Dolina Waksmundzka
Górna część doliny wciśnięta pomiędzy Wołoszyn i Koszystą.
Dolina w Tatrach Wysokich, odgałęzienie Doliny Białki. Dolina wcina się pomiędzy Wołoszyn i Koszystą, sięga pod przełęcz Krzyżne. Otaczające ją grzbiety odgradzają ją od: Doliny Roztoki (Wołoszyn), Doliny Pańszczyca (Koszysta) i Doliny Pięciu Stawów Polskich (przełęcz Krzyżne).
Powierzchnia Doliny Waksmundzkiej wynosi ok. 6,0 km². Ukształtowana została w wyniku działań lodowca, powstała na linii dyslokacji tektonicznej. Zbudowana jest z granitoidów (w części powyżej 1400 m n.p.m.) oraz skał osadowych w niższych partiach. W ukształtowaniu podłużnym widoczne progi polodowcowe. W górnej części występują kotły polodowcowe oraz wisząca dolinka – Świstówka Waksmundzka (w zboczach Małej Koszystej, nazywana też Zbójnicką), niżej moreny. Zbocza porastają świerki i limby, zachowane naturalne partie borów. Ciekawa flora. M.in. występują tutaj tak rzadkie w Polsce gatunki roślin, jak: irga czarna, turzyca Lachenala, zarzyczka górska. Dolina jest ostoją dla niedźwiedzi (gawry z zboczach otaczających ją grzbietów), świstaków, kozic i jeleni.
Przez Dolinę Waksmundzką płynie Waksmundzki Potok (wpływający do Białki w pobliżu Palenicy Białczańskiej). Dolina jest niedostępna dla turystów (ścisły rezerwat przyrody), tylko w dolnej jej części, na wysokości 1250 m n.p.m. przebiegają znakowane szlaki turystyczne z Rusinowej Polany i Równi Waksmundzkiej do Roztoki a u jej wylotu przebiega szosa w kierunku Morskiego Oka – Droga Oswalda Balzera. Kiedyś doliną poprowadzony był znakowany szlak na Krzyżne.
Nazwa doliny związana jest z podhalańską wsią Waksmund, której własnością była Hala Waksmundzka. W dawniejszych czasach dolina była nazywana także Doliną Zbójnicką, ponieważ stanowiła częste siedlisko i schronienie zbójników.
- – czerwony z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, Polanę pod Wołoszynem i Wodogrzmoty Mickiewicza do Morskiego Oka.
- Czas przejścia z Toporowej Cyrhli na Rówień Waksmundzką: 2:10 h, ↓ 1:45 h
- Czas przejścia z Równi Waksmundzkiej do Wodogrzmotów: 1:25 h, z powrotem 1:35 h
- – czarny odchodzący od dolnego skraju Rusinowej Polany i prowadzący na Polanę Pod Wołoszynem. Czas przejścia w obie strony: 25 min
- – niebieski z Zazadniej i Doliny Filipki przez Rusinową Polanę do Palenicy Białczańskiej.
- Czas przejścia z Zazadniej na Rusinową Polanę: 1:15 h, ↓ 1 h
- Czas przejścia z Rusinowej Polany do Palenicy Białczańskiej: 40 min, z powrotem 50 min
