 1:25 h
- Czas przejścia z Murowańca na Krzyżne: 2:45 h, ↓ 2:05 h
Dolina Jarząbcza
Górna odnoga Doliny Chochołowskiej Jedna z trzech odnóg w górnej części Doliny Chochołowskiej w Tatrach Zachodnich. Wyrzeźbiona została przez lodowiec. Jej dnem płynie Jarząbczy Potok; po połączeniu się z Wyżnim Chochołowskim Potokiem tworzą Chochołowski Potok.
- – czerwony przez Wyżnią Polanę Jarząbczą i Jarząbcze Szałasiska na Trzydniowiański Wierch. Czas przejścia: 2:25 h, ↓ 1:55 h
- – biało-żółty szlak papieski (znakowany inaczej niż szlaki turystyczne) do Doliny Jarząbczej, biegnący razem ze szlakiem czerwonym przez Wyżnią Jarząbczą Polanę. Czas przejścia: 55 min, ↓ 45 min
Dolina Jaworzynka
Prowadzi tędy żółty szlak do Doliny GąsienicowejOdgałęzia się od Doliny Bystrej w Kuźnicach na wysokości 1014 m. Otoczenie doliny stanowią: od wschodu Boczań i Skupniów Upłaz; od południa Wielka Kopa Królowa, Mała Kopa Królowa i Kopa Magury, od zachodu północno-zachodnie ramię Kopy Magury, w którym wznoszą się Jaworzyńska Czuba, Jaworzyńskie Turnie i Jaworzyńskie Czoła. W górnej części dolina rozgałęzia się; orograficznie prawe odgałęzienie tworzy Długi Żleb podchodzący pod Przełęcz między Kopami, zaś lewe to Żleb pod Czerwienicą wcinający się między stoki Małej Kopy Królowej i Kopy Magury. W górnej części doliny, na stokach Jaworzyńskich Turni znajduje się nieudostępniona turystycznie Jaskinia Magurska.
– żółty, przebiegający dnem Doliny Jaworzynki z Kuźnic na Przełęcz między Kopami. Czas przejścia: ok. 1:30 h, ↓ 1:00 h.
Dolina Kondratowa
Z doliny prowadzą szlaki przez Przełęcz Kondracką na Giewont i na Przełęcz pod Kopą Kondracką. Na Hali Kondratowej znajduje się schronisko
Oddziela się od Doliny Goryczkowej około 200 m na północ od Kondrackich Rówienek, a następnie biegnie w kierunku południowo-zachodnim. Od południowo-zachodniej strony ograniczają ją stoki Kalackiej Kopy i Giewontu, od zachodu północna grań Kopy Kondrackiej, od południa główna grań Tatr na odcinku od Kopy Kondrackiej przez Suchy Wierch Kondracki i Suche Czuby po Goryczkową Czubę, od wschodu Kondratowy Wierch. Największym odgałęzieniem jest Dolina Sucha Kondracka. W górnym końcu Dolina Kondratowa rozgałęzia się na dwie odnogi: Dolinę Małego Szerokiego podchodząca pod Kondracką Przełęcz oraz Długi Żleb podchodzący w okolice Przełęczy pod Kopą Kondracką. W Dolinie Małego Szerokiego wyróżnia się jeszcze niewielką kotlinkę, tzw. Piekło.
- – niebieski z Kuźnic do schroniska, a stąd dalej na Kondracką Przełęcz i Giewont
- Czas przejścia z Kuźnic do schroniska: 1:20 h, ↓ 1 h
- Czas przejścia ze schroniska na Giewont: 1:45 h, ↓ 1:15 h
- – zielony od schroniska na Przełęcz pod Kopą Kondracką. Czas przejścia: 1:20 h, ↓ 1 h
Dolina Kościeliska
Druga pod względem wielkości, dnem płynie Kościeliski Potok, w otoczeniu doliny znajduje się wiele jaskiń m.in. Jaskinia Mroźna, Jaskinia Raptawicka i Jaskinia Mylna. Z doliny odchodzą szlaki na Ciemniak, Polanę Stoły, do Wąwozu Kraków i do Stawu Smreczyńskiego. Na Hali Ornak znajduje się schronisko.Znajduje się w Tatrach Zachodnich. Ma ok. 9 km długości, obwód ok. 27 km, a powierzchnię ok. 35 km². Od zachodu jej obramowanie tworzy północna grań Siwego Zwornika po Przednią Kopkę, od południa grań główna na odcinku od Siwego Zwornika po Małołączniak, od wschodu północno-zachodnia grań Małołączniaka po Mały Regiel.Ma liczne boczne odgałęzienia, największe z nich to Dolina Miętusia, Dolina Tomanowa i Dolina Pyszniańska (Pyszna). Pozostałe większe odgałęzienia to: Żleb pod Wysranki, Wąwóz Kraków, Wściekły Żleb, Iwanowska Dolinka, Dolina Smytnia. Dnem doliny płynie Kościeliski Potok.Najwyższym punktem w otoczeniu Doliny Kościeliskiej jest Błyszcz (2159 m n.p.m.). Z doliny jest widoczna, choć nie leży bezpośrednio nad nią, Bystra (2248 m n.p.m.) – najwyższy szczyt Tatr Zachodnich.Dolina Kościeliska tworzy długi i głęboki wąwóz skalny, ściany którego w trzech miejscach zwanych bramami zbliżają się blisko do siebie. Są to: Niżnia (Brama Kantaka), Pośrednia (Brama Kraszewskiego) i Wyżnia Kościeliska Brama (Brama Raptawicka).
Czasy przejścia podane na podstawie mapy.
– opis wędrówki szlakiem zielonym, prowadzącym dnem doliny, poczynając od jej wylotu w Kirach:
- z lewej strony, na skraju lasu tzw. Jarcowa Skałka – wapień zawierający numulity
- 0,5 km – Niżnia Kościeliska Brama (Brama Kantaka)
- Wyżnia Kira Miętusia – rozszerzenie doliny i polana. Na lewo nad lasem widoczna Kończysta Turnia, na prawo Kościeliskie Kopki
- 1,3 km, 20 min – wylot Doliny Miętusiej. Na lewo prowadzą dwa szlaki turystyczne:
-
- – na Ciemniak w Czerwonych Wierchach przez Polanę Upłaz i Chudą Przełączkę. Czas przejścia: 3:25 h, ↓ 2:30 h
- – znakowana czarno Ścieżka nad Reglami do Doliny Małej Łąki przez Przysłop Miętusi. Przez kolejne kilkaset metrów ścieżka biegnie razem ze szlakiem zielonym. Czas przejścia na Wielką Polanę Małołącką: 1:05 h, z powrotem 55 min
- Cudakowa Polana z ławkami i stołem dla turystów
- 1,5 km – na prawo Ścieżka nad Reglami opuszcza do dolinę i kieruje się do Doliny Chochołowskiej przez Przysłop Kominiarski
-
- – czas przejścia na Niżnią Polanę Kominiarską: 40 min, ↓ 30 min
- 30 min – polana Stare Kościeliska z tzw. kapliczką zbójnicką
- 2,3 km, 35 min – z końca polany odchodzą dwa szlaki turystyczne:
-
- – na lewo jednokierunkowa, znakowana czarno ścieżka do Jaskini Mroźnej. Czas przejścia do Skały Sowa: 1:10 h
- – 50 m wyżej niebieski szlak na prawo na Halę Stoły. Czas przejścia: 1:10 h, ↓ 55 min
- Lodowe Źródło po lewej stronie drogi
- Brama Kraszewskiego – półkilometrowy wąwóz skalny
- 3,2 km, 50 min – Skała Sowa – po prawej stronie oryginalnie ukształtowany blok skalny podnóża masywu Stołów. Po przeciwnej stronie jednokierunkowe zejście od wylotu Jaskini Mroźnej
- 4 km, 1:05 h – Polana Pisana: polana, bufet i końcowy postój dorożek góralskich
- Wyżnia Kościeliska Brama, zwana też Raptawicką Bramą – ostatnie przewężenie Doliny Kościeliskiej o długości ok. 700 m
-
- – 150 m powyżej polany znakowana żółto jednokierunkowa ścieżka do Wąwozu Kraków, prowadząca przez Smoczą Jamę i schodząca z powrotem na Polanę Pisaną. Czas przejścia: 50 min
- 4,3 km – Skała Pisana. Po lewej stronie płaska skała wapienna z autografami dawnych turystów, a również słynnych twórców. Po prawej stronie masyw Raptawickiej Turni
- 4,4 km – 100 m powyżej Skały Pisanej na prawo prowadzą dwa szlaki turystyczne:
-
- – czarny szlak do Jaskini Raptawickiej. Czas przejścia: 15 min
- – czerwony szlak do Obłazkowej i przez Jaskinię Mylną. Trasa jednokierunkowa, wylot przy Hali Pisanej. Czas przejścia: 50 min
- 4,8 km – wylot Doliny Smytniej i tzw. Krzyż Pola
- Stara Polana. Kończy się ciasny wąwóz i zbocza Doliny Kościeliskiej rozszerzają się
- po przekroczeniu Tomanowego Potoku, 70 m powyżej na lewo odchodzą dwa szlaki turystyczne:
-
- – czarny szlak do Smreczyńskiego Stawu. Czas przejścia: 30 min, ↓ 20 min
- – zielony szlak przez Dolinę Tomanową na Chudą Przełączkę i dalej na Ciemniak. Czas przejścia: 3:40 h, ↓ 2:40 h
- 5,5 km, 1:35 h – Mała Polanka Ornaczańska (część Hali Ornak), a na niej schronisko PTTK na Hali Ornak.
-
- – żółty szlak przez Iwaniacką Przełęcz do Doliny Chochołowskiej. Czas przejścia na przełęcz: 1:15 h, ↓ 50 min
Dolina ku Dziurze
W dolinie znajduje się najbliżej położona od Zakopanego jaskinia Dziura
Dolinka reglowa w Tatrach Zachodnich o długości 1,6 km i powierzchni 85 ha. Nazwa pochodzi od jaskini Dziura, znajdującej się w środkowej części doliny. Dolina ku Dziurze wyrzeźbiona została przez potok w północnych zboczach Sarniej Skały, pomiędzy grzbietami Spaleńca (na wschodzie) i Grześkówek (na zachodzie). Wylot doliny znajduje się na wysokości 897 m n.p.m. przy Drodze pod Reglami. Na wysokości około 930 m dolina rozwidla się na dwa żleby wznoszące się pod grańkę Sarniej Skały. Dolna i górna część doliny jest dość wąska, a w dnie występują niewielkie skalne progi. W odcinku środkowym dolina rozszerza się, a na jej prawym orograficznie zboczu znajduje się Ściana nad Dziurą o długości około 100 metrów i maksymalnej wysokości 52 metrów.
– niebieski szlak prowadzący dolną częścią doliny do Dziury. Czas przejścia: 25 min, ↓ 20 min
Dolina Lejowa
Największa z dolin reglowych. Prowadzi nią żółty szlak do Ścieżki nad Reglami.
Mająca kręty przebieg dolina o długości ok. 4,5 km opada spod Kominiarskiego Wierchu (1829 m) w północnym kierunku do Polany Biały Potok (ok. 930 m n.p.m.) Dolinę otwiera charakterystyczna, wapienna skała zwana Między Ściany (udostępniona do wspinania za opłatą). Od wschodniej strony dolina ograniczona jest reglowymi wzniesieniami Kościeliskich Kopek oraz Suchego Wierchu (1428 m), od strony zachodniej również reglowymi wzniesieniami Cisowej Turni (1112 m), Skrajnej Rosochy (1262 m), Zadniej Rosochy (1271 m), Wierchu Kuca (1305 m), Wierchu Spalenisko (1324 m), Małego Opalonego Wierchu (1428 m), Wielkiego Opalonego Wierchu (1485 m) oraz należącego do Kominiarskiego Wierchu grzbietu Kufa. W zachodnie jej zbocza od Wierchu Spalenisko wcina się oddzielony przełęczą Kominiarskie Siodło krótki boczny grzbiet z wierzchołkiem Diablińca (1241 m).
Dolina nie posiada bocznych odgałęzień, jedynie spod Kominiarskiego Wierchu opadają do jej górnej części dwa żleby: Zabijak i Tylkowy Żleb.
- – żółty szlak prowadzący dnem doliny z Polany Biały Potok na Niżnią Polanę Kominiarską. Czas przejścia: 1:10 h, ↓ 55 min
- – znakowana czarno Ścieżka nad Reglami z Cudakowej Polany w Dolinie Kościeliskiej przez Przysłop Kominiarski, Niżnią Kominiarską Polanę i Kominiarską Przełęcz do Doliny Chochołowskiej.
- Czas przejścia z Doliny Kościeliskiej na Niżnią Kominiarską Polanę: 40 min, z powrotem 30 min
- Czas przejścia z polany do Doliny Chochołowskiej: 1:20 h, z powrotem 1:35 h
Dolina Małej Łąki
Prowadzi nią żółty szlak na Przełęcz Kondracką.Dolina w Tatrach, o długości 5,4 km i powierzchni ok. 5,7 km². Jest najmniejszą z walnych dolin tatrzańskich i jedyną, która w całości została wyżłobiona w skałach osadowych. Dolina opiera się o główną grań Czerwonych Wierchów. Ze wschodu zamknięta jest grzbietem Kopy Kondrackiej i Giewontu oraz reglami Grzybowca i Łysanek. Od strony zachodniej jej zbocza tworzy Czerwony Grzbiet Małołączniaka, Wielka Turnia, Skoruśniak i Hruby Regiel. Największe ze żlebów przecinających jej zbocza to: Dolinka pod Grzybowiec, Głazisty Żleb, Zagon, Uwięziony Żleb, Gmiński Żleb.
Dolna, północna część doliny nie została przekształcona przez lodowiec i ma postać głębokiego wciosu o przekroju V-kształtnym. Jej dnem spływa Małołącki Potok. Część środkowa i górna zaś charakteryzują się profilem U-kształtnym, właściwym dla dolin polodowcowych. Ma dobrze wykształcony trzypiętrowy system kotłów lodowcowych. Najwyższe piętra tych kotłów to Wyżnia Świstówka Małołącka i Niżnia Świstówka Małołącka pomiędzy ścianami Wielkiej Turni i Mnichowych Turni nazywanych Dziadkiem i Babką. W środkowej i górnej części doliny brak spływu powierzchniowego, co powoduje, że panuje tutaj cisza. W rejonie górnego zamknięcia doliny znajduje się najgłębsza i najdłuższa jaskinia Polski – Jaskinia Wielka Śnieżna.
Centralną częścią Doliny Małej Łąki jest Wielka Polana Małołącka, przez którą przebiegają szlaki turystyczne. Wielka, świetlista polana, zamknięta od południa łańcuchem gór, z imponującym urwiskiem Wielkiej Turni, jest zwykle miejscem dłuższego postoju turystów. Powstała ona na miejscu istniejącego tu niegdyś jeziora polodowcowego.
- – czarno znakowana Ścieżka nad Reglami z Polany Strążyskiej przez Przełęcz w Grzybowcu na Wielką Polanę Małołącką. Dalej prowadzi poprzez Przysłop Miętusi, Dolinę Miętusią i Zahradziska do Doliny Kościeliskiej.
- Czas przejścia z Polany Strążyskiej na Polanę Małołącką: 1:10 h, z powrotem 1:05 h
- Czas przejścia z Polany Małołąckiej do Doliny Kościeliskiej: 55 min, z powrotem 1:05 h
- – żółty przez całą długość doliny z Gronika przez Wielką Polanę Małołącką, Głazisty Żleb i Kondracką Przełęcz na Kopę Kondracką.
- Czas przejścia z Gronika na Polanę Małołącką: 55 min, ↓ 45 min
- Czas przejścia z Polany Małołąckiej na Kopę Kondracką: 2:35 h, ↓ 1:50 h
- – niebieski biegnący początkowo razem z żółtym, odłączający się 20 min poniżej jego skrzyżowania ze Ścieżką nad Reglami i biegnący przez Przysłop Miętusi i zbocza Skoruśniaka na Małołączniak. Czas przejścia z Gronika na Przysłop Miętusi: 1 h, ↓ 45 min
Dolina Miętusia
Boczna odnoga Doliny Kościeliskiej, prowadzi nią Ścieżka nad Reglami oraz niebieski szlak na Małołączniak. Największa odnoga Doliny Kościeliskiej w polskich Tatrach. Ma powierzchnię ok. 6 km² i długość ok. 4,5 km
- – dolną częścią doliny prowadzi czarny szlak, odcinek Ścieżki nad Reglami z Doliny Małej Łąki do Doliny Kościeliskiej. Czas przejścia z Przysłopu Miętusiego do Doliny Kościeliskiej: 40 min, ↑ 50 min
- – niebieski szlak, tzw. hawiarska droga z Gronika przez Przysłop Miętusi i Czerwony Grzbiet na Małołączniaka. Od Przysłopu Miętusiego niebieski szlak prowadzi wschodnimi zboczami Miętusiej Doliny, poniżej grzbietu Skoruśniaka.
- Czas przejścia z Gronika na Przysłop Miętusi: 1 h, ↓ 45 min
- Czas przejścia z przełęczy na Małołączniak: 3 h, ↓ 2:15 h
Dolina Pańszczycy
Dolina sięga pod Przełęcz Krzyżne, z jednej strony ograniczona zboczami Koszystej, z drugiej Żółtej Turni. W dolnej części wśród lasów na Polanie Pańszczycy pozostałości zabytkowych szałasów. dolina w Tatrach Wysokich o powierzchni ok. 5,8 km², długości ok. 6,5 km, boczne odgałęzienie Doliny Suchej Wody Gąsienicowej (dolina odgałęzia się poniżej polany Psia Trawka).
Pańszczyca graniczy od wschodu z Doliną Waksmundzką (rozdziela je grzbiet Koszystej) a od zachodu z Czarną Doliną Gąsienicową (rozdziela je grań odchodząca od Skrajnego Granatu z Wierchem pod Fajki i Żółtą Turnią). Na południu Dolina Pańszczyca podchodzi pod boczną grań Tatr, przez którą prowadzi szlak Orlej Perci, od Skrajnego Granatu przez Buczynowe Turnie aż do przełęczy Krzyżne. Dnem doliny płynie Pańszczycki Potok, mający początek na wysokości ok. 1600 m n.p.m. Potok na znacznym odcinku płynie pod powierzchnią ziemi.
- – najniżej dolinę przecina czerwony szlak z Toporowej Cyrhli przez Rówień Waksmundzką nad Morskie Oko.
- Czas przejścia z Toporowej Cyrhli na Rówień Waksmundzką: 2:10 h, ↓ 1:45 h
- Czas przejścia z Równi Waksmundzkiej do Wodogrzmotów Mickiewicza: 1:25 h, z powrotem 1:35 h
- – środek przecina zielony szlak z Wierchporońca przez Gęsią Szyję na Halę Gąsienicową.
- Czas przejścia z Wierchporońca na Rówień Waksmundzką: 2 h, z powrotem 1:35 h
- Czas przejścia z Równi Waksmundzkiej do Murowańca: 2:15 h, z powrotem tyle samo
- – przez górną część przebiega żółty szlak z Doliny Gąsienicowej na Krzyżne. Czas przejścia: 2:45 h, ↓ 2:05 h
- – szlaki zielony i żółty łączy szlak czarny poprowadzony wzdłuż Pańszczyckiego Potoku, częściowo po olbrzymich głazach powyżej jego powierzchni i wąską ścieżką przez kosodrzewinę. Czas przejścia od szlaku zielonego do żółtego: 30 min, ↓ 20 min
Dolina Pięciu Stawów Polskich
Znajdujące się tam pięć stawów to: Wielki Staw Polski, Czarny staw Polski, Przedni staw Polski, Zadni Staw Polski i Mały Staw Polski. Z doliny prowadzą szlaki na Zawrat, Kozi Wierch, Kozią Przełęcz, Krzyżne, Szpiglasową Przełęcz oraz przez Świstówkę i Kępę do Morskiego Oka. W dolinie znajduje się najwyżej położone schronisko w Tatrach Polskich.
Stanowi odgałęzienie Doliny Białki, górne piętro Doliny Roztoki, oddzielone od niej wysoką ścianą stawiarską. Dolina jest zamknięta następującymi graniami i szczytami:
- główną granią Tatr od Świnicy przez Walentkową Grań do Gładkiego Wierchu, gdzie graniczy z Doliną Cichą
- Liptowskie Mury do Szpiglasowego Wierchu, które oddzielają ją od Doliny Ciemnosmreczyńskiej
- od Szpiglasowego Wierchu przez grzbiet Miedzianego aż po zbocza Opalonego Wierchu granicząc z Doliną Rybiego Potoku
- ramię boczne odchodzące od Opalonego Wierchu z Świstową Czubą, wysoka Ściana Stawiarska, z której spada wodospad Siklawa, oddzielają ją od Doliny Roztoki
- grań Orlej Perci, od Krzyżnego do Skrajnego Granatu, gdzie graniczy z Doliną Pańszczyca
- grań Orlej Perci, od Skrajnego Granatu do przełęczy Zawrat i dalszy odcinek tej samej grani aż do Świnicy, który oddziela ją od Doliny Gąsienicowej.
Górne piętra tworzą dwie zawieszone dolinki: Pusta i pod Kołem. Na rozszerzeniu doliny wyróżnia się: Wyżnie Solnisko, Niżnie Solnisko, Nowe Solnisko, Stare Solnisko.
- – zielony Doliną Roztoki nad Wielki Staw od schroniska Roztoka i szosy z Palenicy Białczańskiej do Morskiego Oka.
- Czas przejścia od schroniska w Roztoce do Wielkiego Stawu: 2:20 h, ↓ 1:50 h
- Czas przejścia od Wodogrzmotów Mickiewicza przy szosie do Morskiego Oka do Wielkiego Stawu: 2:05 h, ↓ 1:40 h
- – czarny szlak, będący alternatywnym dojściem do schroniska nad Przednim Stawem. Czas przejścia od rozstaju ze szlakiem zielonym: 40 min, ↓ 30 min
- – niebieski od Morskiego Oka przez Świstówkę Roztocką obok schroniska nad Przednim Stawem i dalej na przełęcz Zawrat.
- Czas przejścia od Morskiego Oka do schroniska nad Przednim Stawem: 2 h, z powrotem 1:40 h
- Czas przejścia od schroniska na Zawrat: 1:40 h, ↓ 1:30 h
- – żółty od Morskiego Oka przez Szpiglasową Przełęcz do Doliny Pięciu Stawów, a stąd dalej na Kozią Przełęcz.
- Czas przejścia znad Morskiego Oka przez przełęcz do Doliny Pięciu Stawów: 3:25 h, z powrotem 3:10 h. Od przełęczy 1:10 h, ↑ 1:30 h
- Czas przejścia z Doliny Pięciu Stawów na Kozią Przełęcz: 1:20 h, ↓ 1 h
- – czarny znad Wielkiego Stawu na Kozi Wierch. Czas przejścia: 1:30 h, ↓ 1 h
- – żółty znad Wielkiego Stawu na przełęcz Krzyżne. Czas przejścia: 1:50 h, ↓ 1:20 h
Dolina Roztoki
Dolina pomiędzy grzbietami Wołoszyna i Opalonego. Dnem płynie biorący swój początek z wód Wielkiej Siklawy opadającej z Wielkiego Stawu Polskiego Potok Roztoka. Przez dolinę Roztoka prowadzi zielony szlak do doliny Pięciu Stawów Polskich. 10 min. drogi od Wodogrzmotów Mickiewicza znajduje się Schronisko na Polanie Roztoka
Dolina ma długość ok. 4,4 km i powierzchnię ok. 7,0 km², razem z Doliną Pięciu Stawów Polskich długość wynosi ok. 7,5 km, a powierzchnia 13,6 km². Dolinę Roztoki od Doliny Pięciu Stawów oddziela próg ściany stawiarskiej. Wspólnie te dwie doliny są największym polskim odgałęzieniem Doliny Białki, podchodzącym pod grań główną Tatr na odcinku Świnica – Szpiglasowy Wierch. Dolinę Roztoki jest środkowym z trzech dużych odgałęzień Doliny Białki położonych na terenie Polski. Od północnego zachodu graniczy z Doliną Waksmundzką, a od południowego wschodu z Doliną Rybiego Potoku. Odpowiednio od dolin tych oddzielają je długie grzbiety Wołoszyna i Opalonego. Górny odcinek wraz z Doliną Pięciu Stawów Polskich graniczy od północy z Doliną Gąsienicową i Doliną Pańszczycą.
Wylot doliny położony jest na wysokości ok. 1020 m n.p.m., naprzeciwko Polany Biała Woda. Próg Doliny Pięciu Stawów opada na wysokość ok. 1550–1570 m.
W górnej części doliny, zawieszone nad jej dnem, znajdują się dwie boczne odnogi: Buczynowa Dolinka i Świstówka Roztocka. W zachodnich zboczach Świstowej Czuby położony jest na wysokości ok. 1600–1640 m mały trawiasty kocioł, nazywany Litworowym Kotłem lub Litworową Dolinką. Prowadzi tędy zimowy wariant szlaku do Doliny Pięciu Stawów, w lecie nieoznakowany. Z okolic kotła opadają do doliny Skrajny i Zadni Litworowy Żleb.
- – przez dolinę prowadzi szeroka droga zielonym szlakiem turystycznym. To wygodne dojście ciągnie się aż do Końskiego Żlebu, który schodzi z przełęczy pomiędzy Świstową Czubą a Niżną Kopą. (do tego miejsca 1:25 h) Tam rozdwaja się szlak; zielony szlak odchodzi na prawo i prowadzi przez Bacową Wantę, obok Siklawy wprost do do Doliny Pięciu Stawów (45 min). W zimie ze względu na niebezpieczeństwo lawin odcinek ten jest zamykany.
- – od rozgałęzienia na lewo. Prowadzi on zakosami wśród kosodrzewiny wprost do schroniska (40 min). Jest to szlak trudniejszy niż zielony, prowadzący okrężną drogą do tego samego miejsca. Nie jest on polecany dla osób starszych i z niską kondycją fizyczną.
Uwaga! U końca Doliny Roztoki na rozstaju szlaków stoją znaki po części błędnie informujące o dojściu do Doliny Pięciu Stawów Polskich. Wskazówka zielonego szlaku informuje o dojściu do wodospadu Siklawa. Należy zaznaczyć, że wodospad znajduje się jedynie przy drodze prowadzącej jednak bezpośrednio do Wielkiego Stawu, skąd tym samym zielonym szlakiem można udać się do Schroniska przy Przednim Stawie Polskim.
Dolina Rybiego Potoku
Sięga aż pod Czarny Staw pod Rysami. Dnem doliny prowadzi najruchliwszy szlak w Tatrach Polskich prowadzący nad Morskie Oko gdzie znajdują się dwa schroniska Nowe i Stare. Z przed Nowego Schroniska zaczynają się szlaki na Szpiglasową Przełęcz (Ceprostrada) i Wrota Chałubińskiego oraz szlaki na Rysy i Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem. Dolina w Tatrach Wysokich, odgałęzienie Doliny Białki. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km.
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – Morskie Oko. Wyższe piętra to kocioł Czarnego Stawu pod Rysami oraz Dolinka za Mnichem. Doliną płynie Rybi Potok wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – Rybie Stawki: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z Białą Wodą tworząc Białkę.
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i morena czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od regla dolnego po środowisko turni (jedyny taki obszar w Polsce). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów świerkowo-limbowych. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także jelenie (rykowisko koło Wanty), niedźwiedzie, rysie, świstaki i kozice.
Dolina Rybiego Potoku jest dostępna dla turystów. Wytyczone w niej szlaki turystyczne prowadzą w kierunku schroniska i Morskiego Oka. Jeszcze przed schroniskiem, tuż za Wodogrzmotami Mickiewicza, odchodzi znakowana droga przez grzbiet Opalonego do Doliny Pięciu Stawów. W pobliżu schroniska zbiegają się drogi prowadzące wokół Morskiego Oka, nad Czarny Staw i dalej na Rysy lub przez Kazalnicę na Przełęcz pod Chłopkiem, przez Dolinkę za Mnichem na Wrota Chałubińskiego lub na Szpiglasową Przełęcz i dalej do Doliny Pięciu Stawów.
- – czerwony z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, dalej Doliną Rybiego Potoku wzdłuż szosy nad Morskie Oko i obok Czarnego Stawu na Rysy.
- Czas przejścia od Wodogrzmotów Mickiewicza do schroniska nad Morskim Okiem: 1:30 h, ↓ 1:15 h
- Czas przejścia od schroniska do Czarnego Stawu: 50 min, ↓ 40 min
- Czas przejścia od schroniska na Rysy: 3:50 h, ↓ 3:10 h
- – asfaltowa szosa z parkingu na polanie Palenica Białczańska (niedostępna dla samochodów), łącząca się z czerwonym szlakiem przed Wodogrzmotami Mickiewicza. Czas przejścia z Palenicy nad Morskie Oko: 2:20 h, ↓ 1:55 h
- – czerwony dookoła Morskiego Oka. Czas przejścia: 50 min
- – niebieski znad Morskiego Oka przez Świstówkę Roztocką do schroniska PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Czas przejścia: 2 h, w drugą stronę 1:40 h
- – żółty znad Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz ("Ceprostrada"). Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:40 h
- – czerwony od szlaku żółtego na Wrota Chałubińskiego. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min
- – zielony znad Czarnego Stawu przez Kazalnicę na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
Dolina Starorobociańska
(Dolina Starej Roboty) – największe, orograficznie prawe odgałęzienie Doliny Chochołowskiej w Tatrach Zachodnich. Prowadzi nią czarny szlak na Przełęcz Siwą.
Dolina rozpoczyna się na wysokości ok. 1035 m n.p.m. w miejscu ujścia Starorobociańskiego Potoku do Chochołowskiego Potoku, a górą podchodzi pod grań główną na odcinku od Kończystego Wierchu po Siwy Zwornik. Od zachodu ogranicza ją północna grań Kończystego Wierchu, od wschodu północna grań Siwego Zwornika. Dnem doliny płynie Starorobociański Potok. Starorobociańska Dolina posiada jedno odgałęzienie, jakim jest Dolina Iwaniacka. Posiada też dolinę zawieszoną – Dudową Kotlinę z Dudowymi Stawkami. Ze stromo podciętych ścian Dudowych Turni na zachodnich zboczach doliny spada Wielką Szczerbą wodospad odwadniający Dudowe Stawki.
- – żółty z Doliny Chochołowskiej. Początkowo biegnie razem z czarnym, na Iwanówce oddziela się od niego i prowadzi przez Iwaniacką Przełęcz do schroniska na Hali Ornak. Czas przejścia: 2:20 h, z powrotem 2:25 h
- – czarny z Doliny Chochołowskiej, zaczynający się przy leśniczówce i prowadzący całą Doliną Starorobociańską przez Starorobociańską Polanę i Starorobociańską Rówień aż do Siwej Przełęczy. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
Dolina Strążyska
Dolina sięga po północną ścianę Giewontu, dnem płynie Strążyski Potok, w górnej części na Polanie Strążyska znajduje się bufet, 10 min. drogi od polany znajduje się Wodospad Siklawica. Dolina w Tatrach Zachodnich, położona pomiędzy Doliną ku Dziurze, a Doliną za Bramką. Wylot doliny znajduje się przy Drodze pod Reglami, na przedłużeniu zakopiańskiej ul. Strążyskiej, a sama dolina prowadzi aż do stóp głównego wierzchołka Giewontu. Od zachodu ograniczają ją: Grzybowiec i Łysanki z Samkową Czubą, a od wschodu: Sarnia Skała i Suchy Wierch. W górnej części, powyżej wodospadu Siklawica dolina rozgałęzia się na dwie mniejsze dolinki stanowiące jej górne piętro; Małą Dolinkę i Wielka Rówień.
- – czerwony szlak prowadzący z Zakopanego doliną do Polany Strążyskiej, a następnie przez Przełęcz w Grzybowcu i Grzybowiec na Wyżnią Kondracką Przełęcz pod Giewontem. Odcinek Polana Strążyska – Przełęcz w Grzybowcu biegnie razem ze szlakiem czarnym.
- Czas przejścia z Zakopanego na Polanę Strążyską: 40 min, ↓ 35 min
- Czas przejścia z polany na Giewont: 2:35 h, ↓ 1:55 h
- – żółty prowadzący do wodospadu Siklawica. Czas przejścia: 15 min w obie strony
- – znakowana czarno Ścieżka nad Reglami, prowadząca z Kuźnic przez Czerwoną Przełęcz na Polanę Strążyską, potem razem ze szlakiem czerwonym na Przełęcz w Grzybowcu i dalej do Doliny Małej Łąki
- Czas przejścia z Czerwonej Przełęczy na Polanę Strążyską: 35 min, ↑ 50 min
- Czas przejścia z Polany Strążyskiej na Wielką Polanę Małołącką: 1:10 h, z powrotem 1:05 h
Dolina Suchej Wody
Dnem doliny prowadzi droga dojazdowa do Murowańca, przebiega tędy granica między Tatrami Wysokimi a Zachodnimi.
Dolina Suchej Wody Gąsienicowej lub po prostu Dolina Suchej Wody – jedna z tatrzańskich dolin walnych po północnej stronie grani głównej. Przebiega przez nią granica pomiędzy Tatrami Wysokimi i Zachodnimi (od przełęczy Liliowe korytem potoku Suchej Wody). Nazwa doliny pochodzi od płynącego jej dnem potoku Sucha Woda, którego koryto – jak wskazuje nazwa – na długich odcinkach zazwyczaj jest suche, a woda płynie w nim podziemnymi przepływami.
Powierzchnia doliny wynosi ok. 21 km², a jej długość w obrębie Tatr ok. 8 km. Górną i środkową część doliny Suchej Wody ograniczają:
- od północno-zachodniej strony: północno-wschodnia grań Kasprowego Wierchu i tworzący jej przedłużenie Królowy Grzbiet
- od południa: grań główna Tatr od Kasprowego Wierchu po Świnicę i dalej główna odnoga Tatr Polskich po Koszystą
- od wschodu: grań Koszystej i Ostry Wierch Waksmundzki
Trudniej określić granice doliny w jej najniższej części. Tworzą je tutaj niskie grzbiety i morenowe wały. Najdalej wysuniętymi na północ wzniesieniami w ograniczających ją grzbietach są Kotlinowy Wierch (po zachodniej stronie) i Kobyła (po wschodniej stronie). Po wschodniej stronie Niżniego Toporowego Stawu potok Sucha Woda zmienia kierunek z północnego na północno-wschodni i płynąc nieco na południe od Drogi Oswalda Balzera, na odcinku o długości ponad 1 km (po Wawrzeczkową Cyrhlę) tworzy naturalną granicę między Tatrami a Rowem Podtatrzańskim.
Na wysokości ok. 1157 m n.p.m. (miejsce połączenia się Suchej Wody z Pańszczyckim Potokiem) dolina rozwidla się na: Dolinę Gąsienicową i Dolinę Pańszczycę.
- – czarny szlak z Brzezin przez Psią Trawkę do schroniska „Murowaniec”. Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:45 h. Szlak ten udostępniony jest również dla rowerów
- – czerwony szlak z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Waksmundzką Polanę i Wodogrzmoty Mickiewicza do Morskiego Oka i dalej na Rysy. Czas przejścia z Toporowej Cyrhli na Psią Trawkę: 1:10 h, z powrotem 1 h
Dolina Tomanowa
Dolina znajdująca się w polskiej części Tatr i stanowiąca górne, wschodnie odgałęzienie Doliny Kościeliskiej. Jest jednym z głównych odgałęzień tej doliny.Od wschodniej i południowej strony otaczają ją szczyty grani głównej od Ciemniaka przez Tomanowe Stoły, Tomanową Przełęcz, Tomanowy Wierch Polski po Smreczyński Wierch. Od północnej strony obramowanie doliny tworzy Tomanowy Grzbiet, Smreczyński Żar i Gubalec, od wschodniej Skrajny Smreczyński Grzbiet oddzielający ją od Doliny Pyszniańskiej – drugiego dużego odgałęzienia Doliny Kościeliskiej. Dolina Tomanowa opada spod Tomanowej Przełęczy poprzez Kamienisty Żleb w północno-zachodnim kierunku, przy Smytniej Polanie uchodząc do Doliny Kościeliskiej. Dnem Doliny Tomanowej spływa Tomanowy Potok, będący dopływem Kościeliskiego Potoku. Dolina ma budowę asymetryczną. Po południowej stronie posiada kilka bocznych odgałęzień, w kierunku od wschodu na zachód są to: Sucha Dolina Tomanowa, Zadnia Sucha Dolina Smreczyńska, Skrajna Sucha Dolina Smreczyńska. Po północnej stronie brak większych odgałęzień, prócz kilku żlebów, z których najwybitniejszy to Czerwony Żleb.
- – szlak zielony ze schroniska na Hali Ornak w Dolinie Kościeliskiej, skręcający na północ na Rozdrożu w Tomanowej i wiodący przez Czerwony Żleb, Tomanowy Grzbiet i Wysoki Grzbiet na Chudą Przełączkę i dalej na Ciemniak.
- Czas przejścia ze schroniska do rozdroża: 1:30 h, ↓ 1:10 h
- Czas przejścia od rozdroża na Chudą Przełączkę: 1:30 h, ↓ 1 h
Uwaga: czerwony szlak Kamienistym Żlebem na Tomanową Przełęcz, zaczynający się w górnej części Wyżniej Polany Tomanowej na Rozdrożu w Tomanowej (skrzyżowanie z szlakiem zielonym), został zamknięty przez TPN od 22 maja 2009. Już rok wcześniej (w czerwcu 2008) podobny los spotkał słowacki czerwony szlak z Tomanowej Przełęczy do Doliny Cichej.
Dolina Waksmundzka
Górna część doliny wciśnięta pomiędzy Wołoszyn i Koszystą.
Dolina w Tatrach Wysokich, odgałęzienie Doliny Białki. Dolina wcina się pomiędzy Wołoszyn i Koszystą, sięga pod przełęcz Krzyżne. Otaczające ją grzbiety odgradzają ją od: Doliny Roztoki (Wołoszyn), Doliny Pańszczyca (Koszysta) i Doliny Pięciu Stawów Polskich (przełęcz Krzyżne).
Powierzchnia Doliny Waksmundzkiej wynosi ok. 6,0 km². Ukształtowana została w wyniku działań lodowca, powstała na linii dyslokacji tektonicznej. Zbudowana jest z granitoidów (w części powyżej 1400 m n.p.m.) oraz skał osadowych w niższych partiach. W ukształtowaniu podłużnym widoczne progi polodowcowe. W górnej części występują kotły polodowcowe oraz wisząca dolinka – Świstówka Waksmundzka (w zboczach Małej Koszystej, nazywana też Zbójnicką), niżej moreny. Zbocza porastają świerki i limby, zachowane naturalne partie borów. Ciekawa flora. M.in. występują tutaj tak rzadkie w Polsce gatunki roślin, jak: irga czarna, turzyca Lachenala, zarzyczka górska. Dolina jest ostoją dla niedźwiedzi (gawry z zboczach otaczających ją grzbietów), świstaków, kozic i jeleni.
Przez Dolinę Waksmundzką płynie Waksmundzki Potok (wpływający do Białki w pobliżu Palenicy Białczańskiej). Dolina jest niedostępna dla turystów (ścisły rezerwat przyrody), tylko w dolnej jej części, na wysokości 1250 m n.p.m. przebiegają znakowane szlaki turystyczne z Rusinowej Polany i Równi Waksmundzkiej do Roztoki a u jej wylotu przebiega szosa w kierunku Morskiego Oka – Droga Oswalda Balzera. Kiedyś doliną poprowadzony był znakowany szlak na Krzyżne.
Nazwa doliny związana jest z podhalańską wsią Waksmund, której własnością była Hala Waksmundzka. W dawniejszych czasach dolina była nazywana także Doliną Zbójnicką, ponieważ stanowiła częste siedlisko i schronienie zbójników.
- – czerwony z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, Polanę pod Wołoszynem i Wodogrzmoty Mickiewicza do Morskiego Oka.
- Czas przejścia z Toporowej Cyrhli na Rówień Waksmundzką: 2:10 h, ↓ 1:45 h
- Czas przejścia z Równi Waksmundzkiej do Wodogrzmotów: 1:25 h, z powrotem 1:35 h
- – czarny odchodzący od dolnego skraju Rusinowej Polany i prowadzący na Polanę Pod Wołoszynem. Czas przejścia w obie strony: 25 min
- – niebieski z Zazadniej i Doliny Filipki przez Rusinową Polanę do Palenicy Białczańskiej.
- Czas przejścia z Zazadniej na Rusinową Polanę: 1:15 h, ↓ 1 h
- Czas przejścia z Rusinowej Polany do Palenicy Białczańskiej: 40 min, z powrotem 50 min
Dolina za Bramką
Krótka dolinka reglowa w Tatrach Zachodnich znajdująca się pomiędzy Doliną Strążyską a Doliną Małej Łąki.
Jest środkową, największą z trzech dolin wciętych w północne stoki Łysanek (pozostałe to Suchy Żleb i Mały Żlebek). Jej wschodnie obramowanie tworzy północno-wschodni grzbiet Łysanek i odgałęziający się od niego Samkowy Grzbiet oddzielający ją od Suchego Żlebu. Od zachodu stoki doliny tworzy północno-zachodni grzbiet Łysanek oraz jego odnoga – grzbiet Pośredniego Wierszyka oddzielający ją od Małego Żlebka. W górnej części dolina nieco zakręca i rozwidla się na 2 ramiona: Dolinka spod Jatek i Dolinka spod Łysanek. Uchodzi na wysokości ok. 920 m n.p.m. do Rowu Zakopiańskiego, powyżej należącego do Zakopanego osiedla Stare Krzeptówki.
– odchodzący od Drogi pod Reglami zielony szlak, kończący się ślepo w miejscu rozwidlenia doliny. Czas przejścia: 25 min, ↓ 20 min
Dolinka za Mnichem
Prowadzi tędy szlak na Wrota Chałubińskiego. Na dnie dolinki znajduje się okresowy Stawek Staszica
Zachodnie odgałęzienie Doliny Rybiego Potoku w Tatrach, otwarte na kotlinę Morskiego Oka, tarasowe pustkowie skalne powstałe na skutek zaburzeń tektonicznych przed okresem ostatniego zlodowacenia. Dolina podchodzi pod Miedziane, Szpiglasowy Wierch, Cubrynę i Mnicha. Najniższe piętro jest położone na wysokości 1785 m n.p.m., w nim pojawia się okresowo wysychający Staw Staszica (ludowa nazwa – Suche Stawki).
Na progu Dolinki za Mnichem rozdziela się szlak turystyczny prowadzący na Wrota Chałubińskiego i na Szpiglasową Przełęcz. W Dolinie za Mnichem wyraźnie widoczne są ścieżki używane przez taterników, odchodzą w kierunku ścian Mnicha, Hińczowej Przełęczy i Cubryny.
Dolina za Mnichem była miejscem wypasu owiec, wchodziła w skład Hali za Mnichem. Od wieków wypasali na niej Murzańscy, ostatnim wypasającym był Jan Murzański z Gronia[2]. Prowadzono tu także poszukiwania górnicze i wydobywano w niewielkich ilościach szpiglas.
- – czerwony od dolnego progu doliny na przełęcz Wrota Chałubińskiego. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min
- – żółty znad Morskiego Oka przez próg Dolinki za Mnichem i zbocza Miedzianego na Szpiglasową Przełęcz. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 1:50 h
Wyżnia Dolina Chochołowska
Górna odnoga Doliny Chochołowskiej. Prowadzi nią zielony szlak na Wołowiec lub Rakoń. Zachodnie odgałęzienie górnej części Doliny Chochołowskiej, rozpoczynające się nieco powyżej Polany Chochołowskiej i ciągnące się po główną grań. W dolnej części dolina jest porośnięta lasem świerkowym. Istnieje w nim, zarastająca już Polana Chochołowska Wyżnia. Dawniej była ona wypasana i stały na niej szałasy, zwane sołtysimi. Zimą 1944/45 r. mieścił się w nich sztab partyzantów radzieckich kpt. Tichonowa. Dolina wyrzeżbiona została przez lodowiec. Górna jej część pod granią główną to kocioł lodowcowy, ograniczony z 3 stron ścianami i stromymi zboczami Wołowca, Łopaty, Czerwonego Wierchu. Wznoszą się one na wysokość 300-350 m ponad zawalone piargami i blokami morenowymi i porastające kosówką dno kotła. Od północnej strony kocioł ten zablokowany jest wzniesieniem Kopy (1596 m). Ze znajdującego się pod nim progu skalnego wypływa kilka źródeł. Dają one początek Wyżniemu Chochołowskiemu Potokowi.
Doliną prowadzi zielony szlak turystyczny, który został wyznakowany w 1901 r., jako pierwszy w Dolinie Chochołowskiej. Wyprowadza on kamienną kotliną pomiędzy Wołowcem i Rakoniem (zwaną Szeroką Ulicą) w rejon niewielkiej przełęczy Zawracie pomiędzy grzbietami tych szczytów. Opadające do Wyżniej Chochołowskiej Doliny wschodnie zbocza Rakonia, zwane Długim Upłazem, były dawniej wypasane.
– zielony z Polany Chochołowskiej poprzez Dolinę Chochołowską Wyżnią na grzbiet Wołowca, gdzie krzyżuje się ze szlakiem niebieskim. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
Wszystkie doliny polskich Tatr
w/g Wikipedii
B
C
D
F
G
- Dolina Goryczkowa
- Dolina Goryczkowa pod Zakosy
- Dolina Goryczkowa Świńska
- Dolina Grzybowiecka
- Dolina Gąsienicowa
- Głębowiec
H
I
J
K
- Kozia Dolinka
- Dolina Kościeliska
- Wąwóz Kraków
- Krowi Żleb (Dolina Miętusia)
- Dolina Kryta
- Dolina ku Dziurze
L
M
- Mała Dolinka
- Mała Sucha Dolina
- Mała Świstówka
- Małe Koryciska
- Dolina Małego Szerokiego
- Dolina Małej Łąki
- Mały Żlebek
- Dolina Miętusia
- Dolina Mułowa
N
O
P
- Dolina Pańszczyca
- Piekło (Tatry)
- Dolina Pięciu Stawów Polskich
- Dolinka pod Kołem
- Pusta Dolinka
- Dolina Pyszniańska
R
S
- Dolina Smytnia
- Dolina Spadowiec
- Staników Żleb
- Dolina Stare Szałasiska
- Dolina Starorobociańska
- Dolina Strążyska
- Dolina Sucha Chłabowska
- Sucha Dolina Kondracka
- Sucha Dolina Stawiańska
- Sucha Dolina Tomanowa
- Dolina Sucha Kasprowa
- Dolina Suchej Wody Gąsienicowej
- Suchy Żleb (Łysanki)
- Szeroki Żleb (Dolina Miętusia)
T
W
Z
- Dolina za Bramką
- Dolinka za Mnichem
- Zadnia Sucha Dolina Smreczyńska
- Zielona Dolina Gąsienicowa
- Zielone Korycisko
- Dolina Złota